«Da 80% usioj biełaruskaj IT-haliny źniknie». Tysiačy prahramistaŭ ź siemjami biahuć ź Biełarusi prosta ŭ hetyja chviliny
Jak stała viadoma «Našaj Nivie», prosta ŭ hetyja dni adbyvajecca maštabnaja rełakacyja biełaruskich prahramistaŭ z krainy. Lik idzie na tysiačy.
Kiraŭniki kampanij nazyvajuć pryčynami rezkich uciokaŭ niekalki asnoŭnych faktaraŭ.
— Zachodnija zamoŭščyki admaŭlajucca supracoŭničać ź jurydyčnymi asobami, raźmieščanymi ŭ Biełarusi, a taksama kuplać pradukt, zrobleny ŭ Biełarusi.
Heta častka ahulnasuśvietnaha trenda pa vypichvańni biełaruskich i rasijskich tavaraŭ sa svaich rynkaŭ, heta datyčyć i IT-tavaraŭ taksama. Stavicca ŭmova źmieny jurysdykcyi kampanii i znachodžańnia ludziej.
— Hłabalny rynak IT-aŭtsorsu straciŭ hihanckuju častku pracoŭnaj siły paśla pačatku vajny va Ukrainie — dziasiatki tysiač ukrainskich prahramistaŭ nie mohuć narmalna pracavać, zajmajučysia pytańniami abarony Radzimy i vyžyvańniem.
Roŭna jak i nie mohuć pakinuć terytoryju krainy, bo chłopcaŭ pryzyŭnoha ŭzrostu, jakich bolšaść u prafiesii, nie vypuskajuć za miažu. IT-kampanii niepakojacca, što, kali Łukašenka pačnie vajnu i abvieścić mabilizacyju, u toj samaj situacyi apynucca ź dziasiatkami tysiač biełaruskich supracoŭnikaŭ, jakija ŭmomant stanuć nievyjaznymi, to lepš evakujavać ich, pakul možna.
— Adznačajucca prablemy finansavych raźlikaŭ z klijentami, kali ŭ ich navat i niama pryncypovych pazicyj pa raźmiaščeńni piersanała: niama nijakaj harantyi, što ŭ karotkaterminovaj ci siarednieterminovaj pierśpiektyvie płaciažy ŭ bok Biełarusi z Zachadu buduć ažyćciaŭlacca.
— Taksama niama nijakich harantyj, što možna budzie vypłačvać zarobki ŭ dołarach, jak było damoŭlena kantraktami. Bo z paharšeńniem valutnaj situacyi źjaviłasia prablema, što pry naličvańni zarobku na dołaravuju kartu bank zaličvaje jaje pa aficyjnym kursie, ale, za košt vialikaha spredu pamiž kuplaj i prodažam dołara (2,8—3,5), pry raźliku takoj kartaj adtul śpisvajecca u rublach bolš, čym było zaličana.
Adpaviedna, zarobak prahramista padaje z tempami inflacyi (vydavać valutaj zarobak u Biełarusi nielha, jak i raźličvacca, na ŭzroŭni buchhałteryi pradpryjemstvaŭ i apłaty ŭsio kanviertujecca ŭ rubli)».
«U nas pracuje tysiača čałaviek, bolšaść ź ich my vyvozim prosta zaraz»
Voś jak heta vyhladaje na praktycy.
«Z našaj kampanijaj admovilisia supracoŭničać asnoŭnyja zamoŭcy sa Złučanaha Karaleŭstva i ZŠA, da taho momantu, pakul pradukt robicca ŭ Biełarusi, — tłumačyć mieniedžar adnoj ź viadomych kampanij. — U nas pracuje tysiača čałaviek, bolšaść ź ich my vyvozim prosta zaraz. Ale hetaja tysiača razam z chamiačkami, sabačkami, dziećmi i žonkami pieratvarajecca ŭžo amal u dźvie tysiačy».
Asnoŭny maršrut evakuacyi — pa ziamli ŭ ES, Litvu i Polšču. Ale jon aktualny tolki dla tych, u kaho jość viza. Što rabić tym, u kaho vizy niama?
