«Ja tryvaŭ». Ajcišnik pražyŭ 5 hadoŭ biez seksu. Čamu ludzi zajmajucca hetym usio radziej?
Seks užo nie pryciahvaje ludziej jak raniej, a zumiery zajmajucca im radziej, čym milenijały? Što adbyvajecca, raźbiraŭsia Devby.
Amierykancy zaraz rekordna mała zajmajucca seksam. Da takoj vysnovy pryjšli prafiesar sacyjałohii Univiersiteta Virdžynii Bred Uiłkoks i navukovy supracoŭnik Instytuta siamiejnych daśledavańniaŭ Hrant Bejli, jakija praanalizavali dadzienyja štohadovych ahulnanacyjanalnych sacyjałahičnych apytańniaŭ GSS (The General Social Survey) za apošniuju tracinu stahodździa. Ich artykuł u kancy žniŭnia 2025 hoda apublikavaŭ sajt amierykanskaha Instytuta siamiejnych daśledavańniaŭ (IFS).
Kali ŭ 1990 hodzie pra intymnuju blizkaść chacia b raz na tydzień paviedamlała 55% apytanych va ŭzroście ad 18 da 64 hadoŭ, to ŭ 2024 štotydniovy abo bolš časty seks byŭ tolki ŭ 37% žycharoŭ ZŠA.
Jašče dramatyčniej vyhladajuć źmianieńni ŭ kolkaści ludziej, jakija doŭhi čas abychodziacca ŭvohule biez seksu. Z 1990 pa 2010 hod dola maładych amierykancaŭ pamiž 18 i 29 hadami, u jakich nie było seksu ŭžo daŭžej za hod, vahałasia ŭ rajonie 10-15%. Ale z 2010 pa 2024 hod ich kolkaść padvoiłasia — z 12% da 24%.
Na toje, što maładyja pakaleńni zajmajucca seksam prykmietna radziej, amierykanskija daśledčyki źviarnuli ŭvahu jašče ŭ 2010-ch. Tady prafiesar psichałohii z Univiersiteta San-Dyjeha Džyn Tviendž źviazała heta sa skaračeńniem kolkaści pastajannych par. Jak adznačajuć Uiłkoks i Bejli, hetaja tendencyja zachoŭvajecca da hetaha času: z 2014 pa 2024 hod dola maładych ludziej 18‑29 hadoŭ, jakija pražyvajuć z partnioram (jak u aficyjnym šlubie, tak i bieź jaho) pamienšyłasia z 42 da 32%.
Siarod inšych pryčyn, jakija źnižajuć pałavuju aktyŭnaść ludziej, daśledčyki nazyvajuć šyrokaje raspaŭsiudžvańnie smartfonaŭ z kanca 2000‑ch hadoŭ, dziakujučy čamu dziacinstva novaha pakaleńnia stanaviłasia ŭsio bolš ličbavym i ŭsio mienš sacyjalizavanym. Uiłkoks i Bejli ličać, što z pačatku 2010‑ch hadoŭ pačało farmiravacca «pakaleńnie pustelnikaŭ»: pamiž 2010 i 2019 hadami siaredni čas, jaki maładyja ludzi pravodzili sa svaimi siabrami, skaraciŭsia amal u dva razy, z 12,8 da 6,5 hadziny na tydzień. A jašče bolš, da 4,2 hadziny ŭ 2020 hodzie źniziła hety pakazčyk pandemija. I chacia paźniej naziraŭsia nievialiki rost, u 2024 hodzie maładyja amierykancy pravodzili ź siabrami ŭ siarednim usiaho pa 5,1 hadziny na tydzień.
U intymnaj śfiery ŭsio heta supravadžałasia rostam seksualnaj apatyi. Pavieličeńnie času, jaki ludzi traciać na smartfony ź ich sacsietkami, hulniami i dastupnaj parnahrafijaj adbyvajecca za košt pamianšeńnia času na roznyja formy sacyjalizacyi nakštałt viečarynak, jakija raniej sadziejničali ŭźniknieńniu ramantyčnych stasunkaŭ. Zrešty, adno z amierykanskich daśledavańniaŭ 2020 hoda źviazvaje źnižeńnie seksualnaj aktyŭnaści moładzi nie tolki sa źmianšeńniem kolkaści ramantyčnych suviaziaŭ, ale i sa źnižeńniem spažyvańnia ałkaholu, pamianšeńniem dachodaŭ i rostam cikaŭnaści da kampjutarnych hulniaŭ.
