U Biełarusi ličyŭ pomniki Leninu, u Polščy — Piłsudskamu. Biełarus vykanaŭ na čužynie čelendž, nie zavieršany na radzimie
U Biełarusi Viktar naviedaŭ amal usie rajcentry. Moh by abjechać i ich poŭny śpis, ale padarožžam pieraškodziła emihracyja. Tady biełarus pačaŭ jeździć pa Polščy i za čatyry hady naviedaŭ usie stalicy vajavodstvaŭ. Viktar raskazaŭ vydańniu Most, jak płanavać pajezdki pa Polščy i ci možna biudžetna padarožničać pa hetaj krainie.
Kancertna-spartyŭny kompleks u Katavicach. Fota z archiva Viktara
Padarožničać pa Polščy Viktar pačaŭ padčas kavidnych abmiežavańniaŭ u 2021 hodzie. Biełarus kaža, što tady jeździć pa krainie było zručna: ludziej niašmat, a košt arendy pasutačnych kvater zraŭniaŭsia z koštam chostełaŭ.
«U 2022 hodzie sustreŭsia sa znajomaj, i jana ŭ mianie zapytałasia: «A ty ŭžo ŭsiu Polšču abjeździŭ?» Na nastupny dzień ja pahladzieŭ, što ŭ pryncypie ŭžo šmat dzie byŭ — zastałosia niekalki vajavodstvaŭ», — raskazvaje Viktar.
Dla siabie biełarus pastanaviŭ, što budzie ličyć «zadańnie» vykananym, kali naviedaje stalicu kožnaha vajavodstva.
U Polščy 16 vajavodstvaŭ. U dvuch ź ich rezidencyja vajavody znachodzicca ŭ adnym horadzie, a siejmik i kancylaryja maršałka — u inšym. Pryniata ličyć, što ŭ Lubušskim vajavodstvie dva centry: Hožaŭ Vielkapolski i Zialona Hura, u Kujava-Pamorskim — taksama dva: Bydhašč i Toruń.
«Ja pahladzieŭ, što nie byŭ u Bydhaščy, Zialonaj Hury, Hožavie, Kielcach, Žešavie i Apoli. I vyrašyŭ, što za 2023-2024 hady abjedu ich. Ale ŭ mianie nie było mety zrabić heta na chutkaść. Tak pastupova i pačaŭ jeździć».
U Biełarusi, dzie Viktar razam s siabrami vandravaŭ pa rajcentrach, abaviazkovaj umovaj było ŭbačyć pomnik Leninu. U polskich haradach biełarus vyrašyŭ šukać pomniki Juzafu Piłsudskamu, ale paśla ad hetaj idei admoviŭsia: nie zaŭsiody chapała na heta času.
Kojka-miesca ź vidam na rynkavuju płošču za 60 złotych
Pracoŭny hrafik Viktara składaŭsia takim čynam, što padarožničać jon moh u budni. Zvyčajna biełarus karystaŭsia ciahnikami: imknuŭsia vybirać pramyja maršruty, kab nie chvalavacca z-za stykovak.
«Vandroŭki atrymlivajucca davoli biudžetnymi. Kvitki na ciahniki možna nabyvać pa akcyi. Ale treba adsočvać ich za niekalki tydniaŭ. Pamiataju, u Žešavie nie znajšoŭ tannych kvater, ale tam turystyčnaja asacyjacyja prapanoŭvała internat ź vidam na rynkavuju płošču. Kojka-miesca kaštavała 60 złotych za noč», — zhadvaje biełarus.
Aktyŭniej za ŭsio Viktar padarožničaŭ ź viasny pa vosień, tamu što tady śvietłavy dzień daŭžejšy.
«Ja vandruju dastatkova chaatyčna — lublu tak. Byvała, što ŭviečary vyrašyŭ pajechać, a z ranicy ŭžo nabyŭ kvitok. Pakul jedzieš u ciahniku, krychu čytaješ pra horad, što tam pahladzieć. Voś u ciabie i płan, čym zaniacca».