«My svaich vyvozim čartarnymi rejsami. Adzin čartar kaštuje, darečy, sorak tysiač dołaraŭ, — kaža mieniedžar inšaj kampanii, jakomu treba vyvieźci 150 čałaviek bieź viz. — Vyvozim u Maskvu, a potym jany palaciać va Uładzikaŭkaz unutranym rasijskim rejsam, adkul ziamloju dabiarucca da Hruzii i atrymajuć tam vizy».
Jak raskazali «Našaj Nivy» biełaruskija prahramisty, jakija pracavali ŭ Maskvie, anałahična hetymi dniami z Rasii evakujujucca dziasiatki tysiač rasijskich IT-śpiecyjalistaŭ.
Dalacieć naŭprost da Hruzii ci Armienii ź Biełarusi ŭžo vielmi doraha. Pošukavyja sistemy vydajuć astranamičnyja sumy ad tysiačy dalaraŭ za šarahovyja pieraloty, i cana kvitkoŭ kožnuju hadzinu raście. Pramych rejsaŭ na bližejšyja dni siervisy pošuku kvitkoŭ nie znachodziać, sajt «Biełavii» adkryvajecca ź vialikimi ciažkaściami.
Heta taksama śviedčyć pra adtok finansava-samastojnych ludziej.
«Da 80% usioj biełaruskaj IT-haliny źniknie»
Prahramisty i kampanii vysokaha ŭzroŭniu, ź istotnaj paduškaj biaśpieki, pieravažna biahuć u ES. Kampanii mienšyja i biadniejšyja jeduć u Hruziju, Turcyju i Uźbiekistan, kab panazirać adtul, jak buduć raźvivacca padziei.
Uźbiekistan, darečy, adrazu ž, 25 lutaha, adkryŭ ułasnuju prahrahramu rełakacyi, zhodna ź jakoj apłočvaje pierajezd kampanij i prahramistaŭ va Uźbiekistan za svoj rachunak. Anałah našaha PVT va Uźbiekistanie budujuć u tym liku biełaruskija mieniedžary.
Što da Hruzii, to tam užo vidavočna, što ŭ Tbilisi nie chapaje ofisnych płoščaŭ patrebnaha ŭzroŭniu i pamieru. Biełaruskija kampanii arendujuć cełyja pavierchi hatelaŭ u Tbilisi dla svaich rabotnikaŭ, kab jany tam i pracavali. U haradskich uładaŭ balić hałava, jak zabiaśpiečyć dla hetaj spravy patrebnuju chutkaść internetu.
Udzielniki rynku ŭsprymajuć situacyju ŭ Biełarusi jak «sapraŭdnaje bie(h)dstva».
«Paśla padziej 2020-ha, abjektyŭna kažučy, vyjechała pracentaŭ 20% kampanij i prahramistaŭ, sychod byŭ zaŭvažny, ale nie staŭ krytyčnym, — adznačajuć surazmoŭcy. — Tamu što z taho času ich miescy zaniali vypuskniki ŭniviersitetaŭ, jakich davoli šmat, a taksama tyja, chto pieravučvajecca.
Ale ciapier uzrovień prablem zusim inšy — heta vialiki sistemny sychod, nie emacyjny, a prahmatyčny, taki ž sychod adbyvajecca ciapier i ŭ Rasii.
Ja b prahnazavaŭ, što da 80% usioj biełaruskaj IT-haliny źniknie.
Zastanucca tyja kampanii, jakija pracujuć na ŭnutrany i rasijski rynak, a taksama tyja prahramisty, jakija majuć u respublicy vialikija i hłybokija jakary ŭ vyhladzie chvorych baćkoŭ, kredytaŭ ź niemahčymaściu pradać i padobnaha».
Ahułam sajt PVT aceńvaje kolkaść supracoŭnikaŭ kampanij-rezidentaŭ u 76 tysiač čałaviek. Sama IT-śfiera Biełarusi da 2021 hoda davała 4% VUP i źjaŭlałasia krynicaj rostu inšych spadarožnych śfier.
Kamientary