Dadzienyja, sabranyja amierykanskimi sacyjołahami, pakazvajuć, što ludzi va ŭzroście 18‑64 hadoŭ, jakija znachodziacca ŭ šlubie, prykmietna čaściej zajmajucca seksam, čym niežanatyja i niezamužnija: jak minimum štotydniova seks zaraz byvaje ŭ 46% pieršych i tolki ŭ 34% druhich. Ale spad seksualnaj aktyŭnaści zakranaje i suženskija pary: jašče ŭ 1996—2008 hadach chacia b raz na tydzień zajmalisia 59% ludziej, što znachodziacca ŭ šlubie. Daśledavańnie IFS 2023 hoda pakazvaje, što ludzi ŭ šlubie zaŭvažajuć źnižeńnie častaty pałavych aktaŭ paśla taho, kali ich mužy/žonki pačynajuć zamianiać sumiesnaje baŭleńnie času «pasiadziełkami» sa smartfonam abo kampjutaram.
Uiłkoks i Bejli zaniepakojeny situacyjaj, jakaja skłałasia. Na ich dumku, padmacavanuju vynikami niekalkich navukovych daśledavańniaŭ, rehularny seks stanoŭča ŭpłyvaje na stan zdaroŭja, robić šluby bolš tryvałymi, a ludziej — bolš ščaślivymi.
Ci spraviadlivyja vysnovy amierykanskich navukoŭcaŭ ab źnižeńni seksualnaj aktyŭnaści ludziej i dla biełarusaŭ? Jak adčuvajuć siabie ludzi, jakija hadami abychodziacca biez seksu? I čamu seksualnaja aktyŭnaść moža pavialičvacca ŭ pieryjady ekanamičnych kryzisaŭ i pandemij? Spytali pra heta ŭ seksołahaŭ i ajcišnikaŭ, jakija nie zajmalisia seksam daŭžej za hod.
Hod+ biez seksu: «I chočacca, i nie chočacca źnižać płanku tolki dla fizijałohii»
Anastasii* niadaŭna spoŭniłasia 30. Jana pracuje ŭ IT-industryi kala piaci hadoŭ. Biez seksu jana žyvie ŭžo bolš za hod, paśla taho, jak vyjšła z apošnich stasunkaŭ.
— Čamu tak vyjšła? Prablema, jakaja da hetaha pryviała — zaviaršeńnie minułych stasunkaŭ. Kidacca z hałavoj u vir u vyhladzie adnadzionnych stasunkaŭ nie chočacca, a štości surjoznaje nie znachodzicca. Albo mužčyny nie hatovyja, albo źnikajuć paśla spatkańniaŭ, choć na ich kažuć, što chacieli b znoŭ ubačycca. Albo ich pavodziny nie padychodziać pad maje zapyty ŭ płanie stasunkaŭ. Kožnamu svajo, ale majo pakul nie znajšłosia. Dumaju, što ŭ apošnija miesiacy pryčyna takoha stanu rečaŭ — heta źniešnija abstaviny. A voś da taho ja była mocna zakrytaj z-za svaich apošnich stasunkaŭ.
Dziaŭčyna nie dumaje, što prablemy ŭ asabistym žyćci źviazanyja ź vialikaj zahruzkaj na pracy:
— Mnie ŭdajecca vykonvać prymalny work-life balance z dapamohaj ułasnaha ŭmieńnia stavić miežy. Enierhii, praŭda, krychu zastajecca paśla pracoŭnaha dnia. Čas dla znajomstvaŭ u mianie jość, ale mahčymaści abmiežavanyja. Praca poŭnaściu addalenaja, a dla mianie važnaja «chimija» pry asabistaj sustrečy z čałaviekam. Dejtynhavyja aplikacyi byli, spatkańni byli, ale ničoha nie składvałasia, bo ja nie šukaju stasunkaŭ na adnu noč. Moj dejtynh-puł składajecca, chutčej, sa znajomych/siabroŭ, z koła znosin.
