За ростам выкарыстання беспілотнікаў Расіяй ва Украіне стаяць кітайскія заводы
Кітай рэзка павелічыў экспарт у Расію ключавых кампанентаў, неабходных для вытворчасці беспілотнікаў, якія кіруюцца па оптавалаконным кабелі і не ўразлівыя да сістэм РЭБ.
Афіцыйны Пекін сцвярджае, што захоўвае нейтралітэт у канфлікце, а кітайскія вытворцы, на долю якіх прыпадае 80% сусветнага рынку камерцыйных беспілотнікаў, скарацілі прамы экспарт гатовых дронаў у Расію.
Аднак афіцыйныя даныя кітайскага гандлю сведчаць, што Пекін дазволіў рэзка павялічыць пастаўкі кампанентаў, якія дазваляюць расійскім вытворцам збіраць дроны, што кіруюцца праз оптавалаконны кабель. Аб гэтым піша выданне The Washington Post, якое вывучыла мытныя звесткі, даныя аб пастаўках і заявы кампаній.
Паводле звестак кітайскай мытні, пастаўкі оптавалаконных кабеляў у Расію ў маі і чэрвені дасягнулі рэкордных 190,4 і 208 тысяч кіламетраў адпаведна, а ў жніўні адбыўся масавы скачок да амаль 525 000 кіламетраў. Для параўнання, ва Украіну ў жніўні было пастаўлена ўсяго каля 115 кіламетраў кабелю.
Адначасова рэзка вырас і экспарт літый-іённых акумулятараў у Расію, дасягнуўшы рэкордных 54 мільёнаў долараў у чэрвені і крыху знізіўшыся да 47 мільёнаў у жніўні. Эксперты мяркуюць, што гэтыя батарэі, хутчэй за ўсё, выкарыстоўваліся ў вытворчасці беспілотнікаў, паколькі ў Расіі амаль не вырабляюцца электрамабілі ці іншая электроніка, дзе яны маглі б спатрэбіцца. У той жа час пастаўкі ва Украіну заставаліся на ўзроўні 11—12 мільёнаў долараў у месяц.
Такія тэхналогіі маюць значныя наступствы на полі бою. Дроны, што кіруюцца па кабелі, устойлівыя да радыёперашкод і здольныя дзейнічаць на адлегласці да 20 кіламетраў. Напрыклад, мясцовыя ўлады ў Краматорску, што прыкладна за 20 км ад лініі фронту, паведамілі пра першую атаку з выкарыстаннем оптавалаконнага дрона 5 кастрычніка. Расія выкарыстоўвае такія беспілотнікі для знішчэння лагістычных шляхоў, камандных цэнтраў і сродкаў РЭБ перад пачаткам наземных атак.
Нягледзячы на «безлімітнае сяброўства» паміж Уладзімірам Пуціным і Сі Цзіньпінам, Пекін не пасылаў ваеннай тэхнікі для падтрымкі Масквы. Аднак аналіз паказаў, што кітайскія вытворцы камерцыйных беспілотнікаў адыгралі ключавую ролю ў нарошчванні вытворчасці расійскіх дронаў і цяпер дапамагаюць распрацоўваць кампаненты з відавочным ваенным прызначэннем.
Сетка пастаўшчыкоў і санкцыі
З 2023 года ў Расіі было зарэгістравана не менш за 140 вытворцаў беспілотнікаў і яшчэ 60 арганізацый, якія пастаўляюць запчасткі або навучаюць аператараў. Адзін з найбуйнейшых расійскіх вытворцаў, Rustakt LLC, з ліпеня 2023 года па снежань імпартаваў з Кітая запчастак на 577 мільёнаў долараў. Пасля ўвядзення ў снежні 2024 года санкцый ЕС супраць гэтай кампаніі пастаўкі спыніліся, але абмежаванні не закранулі яе асноўных кітайскіх пастаўшчыкоў.
Пасля таго, як найбуйнейшы ў свеце вытворца камерцыйных беспілотнікаў DJI спыніў прамыя продажы ва Украіну і Расію ў 2022 годзе, гэтую нішу занялі менш вядомыя кітайскія фірмы. Яны пастаўляюць кампаненты наўпрост расійскім вытворцам або нават дапамагаюць ім ствараць заводы ў Кітаі.
Напрыклад, расійская кампанія ASFPV LLC публікуе на сваім сайце фатаграфіі сваіх заводаў у Кітаі, а іншая, «Стрибог», прапануе станкі для намоткі оптавалакна і хваліцца новымі лёгкімі кабелямі, распрацаванымі іх «кітайскімі інжынерамі».
Як адзначае выданне, НАТА абвінавачвае Кітай у спрыянні расійскай агрэсіі, а ЕС і ЗША патрабуюць ад Пекіна не падтрымліваць расійскі ваенна-прамысловы комплекс. Але санкцыі пакуль не перашкодзілі патоку тавараў падвойнага прызначэння — такіх, як кабелі і батарэі.
Каментары
што украінскія дроны паходзяць з нейкіх іншых заводаў