Sapraŭdnyja miełamany paznali miełodyju ź niekalkich not.
Daśledčyki paprasili ŭ fejsbuku dapamohi z rasšyfroŭkaj i apaznańniem miełodyi, čyje noty vyhraviravanyja na nadmahilli Valanciny Siamaški na Vajskovych mohiłkach. Na masiŭnym pomniku z čornaha łabradarytu byŭ naniesieny ŭsiaho adzin notny radok, ale i jaho akazałasia dastatkova dla znaŭcaŭ.
Valancina Siamaška — važnaja postać dla biełaruskaj muzyki. Valancina, jakaja ŭ dziavoctvie nasiła proźvišča Isajeva, naradziłasia ŭ 1868 hodzie ŭ Słucku. Razam z budučymi vydatnymi muzykantami i kampazitarami svajho času, Siarhiejem Rachmaninavym i Alaksandram Skrabinym, jana vučyłasia ŭ pijanista Vasila Safronava ŭ Maskoŭskaj kansiervatoryi. Paśla ŭ jakaści pijanistki vystupała razam z mužam Maryjanam Siamaškam, vijałančelistam Vialikaha teatra i blizkim siabram piśmieńnika Antona Čechava. Častym hościem u domie Siamaškaŭ byŭ i Piotr Čajkoŭski.
Paśla revalucyi jaje zaprasili vykładać u novastvorany Mienski muzyčny technikum. Jaje znajomstva z tvorčaj elitaj pieršych šerahaŭ stvarała dla vučniaŭ vakoł jaje pryciahalny paetyčny areoł. Z momantu zasnavańnia Biełaruskaj dziaržaŭnaj kansiervatoryi ŭ 1932 hodzie Siamaška vykładała ŭ joj. Jaje vučniami stała cełaja plejada vydatnych biełaruskich pijanistaŭ. U Miensku jana taksama arhanizavała chatnija muzyčnyja viečary dla miascovych nastaŭnikaŭ.
Staraja muzykantka pamierła ŭ 1938 hodzie. Praŭda, tut encykłapiedyčnyja danyja razychodziacca z toj dataj, jakaja naniesiena na samim pomniku — 1937. Hetak sama nieviadoma dzie i pry jakich abstavinach pamior jejny muž.
Ale ŭdałosia chacia b razhadać miełodyju, naniesienuju na pomnik. Jak padkazali amatary muzyki, heta pačatak preludyi № 8 mi-biemol minor (unikalny numar BWV 853) ź pieršaha toma zbornika kłavirnych pjes «Dobra tempieravany kłavir» Johana Siebaśćiana Bacha, jaki byŭ skončany ŭ 1722 hodzie. Niekatoryja daśledčyki interpretujuć usie tvory sa zbornika praz asacyjacyi ź biblejskimi siužetami.
Ci supadzieńnie, što tvor, čyje radki naniesienyja na nadmahille, asacyjujecca sa Źniaćciem z kryža cieła Chrysta, jaki pamior u pakutach? Mahčyma, tak mahli zašyfravać relihijnuju adsyłku movaj, jakaja zrazumiełaja tolki svaim, i niezrazumiełaja tym, chto zmahaŭsia z relihijaj u savieckija časy.
«Naša Niva» — bastyjon biełaruščyny
PADTRYMAĆUvachod u mietro ŭ hłušy. Historyja adnaho z samych niezvyčajnych zdymkaŭ Minska
Jak vyhladała i chto stvaryŭ nadmahille dla dački Vajniłoviča
U Połacku imkliva razburajucca ruiny kaścioła. Abvaliłasia jašče častka mura
Biełaruski Stoŭnchendž ci siaredniaviečnyja mohiłki? Admietny kompleks vałunoŭ u Białynickim rajonie dahetul toić zahadki
«Kali ciapier chierova, značyć, heta jašče nie kaniec». Pahutaryli z epatažnym «śviatarom XXI stahodździa», pra jakoha nie było čuvać piać hadoŭ paśla aryštu
Kamientary