Pa adčuvańniach, apošnija niekalki miesiacaŭ šukaju stasunki davoli aktyŭna. Chadziła na spatkańni, razmaŭlaju, adkrytaja da mužčynskaj uvahi. Ja nie ŭsprymaju heta jak najvyšejšy pryjarytet u žyćci, ale adčuvaju, što hetaja śfiera nie začynienaja. I zaraz hatovaja heta vypravić.
Što ja adčuvaju? Dyskamfort z-za vysokaha libida adčuła tolki ŭ apošnija niekalki miesiacaŭ. I chočacca seksu, i nie chočacca źnižać płanku tolki dla fizijałohii. Z samaacenkaj u mianie prablem dakładna niama, u apošni hod jana značna vyrasła i ŭmacavałasia.
Chaciełasia b znajści nadziejnaha, pavažlivaha mužčynu, partniora pa žyćci i pa metach u im. Pakul, chutčej, kanstatuju fakt, što chočacca źmien. Ale i biehać za kimści dakładna nie źbirajusia. Bo nie seksam adzinym i stasunkami žyvy čałaviek. Addaju pieravahu nastrojvać siabie na toje, što «majo mianie znojdzie». Pakul što razmaŭlaju z mužčynami, pryhladajusia, ale nie śpiašajusia.
5+ hadoŭ biez seksu: «Ja ŭ emihracyjnym biełaruskim razvodzie»
Inžynier pa testavańni Ihar* pracuje ŭ IT piać hadoŭ. Jamu 40. Pry hetym seksu ŭ jaho žyćci nie było kala piaci hadoŭ, a mahčyma, i bolš: jak kaža sam Ihar, «ja nie ličyŭ». Praŭda, vyrašyć hetuju prablemu jamu ŭžo ŭdałosia.
Vymušanaja aseksualnaść Ihara była źviazana z uzajemaadnosinami mužčyny i jaho žonki:
— Ciapier ja ŭ emihracyjnym biełaruskim razvodzie z «byłoj» žonkaj. My «raźviedzieny», ale nieaficyjna. Žyviom asobna paśla taho, jak pierajechali ź Biełarusi ŭ Polšču ź dziciom. Paŭza ŭ intymnym žyćci, a dakładniej, jaho adsutnaść i niedachop praciahvałasia bolš za piać hadoŭ pierad pierajezdam, kali my byli žanatyja.
Ja liču, što heta adbyvałasia z-za nievysokaha libida i niežadańnia «byłoj». Ja tryvaŭ, nie zdradžvaŭ nikoli. I ŭvieś hety čas spadziavaŭsia na źmianieńnie situacyi. Ale stanaviłasia tolki horš. A ŭ apošnija niekalki hadoŭ ciažka było kaho-niebudź blizka padpuskać z-za fłešbekaŭ, što zastalisia ad niaŭdałaha dośviedu siamiejnaha intymnaha žyćcia.
Ihar miarkuje, što vyjści z seksualnaha tupika jamu dapamahła jakraz rełakacyja:
— Ja aktyŭna šukaŭ blizkija stasunki. Pryjarytetam heta nie było, ale naładzić svajo žyćcio chaciełasia, heta było nie na apošnim miescy. Pierajezd źmianiŭ šmat što. Tut źjavilisia ŭnutrany i maralny spakoj, choć uźnikli i novyja prablemy, źviazanyja z emihracyjaj.
Asobnaje pražyvańnie dało bolš svabody, źjaviŭsia čas na svaje intaresy i mahčymaść dla pošuku stasunkaŭ. Apošni hod ja znachodžusia ŭ novych stasunkach. Paśla taho, jak u majo žyćcio viarnułasia intymnaja blizkaść z partnioram, ź jakim možna pravodzić svoj čas, dzialić chobi, intaresy i abmieńvacca mierkavańniami, maja samaacenka i ahulny stan palepšylisia. Škada, što na heta pajšło tak šmat času.
