82% apytanych amierykancaŭ dapamahali baćkam u chatnich spravach, ale tolki 28% zajmajuć chatnimi spravami svaich dziaciej. Nie treba tak.
«Baćki siońnia chočuć, kab dzieci tracili čas na toje, što pryniasie im pośpiech u žyćci, ale iranična, što my pierastali rabić adnu reč, jakaja nasamreč pakazała siabie jak čyńnik pośpiechu — chatniuju rabotu», — raspaviadaje psichołah Ryčard Rende na staronkach The Wall Street Journal.
Zhodna z daśledavańniami, praca pa domie ŭ rańnim uzroście dapamahaje vypracavać u dziaciej pačućcio adkaznaści, pracavitaść i ŭpeŭnienaść u sabie.
U 2002 hodzie prafiesar Rosman z Univiersitetu Miniesoty, ZŠA, apublikavaŭ daśledavańnie, u jakim uziali ŭdzieł 84 dziciaci, za jakimi vialisia nazirańni ad ŭzrostu ŭ 10 hadoŭ da ich stanaŭleńnia darosłymi. Tyja, kamu ŭ 3-4 hady davali rabotu pa domie, mieli lepšyja adnosiny ź siamjoj i siabrami, mieli akademičnyja pośpiechi i bolš udałyja karjery.
U 2014 hodzie psichołah Ryčard Vajsburd z Harvardu apublikavaŭ daśledavańnie, u jakim uziali ŭdzieł užo 10 tysiač čałaviek. Psichołah paprasiŭ dziaciej adkazać, što dla ich važniej: ułasnyja dasiahnieńni, ščaście ci kłopat ab inšych — bolš za 80% abrali nie kłopat. Ale daśledavańnie pakazała, što jakraz kłopat ab inšych prynosić bolš ščaścia, čym ułasnyja dasiahnieńni.
«Miakkaść u patrabavańniach adnosna chatniaj pracy, kali jana spaborničaje z navučańniem, prymušaje dziaciej dumać, što adznaki i dasiahnieńni važniejšyja za kłopat pra inšych», — kaža psichołah Madlin Levajn, aŭtar knihi «Vučycie svaich dziaciej dobra». Jana padkreślivaje: toje, što ciapier zdajecca drabiazoj, stanie mocnym pierakanańniem paźniej.
Aŭtar daje niekalki parad baćkam:
- Farmulujcie prośby tak, kab dzieci byli matyvavanyja samoj idejaj dapamahać blizkim.
- Napišycie raskład chatnich abaviazkaŭ.
- Pieratvarycie dapamohu pa domu ŭ hulniu.
- Nie matyvujcie dziaciej uznaharodami, asabliva hrašyma.
- Davajcie zadańni, što tyčacca nie kłopataŭ pra siabie (prańnie ŭłasnaj bializny), a kłopataŭ pra ŭsich (dapamoha ŭ prańni ŭsioj bializny).
- Nie kažycie «zajmisia svaimi abaviazkami». Lepiej — «davaj zajmiemsia našymi spravami».
- Nie pieratvarajcie chatnija spravy ŭ pakarańnie.
Ciapier čytajuć
Dziaržaŭnyja sacyjołahi: Biełarusy najpierš źviazvajuć svaju dziaržaŭnaść ź Vialikim Kniastvam Litoŭskim24
Kamientary