Pit Paŭłaŭ i Siarhiej Marcaleŭ zdymajucca ŭ polskim kino — voś jak i navošta
Muzyka Pit Paŭłaŭ i palitołah Siarhiej Marcaleŭ znajšli sabie niezvyčajny zaniatak — u volny čas jany hrajuć nievialičkija roli ŭ polskich filmach. Voś jak heta pracuje i navošta im heta.

Marcaleŭ: «Heta, viadoma, nie hrošy, ale ŭsio roŭna lepš, čym lažać uvierch puzam na kanapie»
Siarhiej kaža, što ŭpieršyniu apynuŭsia pa toj bok ekrana jašče ŭ 1990-ja, kali byŭ studentam fakulteta mižnarodnych adnosin BDU. Stypiendyja była nievialikaja, a padzarabić chaciełasia. Tamu jon zdymaŭsia ŭ masoŭcy filmaŭ rasijskaha režysiora Dźmitryja Astrachana, jaki na toj čas ładziŭ zdymki ŭ Biełarusi. Marcaleŭ viarnuŭsia da zdymak u pačatku 2010-ch, kali atrymaŭ kryminalny prysud pa spravie Płoščy-2010 i mieŭ prablemy z pracaŭładkavańniem.
Ciapier jon asvojvaje kinaplacoŭki Polščy. Usio pačałosia vosieńniu 2024 hoda, kali biełarus straciŭ pracu. Tady Siarhiej źniaŭsia ŭ polskaj masoŭcy kala 10 razoŭ, a potym čatyry miesiacy adpracavaŭ u adnym ź biełaruskich miedyja.
U krasaviku 2025-ha Marcaleŭ pajšoŭ z toj miedyjnaj pracy i znoŭ akunuŭsia ŭ masoŭku:
«Toje, što tam płaciać — heta, viadoma, nie hrošy, ale ŭsio roŭna lepš, čym lažać uvierch puzam na kanapie. Jość niejkaja aktyŭnaść, minimalnyja kapiejki.
A jašče tam vielmi śpiecyfičnaja atmaśfiera. Kali stała pracuješ na zavodzie, viadoma, zarobiš bolej. Ale tut jość ničym nie pieradavanyja emocyi, kamunikacyja ź ludźmi, jakich ty da hetaha bačyŭ tolki na ekranie i čytaŭ ich intervju. Heta nie nudna, i ŭ kancy dnia nie adčuvaješ siabie vymatanym jak ad fizičnaj pracy».
Siarhiej nazyvaje niekalki viadomych polskich akcioraŭ, ź jakimi zdymaŭsia — Pavieł Małašynski, Karalina Hruška, Ołaf Lubašenka.
Na placoŭcy jon sustrakaŭ i biełarusaŭ — praŭda, u masoŭcy: naprykład, heta byŭ bard i piśmieńnik Źmicier Bartosik.
Pra toje, u jakich kankretna filmach jon zdymaŭsia, Marcaleŭ nie kaža, kab nie parušyć damovy ab nierazhałošvańni. Ale, pavodle jaho słoŭ, heta byli niekalki sieryjałaŭ, jakija zdymajuć u Polščy pad ehidaj «Netfliksa». Pakul jašče nivodny z hetych sieryjałaŭ nie vyjšaŭ.
Taksama chočacie ŭ kadr? Marcaleŭ raskazvaje, jak tudy trapić:
«Upeŭnieny, što ŭ kožnaj krainie jość svaje tematyčnyja hrupy pra heta ŭ sacsietkach. Adsočvaju ŭsie takija prapanovy praz supołki ŭ polskich siehmientach telehrama i fejsbuka. Dumaju, možna ŭ pošuku prosta ŭvieści niekalki klučavych słoŭ na movie krainy nakštałt «zdymki» abo «kino», i vynik budzie.
Tam možna brać śviežyja prapanovy ad rekrutynhavych ahienctvaŭ abo naŭprost ad vytvorcaŭ kino ci rekłamy. Rekruciery zarablajuć na tabie jašče 20%, tak što prapanovy, jakija prychodziać naŭprost da ciabie, atrymlivajucca troški vyhadniejšymi».