«Kali ŭ nas jość vybar pamiž seksam, skrolinham sacsietak, videahulnioj, sieryjałam ci pracaj dapazna, libida časta prajhraje»
Ab pryčynach seksualnaj recesii, jaje raspaŭsiudžanaści ŭ śviecie i ŭ Biełarusi i ab tym, što mahło b viarnuć ludziam cikavaść da intymnaha žyćcia my spytali ŭ minskich psichołahaŭ i seksołahaŭ Miły Iłahinaj i Natalli Muzyčanka.
Natalla Muzyčanka:
— Dla taho, kab abmiarkoŭvać hetuju temu, važna vyznačycca z paraj paniaćciaŭ, jakija časta źmiešvajuć. Havorka idzie pra pałavuju kanstytucyju i libida.
Pałavuju kanstytucyju možna ŭjavić jak pryrodžany pamier baka dla paliva. Heta vaš indyvidualny, bijałahična zadadzieny patencyjał seksualnaści. Jaho «umiaščalnaść» nie źmianiajecca na praciahu žyćcia.
Libida (abo seksualnaje pryciahnieńnie) — heta paliva, jakoje znachodzicca ŭ hetym baku. Uzrovień hetaha paliva — vieličynia vielmi niepastajannaja. Na jaho naŭprost upłyvaje mnostva faktaraŭ: stres, stomlenaść, fizičnaje zdaroŭje, harmanalny fon i emacyjny stan.
Mienavita z «uzroŭniem paliva» my i pracujem, kali bačym takija statystyčnyja dadzienyja. Sučasny śviet prapanuje nam mnostva alternatyŭnych krynic dafamina i sposabaŭ patracić enierhiju. Kali ŭ nas jość vybar pamiž seksam, skrolinham sacsietak, videahulnioj, sieryjałam ci pracaj dapazna, libida časta prajhraje ŭ kankurencyi za našu ŭvahu. I nie stanovicca pryjarytetam.
Cikava, što hetuju dumku, choć i ŭ žartaŭlivaj (spadziajusia) formie, niasie ŭ sabie prapanova pa pavyšeńniu naradžalnaści adnaho nie biełaruskaha palityka: stvaryć niejkuju prastoru, dzie mužčyn i žančyn ništo nie budzie adciahvać ad «praciahu rodu». Pa sutnaści, heta była b sproba štučna stvaryć situacyju, u jakoj fokus źmiaščajecca na bazavyja formy ŭzajemadziejańnia. Ja b nazvała hetuju ideju «viartańniem da blizkaści praź źniknieńnie alternatyŭ». Kali vakoł bolš niama čym zaniacca, seks znoŭ robicca adnoj z hałoŭnych krynic zadavalnieńnia i suviazi.
Takim čynam, čamu ludzi ŭsio radziej i radziej zajmajucca seksam?
Miła Iłahina:
— Ja čuła pra heta daśledavańnie. Mnie ŭ im asabliva cikavym padałosia toje, što mienavita maładyja ludzi stali radziej zajmacca seksam (u paraŭnańni z papiarednimi pakaleńniami)!
Adna z samych važkich pryčyn — dastupnaść ličbavaha śvietu. U ludziej stała našmat mienš nahodaŭ sustrakacca asabista i być pobač adzin z adnym. Jašče adna pryčyna — praźmierny stres, jaki admoŭna ŭpłyvaje na libida.
Akramia taho, u ludziej zaraz dastatkova varyjantaŭ praviadzieńnia volnaha času, seks užo nie zdajecca takim pryvabnym. Taksama siarod pryčyn nazyvajuć źmianšeńnie kolkaści šlubaŭ: ličycca, što ludzi ŭ šlubie čaściej zajmajucca seksam, bo ŭ ich jość pastajanny pałavy partnior i nie treba marnavać čas i resursy na pošuki. Praŭda, ja tak nie dumaju.
