Ź vioski Słabodka Astravieckaha rajona, što na padjeździe da pamiežnaha punkta «Katłoŭka — Łavaryški» na biełaruska-litoŭskaj miažy, źnik pomnik paŭstancam 1863 hoda ŭ vyhladzie vielizarnaha miača.
Pra źniknieńnie pomnika paviedamiŭ telehram-kanał «Spadčyna».
Hranitny mieč, napałovu zasadžany ŭ ziamlu, ustalavali ŭ 2013 hodzie — da 150‑hodździa paŭstańnia Kastusia Kalinoŭskaha. Ciapier na miescy manumienta zastałasia tolki placoŭka z kamiennych, byccam rastruščanych hetym miačom, plit.
Manumient paŭstaŭ vyklučna na pryvatnyja srodki i byŭ stvorany jak simvaličnaje ŭšanavańnie ŭsich, chto zmahaŭsia i hinuŭ za svabodu kraju.
Aŭtar pomnika Ihar Zasimovič tłumačyŭ, što mieč nie tolki nahadvaje pra zbroju paŭstancaŭ, ale i adsyłaje da staražytnaj tradycyi: mieč jak kryž, jakim błahasłaŭlali voinaŭ i pravodzili zahinułych. Dva kryžy na rukajatcy — katalicki i pravasłaŭny — abjadnanyja ŭ adnu pierakładzinu, što simvalizavała jednaść chryścijan Biełarusi ŭ baraćbie za jaje volu.
Na lazie byŭ vybity parol kasinieraŭ: «Kaho lubiš? — Biełaruś! — To ŭzajemna…»
Pomnik stajaŭ na pahorku i staŭ značnaj kropkaj histaryčnaj pamiaci, pryvablivajučy daśledčykaŭ, padarožnikaŭ i miascovych žycharoŭ.
Źjaŭleńnie pomnika ŭ Słabodcy vyklikała vostruju reakcyju ŭ šerahu prarasijskich aktyvistaŭ i resursaŭ, u tym liku sumna viadomaha «Rehnuma». Jany zajaŭlali, što pomnik pastaŭleny niezakonna, i patrabavali ad miascovych uładaŭ jaho źnieści. Tady ŭ Hrodzienskim abłvykankamie paćvierdzili, što manumient pastaŭleny biez uzhadnieńnia, ale padkreślili, što znosić jaho nie źbirajucca, kab, maŭlaŭ, nie davać nahody apazicyi padniać infarmacyjny šum.
Paśla taho pomnik prastajaŭ jašče dvanaccać hadoŭ, ale niezaŭvažna i bieź jakich-niebudź tłumačeńniaŭ źnik, nakolki nam viadoma, niekalki miesiacaŭ tamu. Choć znos pomnika całkam upisvajecca ŭ ahulny ideałahičny trek vyniščeńnia pamiaci pra vyzvolnaje paŭstańnie 1863 hoda, dakładna nieviadoma, ci było heta rašeńnie ŭładaŭ, ci inicyjatyva ŭłaśnikaŭ terytoryi.
«Naša Niva» — bastyjon biełaruščyny
PADTRYMAĆAkademiju KDB budujuć prosta na Załatahorskich mohiłkach. Ź ziamli dastajuć pareštki minčukoŭ, jakich tut chavali sotni hadoŭ
U pieraddažynačnym Zasłaŭi zahavaryŭ pa-rasiejsku Symon Budny FOTAFAKT
Nacyjanalny panteon ci pachavalnia nacyi? Jak dziaržaŭnaja ideałohija zabiraje ŭ biełarusaŭ subjektnaść i budučyniu
Rasija pastavić u Mahilovie pomnik arhanizataru palityčnych zabojstvaŭ
Ciapier čytajuć
Dačka sudździ, jakaja žyŭcom zhareła ŭ sudzie ŭ Słucku ŭ 1967-m, raskazała, jak skłałasia žyćcio ich siamji paśla hučnaj trahiedyi3
Kamientary