Hałoŭnym padčas padarožžaŭ dla Viktara było znajomstva z horadam i jaho atmaśfieraj. Načavaŭ zvyčajna ŭ arendnych kvaterach — ceny na ich u budni nižejšyja, čym u vychadnyja. Ježu hatavaŭ tam ža. Pa kaviarniach biełarus amal nie chadziŭ. Pryznajecca, što paznajomicca z asablivaściami rehijanalnaj kuchni jamu było b cikava, ale Viktar — viehan, tamu znajści restaran z adpaviednymi stravami nie zaŭsiody atrymlivałasia.
Raskazvaŭ brytancu, jak pa-biełarusku nazyvajucca ptuški
Biełarus addaje pieravahu adzinočnym padarožžam — heta vynik lubvi da spantannaści. Chutka spłanavać pajezdku ź siabrami atrymlivajecca nie zaŭsiody.
Ale samotnym biełarus siabie ŭ darozie nie adčuvaje: dapamahajuć vypadkovyja znajomstvy. Adno ź ich adbyłosia, kali Viktar špacyravaŭ pa paŭvyśpie Chiel u Bałtyjskim mory.
«Zaraz tam nie siezon, ludziej mała, ja chadziŭ adzin pa lesie. I mnie nasustrač vyjšaŭ chłopiec i pa-anhlijsku spytaŭsia, dzie nabyć vady. U vyniku akazałasia, što jon z Brytanii i pryjechaŭ siudy pakatacca na siorfie. Bo Chiel — stalica polskaha siorfinhu. Paśla my z brytancam chadzili, hladzieli ptušak i ja jamu raskazvaŭ, jak jany pa-biełarusku nazyvajucca. A ja troški nazvy ptušak pa-anhlijsku padvučyŭ. Taki kulturny abmien».
Viktar dadaje, što paśla takich spantannych znajomstvaŭ stasunki ź ludźmi čaściej za ŭsio nie padtrymlivaje.
«Heta jak smoł-tołk, ale na niekalki hadzin», — uśmichajecca biełarus.
Horad Hlivicy. Fota z archiva Viktara
Chiel. Fota z archiva Viktara
Novaja meta — pabyvać va ŭsich nacyjanalnych parkach Polščy
Viktar skłaŭ dla siabie asabisty rejtynh lubimych vajavodstvaŭ. Adno ź ich — Padlašskaje.
«Heta tolki z-za taho, što jano bližejšaje da Biełarusi. Ale tut havorka navat nie pra Biełastok, a pra pryrodu vajavodstva. Tam — jak u nas: takija ž vioski, les, busły. Navat ludzi pa-biełarusku pamiž saboj razmaŭlajuć».
Padabajucca Viktaru i zachodnija vajavodstvy, dzie zachavałasia niamieckaja architektura.
Na apošniaje miesca biełarus pastaviŭ Mazavieckaje vajavodstva.
«Ja žyvu ŭ Varšavie, tamu, napeŭna, daśledavać Mazavieckaje vajavodstva mnie nie tak cikava ŭ paraŭnańni ź inšymi. Ale adznaču, što moj rejtynh subjektyŭny — nasamreč paŭsiul dobra».
Apošnim vajavodstvam, jakoje ŭ sakaviku naviedaŭ Viktar, stała Lubušskaje na zachadzie Polščy.
Ciapier u biełarusa novaja meta — pabyvać va ŭsich nacyjanalnych parkach Polščy. Ale jość składanaść — dabracca tudy biez mašyny budzie niaprosta. A jašče Viktar choča pahladzieć Mazury, dzie pakul byŭ tolki prajezdam.
«Ale śpiecyjalna stavić čelendžy bolš nie chaču. Ź inšaha boku, chto viedaje, jak jano budzie», — pryznajecca Viktar.
Kamientary
a čeledžy - ažyćciaŭlajuć, ździajśniajuć, robiać