Nu i jość jašče ŭ maładych ludziej momant rasčaravańnia: seks u žyćci nie nadta padobny da seksu ŭ kino ci porna. I na fonie bolš zrazumiełych i harantavana prynosiačych zadavalnieńnie zaniatkaŭ realny seks prajhraje.
Natalla Muzyčanka:
— Tak, my bačym ahulnaje źnižeńnie častaty seksualnych kantaktaŭ. Ale dla značnaj častki ludziej heta vynik nie tolki vymušanych abstavin (stres, stomlenaść), ale i darosłaha, uśviadomlenaha pierahladu roli seksu ŭ žyćci. Heta ruch u bok bolšaj asensavanaści, emacyjnaj stałaści i zbałansavanaści žyćcia, dzie seks — heta pryjemny, ale daloka nie adziny bonus u stasunkach i žyćci ŭ cełym.
Ja tut baču takija trendy:
1. Zruch ad kolkaści da jakaści: «Seks pavinien być asensavanym». Usio čaściej, asabliva paśla 25‑30 hadoŭ, ludzi, asabliva žančyny, admaŭlajucca ad madeli «seks dziela seksu». Jany adkryta zajaŭlajuć ab «pieranasyčeńni pustymi» suviaziami i imknucca da intymnaści, jakaja źjaŭlajecca častkaj hłybokich, daviaralnych adnosin. Heta nie admova ad seksu, a pavyšeńnie płanki dla jaho. Jon pavinien być nie prosta fizijałahičnym aktam, a aktam emacyjnaj blizkaści.
2. Pieraraźmierkavańnie žyćciovych pryjarytetaŭ. Karjera, samarealizacyja, chobi i asabisty rost stali mahutnymi samastojnymi kaštoŭnaściami. Ludzi, asabliva ŭ dynamičnych śfierach nakštałt IT, śviadoma nakiroŭvajuć svaju enierhiju na dasiahnieńnie hetych met. A pošuk partniora i padtrymańnie aktyŭnaha seksualnaha žyćcia patrabujuć značnych časavych i emacyjnych inviestycyj. Heta nie zaŭsiody «niedachop času» z-za pierapracovak. Časam heta śviadomy vybar na karyść inšych značnych śfier žyćcia.
3. Racyjanalny padychod i «enierhaefiektyŭnaść». Heta pramy vynik z papiaredniaha punkta. Va ŭmovach cejtnotu ludzi padličvajuć nie tolki hrošy, ale i svaje mientalnyja resursy. Praces znajomstvaŭ, spatkańniaŭ, niapeŭnaść i mahčymyja rasčaravańni mohuć zdavacca nadta enierhazatratnymi. I tut na dapamohu prychodzić pašyreńnie koła dastupnych zabaŭ. Bo atrymać dozu dafamina i rassłabicca možna z dapamohaj sieryjała, videahulni, cikavaj knihi ci sporta — sposabaŭ, jakija čaściej za ŭsio praściej i pradkazalniej.
4.Raźvićcio emacyjnaha intelektu i kamunikatyŭnych navykaŭ. Heta, badaj, trend, jaki najbolš abnadziejvaje. Ludzi, asabliva ŭ stabilnych parach, sapraŭdy ŭsio lepš vučacca nie sychodzić ad ciažkich emocyj, a pražyvać ich praz dyjałoh. Jany pracujuć ź psichołahami, čytajuć litaraturu pra stasunki. Kali partniory mohuć spakojna abmierkavać svaje prablemy, u tym liku i ŭ seksualnaj śfiery (naprykład, časovaje źnižeńnie libida z-za stresu), heta zdymaje hihancki płast napružańnia.
Seks pierastaje być abaviazkam abo sposabam zahładzić pravinu, a zastajecca prastoraj dla radaści i suviazi. I kali hetaj suviazi ŭ dadzieny momant niama, tamu što abodva stamilisia abo pieražyvajuć kryzis, para moža dazvolić sabie paŭzu biez pačućcia viny, umacoŭvajučy adnosiny inšymi sposabami.
Jak na ahulnym fonie vyhladajuć ajcišniki?