Kab hrać u masoŭcy, nie treba viedać movu zdymak daskanała, važna tolki razumieć kamandy režysiora. U kadry masoŭka nie havoryć.
Zbolšaha statystam — tak nazyvajuć akcioraŭ masoŭki — prapanujuć pa 100-130 złotych za dzień zdymak, prykładna 30-35 dalaraŭ. Byvajuć zdymki, dzie možna atrymać i pa 160—180 złotych, to-bok prykładna 40-45 dalaraŭ.
Zdymačny dzień składajecca nie tolki z pracy ŭ kadry:
«Paśla taho, jak ty padpisaŭ damovu, ty hadzinu-dźvie prosta čakaješ zahady kaardynatara hrupy — heta abo režysior, abo jaho asistent. U hety čas možna vučyć zamiežnuju movu, čytać mastackuju litaraturu, słuchać muzyku — kamu što padabajecca.
Pra statystaŭ zaŭždy kłapociacca, chacia b minimalna. Pryjšoŭ rankam — jość kolki chočaš harbaty i kavy, navat z małakom, tabie vydajuć buterbrod. Potym kormiać abiedam. Jon nie taki šykoŭny, jak u akcioraŭ, ale chapaje, kab padsiłkavacca».
Kab trapić u statysty, treba prajści adbor. Dla hetaha budučyja akciory masoŭki rychtujuć zajaŭki, dzie paznačajuć, akramia ŭsiaho inšaha, svaje rost i vahu, pamier abutku i vymiareńni cieła.
Ale hałoŭnaje — foty. Statystu chopić i amatarskaj fatasiesii, a voś kali chočacca vyraści da akciora epizadyčnych scen, musiš inviestavać u prafiesijnaha fatohrafa.
Zajaŭki traplajuć da rekrutynhavaj hrupy, i jaje kiraŭnik pakazvaje foty pretendentaŭ režysioru ci asistentu režysiora, a toj vybiraje statystaŭ. Kali ž chočaš źniacca ŭ epizodzie, treba zapisać videavizitku na dźvie-try chviliny z raspoviedam pra siabie.
Zatoje epizadystam płociać bolej:
«U ich hanarar prykładna ad 90 dalaraŭ za dzień. Zdymki ŭ epizadystaŭ karaciejšyja, bo jany hrajuć tolki ŭ adnoj-dźviuch scenach».
Pra toje, čamu biełarusy iduć u masoŭku za miažoj, Marcaleŭ kaža piesimistyčna:
«Usie pa-roznamu adaptujucca da novych umoŭ žyćcia i vymušanyja zajmacca absalutna roznymi rečami, zadumvacca pra novuju prafiesiju, bo nie va ŭsich i nie zaŭsiody ŭdajecca znajści siabie ŭ emihracyi. Ale treba imknucca da taho, kab znajści svajo miesca na novaj ziamli».
Paŭłaŭ: «Tut časta zaprašajuć na zdymki kaskadzioraŭ, i ja prapanavaŭ svaje pasłuhi»
U salista N.R.M. Pita Paŭłava zusim inšaja matyvacyja zdymacca ŭ kino. Jon raskazaŭ «Našaj Nivie», što daŭno žadaje źniać ułasny film ci sieryjał. Kali Pit akazaŭsia ŭ Polščy, pačaŭ šukać vychady na miascovych kinošnikaŭ, i ŭ pracesie znajšoŭ mahčymaść zdymacca ŭ polskim kino.

Pit Paŭłaŭ kaža, što jość niekalki čataŭ, dzie možna znajści prapanovy nakont zdymak:
«Abiraju prajekty, što mianie cikaviać, bo sam źbirajusia zdymać niešta padobnaje — histaryčnyja, kaściumavanyja sieryjały abo filmy. A jašče tut časta zaprašajuć na zdymki kaskadzioraŭ, i ja prapanavaŭ svaje pasłuhi, ale pakul što nie atrymaŭ nivodnaj prapanovy».
Pit zdymajecca ŭ masoŭcy, kali maje na heta čas, bo ciapier muzyka zaniaty ŭ padrychtoŭcy novaha alboma N.R.M. Ale jon zdoleŭ źniacca i ŭ bolš značnych rolach — byli ŭ jaho roli, jakija jon nazyvaje «zvyšepizadyčnymi». Heta prajekty, dzie muzyku treba było syhrać biełarusa ci ŭkrainca z kryminalnaha śvietu. Jon dobra razmaŭlaje pa-polsku, ale maje ŭschodniesłavianski akcent, tamu dobra pasuje dla takich rolaŭ. Na bolš maštabnyja roli Pita pakul nie biaruć — dla hetaha ŭ režysioraŭ jość polskija akciory.
Śpiavak pryznajecca, što, kali b nie byŭ muzykam, napeŭna, pajšoŭ by ŭ režysiory ci pradziusary — zdymaŭ by kino, sieryjały. Kinaśviet jaho vabić jašče i tym, što na placoŭcy siarod masoŭki možna sustreć cikavych ludziej. Heta časta ŭkraincy ci biełarusy, jakija nie znajšli rehularnuju pracu, a jašče tvorčyja ludzi.
Kali ž na placoŭcy jość statysty-palaki, ź imi možna pačać histaryčnuju dyskusiju. Kali jość taki surazmoŭca, u pierapynkach pamiž dublami Paŭłaŭ moža ź im parazvažać pra supolnych nacyjanalnych hierojaŭ Biełarusi i Polščy:
«Zaŭvažyŭ, što ŭ palakaŭ daŭno isnuje svajo razumieńnie polskaj historyi, dakładna prapisanaje. U im historyja našaj krainy razhladajecca jak niejkaja niedarečnaść».
Biełarus kaža pra zaniataść u kino vielmi paetyčna:
«Dla mianie jašče cikava, što ja ŭvieś čas pišu scenar svajho sučasnaha žyćcia. I tut jość taki dziŭny fienomien: na placoŭcy jość akciory, pra jakich palaki kažuć, što jany vielmi viadomyja. Ale ŭ maim ułasnym sieryjale, jaki ja pra siabie pišu i zdymaju, hałoŭnaja zorka — heta ja sam, a hetyja polskija zorki — statysty.
Pry hetym ja sam statyst u ich polskim filmie. Heta vielmi cikavy mientalny dośvied, jaki byŭ by niemahčymy ŭ lubym inšym miescy».
«Naša Niva» — bastyjon biełaruščyny
PADTRYMAĆ
Kamientary