Deputatu pry adkazie pra status hierba Pahonia daviałosia vykručvacca. «U nas jość paniaćcie ekstremisckaj simvoliki, ale pramoj zabarony, toje, pra što vy kažacie, niama».
Deputat i historyk Ihar Marzaluk pryjšoŭ na prahramu BT «100 pytańniaŭ darosłamu». Tam jaho paprasili rastłumačyć, čamu bieł-čyrvona-bieły ściah, jaki byŭ dziaržaŭnym u 1990-ja, ciapier zabaronieny.
«Jaho vykarystoŭvali na Usiebiełaruskim kanhresie ŭ 1917-m hodzie. Jon byŭ absalutna pazityŭnym momantam. Ale potym była vajna. I hety ściah staŭ abjektyŭna simvałam i markieram tych biełaruskich nacyjanalistaŭ, jakija supracoŭničali z Hitleram», — davodziŭ Marzaluk, što nacyjanalny ściah u mnohich asacyjujecca z akupacyjaj.
«Voś dla mianie na siońniašni dzień ludzi, jakija vychodziać pad hetym ściaham na demanstracyi i ŭsio astatniaje, heta ludzi, jakija chacieli źniščyć maju krainu ŭ 2020 hodzie. I na siońniašni dzień jon staŭ (…) simvałam nianaviści adnaho biełarusa da inšaha».
Deputat dadaŭ, što bolšaść nasielnictva nacyjanalnym ściaham ličyć aficyjny čyrvona-zialony.
«Hierb Pahonia taksama pad zabaronaj?» — spytali ŭ Marzaluka.
«Nie, jon nikoli nie byŭ… Chto jaho zabaraniaŭ? Jość pastanova Savieta Ministraŭ ad 2008 hoda, zhodna ź jakoj usie histaryčnyja vyjavy hierba Pahonia znachodziacca pad achovaj dziaržavy.
Nie błytajcie. Dziaržaŭny hierb Biełarusi 1991-1995 hoda, jaki źjaŭlajecca navadzielnym, jaki stvaryli biełaruskija mastaki, jon addalena nahadvaje Pahoniu epochi Vitaŭta-Jahajły, ale tolki addalena. A voś usie histaryčnyja, realnyja vyjavy Pahoni, jany vykarystoŭvajucca ŭ tym liku ŭ aficyjnaj hieraldycy biełaruskich haradoŭ.
Schadzicie na Płošču ściaha i pahladzicie na hierby, nu skažam, Viciebskaj vobłaści i inšyja. I vy ŭbačycie, što Pahonia albo jak elemient hierba, albo ściaha, albo jak asnoŭny elemient, vykarystoŭvajucca.
Darečy, u nas jość paniaćcie ekstremisckaj simvoliki, ale pramoj zabarony, toje, pra što vy kažacie, niama. I Pahoniu nichto nie zabaraniaŭ histaryčnuju. Jaje vykarystoŭvajuć».
Pry hetym za nalepki z Pahoniaj ci jaje vyjavu na vokładcy pašparta ludziej adpraŭlajuć u izalatar na sutki. Faktyčna heta simvolika pad zabaronaj.
Marzaluk vykazaŭsia taksama, što biełaruskuju movu treba abaraniać.
«U Kanstytucyi napisana, što ŭ nas dźvie dziaržaŭnyja movy. I luby, chto abražaje pa-chamsku našu movu, prynižaje našu hodnaść, tamu što abraza movy, luboj movy, heta prykmieta chamstva i nievuctva.
I za heta treba nieści pakarańnie. Tamu što heta raspalvańnie rasavaj, nacyjanalnaj nianaviści na moŭnaj hlebie. I za heta treba adkazvać. I ŭ administracyjnym, i ŭ kryminalnym płanie, kali skład złačynstva jość».
Kamientary
On pierieživajet za Biełaruś. Poetomu sotrudničajet s okkupacionnoj vłasťju. Primierno takaja žie situacija była v 1941-44.