Miła Iłahina:
— Nie ŭtrymajusia ad žartu, źviazanaha z ajcišnikami. Na prajekcie ich seksualnaje žyćcio moža być vielmi roznym, i navat aryjentacyja moža źmianiacca: to ty, to ciabie.
A kali surjozna — to niama niejkich dadzienych, jakija b vyłučali ajcišnikaŭ u płanie seksualnaj aktyŭnaści. Ale pra toje, što praca ŭ IT-asiarodździ stresavaja, ja i sama viedaju, i naziraju heta praz klijentaŭ. Da liku asnoŭnych faktaraŭ, jakija źnižajuć seksualnuju aktyŭnaść ajcišnikaŭ, ja b adniesła kahnityŭnuju pierahruzku i pavyšanuju tryvožnaść.
Natalla Muzyčanka:
— Na padstavie majho dośviedu mahu skazać, što IT-śpiecyjalisty pa źnižeńniu seksualnaj aktyŭnaści znachodziacca, chutčej, u hrupie ŭmieranaj ryzyki. Pryčym hetaja ryzyka źviazana nie z prafiesijaj jak takoj, a z naboram faktaraŭ, jakija ŭ ich asiarodździ sustrakajucca čaściej. Naprykład, z ryzykaj prafiesijnaha vyharańnia, hipierstymulacyjaj ličbavaj śfiery i (časta) siadziačym ładam žyćcia.
Biełarusy taksama stali mienš zajmacca seksam? Ci tolki amierykancy?
Miła Iłahina:
— Daśledavańnie ž jość nie tolki amierykanskaje. Francuzy pravodzili padobnaje ŭ 2024 hodzie, i ŭ ich padobnyja vyniki: ludzi radziej zajmajucca seksam. Tam nazyvalisia nastupnyja pryčyny: adsutnaść adpaviednych partnioraŭ, niehatovaść da blizkaści, dastupnaść inšych zabaŭ, zaniataść, stan zdaroŭja.
Niešta padobnaha kštałtu pravodziłasia i ŭ Rasii. Nie pamiataju dakładna ŭ jakim hodzie, ci to ŭ 2023, ci to ŭ 2024. I ź plus-minus tymi ž vysnovami. Tak što Biełaruś naŭrad ci mocna adroźnivajecca.
Što tyčycca maich asabistych nazirańniaŭ… Fakt: u maładych parach, dzie ludziam da 30 hadoŭ, časta seksu niama abo jon redki, raz na miesiac-paŭhoda. I ludziej heta całkam zadavalniaje. Svaju zadavolenaść stasunkami jany aceńvajuć pa inšych kryteryjach. A voś dla ludziej bolš starejšaha pakaleńnia (40+) adsutnaść seksu bolš balučaja.
Tak što ja vieru hetym dadzienym. Zrešty, było b cikava daviedacca, jak spravy iduć u inšych rehijonach: Indyi, Kitai, u krainach Afryki i Paŭdniovaj Amieryki. Tady ŭžo možna było b rabić niejkija hłabalnyja vysnovy.
Natalla Muzyčanka:
— Da mianie ŭsio čaściej prychodziać nie z prablemami «nie mahu», a sa skarhaj «nie chaču». Heta hałoŭny sihnał.
Ujavicie sabie paru. Jany ceły dzień pracujuć, vyrašajuć bytavyja pytańni, vodziać dziaciej pa hurtkach, a ŭviečary ich mozh prosta pierahružany. Jamu patrebna nie składanaja zadača, jakaja patrabuje emocyj i prysutnaści, a prosty i chutki adpačynak, jaki daść adčuć siabie lepš jak maha chutčej. Sieryjały, sacsietki, telefon vielmi tut dapamahajuć «razhruzicca».
U nas hetaja prablema prajaŭlajecca nie tak jarka i rezka, jak u miehapolisach Amieryki, ale jana jość. A jašče jość svaja biełaruskaja asablivaść: my ciarplivyja i nie lubim vynosić śmiećcie z chaty.
Pary časta ciahnuć hadami, pierš čym źviarnucca pa dapamohu. Jany dumajuć: «Samo projdzie», «Usie tak žyvuć», «Saromiejusia pra heta kazać». U vyniku na pryjom prychodziać, kali nieparazumieńnie i kryŭda ŭžo nazapasilisia, a «ahoń» amal pahas. Heta značyć, my bačym nie raptoŭny kryzis, a cichaje, pastupovaje zhasańnie žadańnia na fonie ahulnaj stomlenaści ad žyćcia.
Tak što tak, trend ahulnasuśvietny. Žyćcio prosta stała vielmi chutkim i šumnym, i na cichuju, pavolnuju blizkaść u nas časta nie zastajecca ni maralnych sił, ni volnaj uvahi. I heta taja prablema, ź jakoj siońnia sutykajucca pary pa ŭsim śviecie, niezaležna ad krainy pražyvańnia.
Čamu ludzi pačynali čaściej zajmacca seksam padčas vostrych kryzisaŭ?
— Na hrafiku ŭ amierykanskim artykule dobra bačna, što ŭ 2008 i ŭ 2021 hadach tendencyja na skaračeńnie seksualnych kantaktaŭ časova łamałasia. Kolkaść ludziej, jakija zajmalisia seksam chacia b raz na tydzień, u hety čas pavialičvałasia. 2008 hod — heta hod ciažkaha ekanamičnaha kryzisu, jaki ŭ ZŠA supravadžaŭsia rostam biespracoŭja. A 2021 — heta pik pandemii. Ci mahli takija niehatyŭnyja źjavy sapraŭdy niejak padšturchnuć seksualnuju aktyŭnaść ludziej?
Miła Iłahina:
— Viadoma! U 2008 u ludziej stała mała hrošaj i šmat volnaha času doma. ŠI jašče nie było, Netflix tolki-tolki pačaŭ raźvivacca jak stryminhavaja płatforma — jakija zabavy dastupnyja ŭ takoj situacyi?
Padčas pandemii ludzi byli zamknutyja adzin z adnym. I taksama mižvoli stali bližej. Mahčyma navat, na niejkija ekśpierymienty rašylisia. Nie ździŭlusia, kali i kolkaść prahladaŭ porna ŭ hety čas stała bolšaj.
Na žal, tady ž i kolkaść chatniaha hvałtu vyrasła, u tym liku z-za pastajannaha znachodžańnia pobač adzin z adnym. Tak što, mahčyma, seks tady byŭ jašče i sposabam biaśpiečna spuścić par.
Natalla Muzyčanka:
— Hetyja padziei ŭpłyvali na seksualnaje žyćcio pa-roznamu. I nielha być upeŭnienym, što taki pryrost seksualnaj aktyŭnaści ŭ toj čas — heta źjava pazityŭnaja.
U 2008 hodzie mnohija ludzi stali šukać sposaby pravieści čas, jakija nie patrabujuć finansavych vydatkaŭ, i razhladali seks jak antykryzisnaje baŭleńnie času. Apytańni taho času pakazvali, što seks staŭ adnym z samych papularnych vidaŭ «biudžetnaha» volnaha času. Heta byŭ vybar (dla kahości śviadomy, dla kahości nieŭśviadomleny) na karyść dastupnaha i pryjemnaha sposabu źniać napružańnie, vyklikanaje ekanamičnaj niestabilnaściu.
Padčas pandemii ŭsio było składaniej. U hety pieryjad spracavaŭ dvajny efiekt izalacyi. Z adnaho boku, samaizalacyja i addalenaja praca źviali partnioraŭ na niazvykła doŭhi čas, likvidavaŭšy taki faktar, jak niedachop času dla znosin. Dla niekatorych par heta stała mahčymaściu pieraasensavać stasunki i intymnaje žyćcio. Ź inšaha boku, pandemija stała krynicaj chraničnaha stresu, strachu i tryvohi, što ŭ mnohich pryviało da procilehłaha efiektu: prykmietnaha źnižeńnia libida, svarak u parach (što nie spryjaje žadańniu zajmacca seksam) i navat da raźvićcia seksualnych dysfunkcyj.
*— imia apaviadalnicy i apaviadalnika źmieniena pa ich prośbie
Kamientary