Amierykanski startap źbirajecca vyparyć parodu na hłybiniu 19 kiłamietraŭ. Praryŭ da vykarystańnia hieatermalnaj enierhii?
Futurystyčnaja technałohija hruntujecca na vynachodcy jašče savieckich navukoŭcaŭ.
Pramień elektramahnitnaj enierhii, ruchajučysia z chutkaściu śviatła, traplaje ŭ masiŭny płast bazaltu — adnoj z samych ćviordych parod na płaniecie. Za ličanyja chviliny jon razahravaje kamień da 1650°C i pieratvaraje jaho ŭ paru.
Mienavita tak, na dumku amierykanskaj kampanii Quaise Energy, možna atrymać dostup da hłybinnaj hieatermalnaj enierhii.
Jak piša The Wall Street Journal, niadaŭna kampanija prademanstravała svaju navukova-fantastyčnuju technałohiju ŭ Chjustanie, pakinuŭšy paśla testu čornuju, raspłaŭlenuju adtulinu hłybinioj kala 10 santymietraŭ i šyrynioj 12 santymietraŭ. Uvohule Quaise płanuje prajści na 19 kiłamietraŭ uhłyb Ziamli. Dla hetaha jana vykarystaje svoj hałoŭny instrumient — hiratron.
Hety mahutny hienieratar elektramahnitnaha vypramieńvańnia dazvolić startapu dabracca da ciapła nietraŭ Ziamli, dzie tempieratura kala 540°C, i vypracoŭvać stabilnuju, čystuju enierhiju ŭ vielizarnych abjomach.
Čamu heta važna?
Bureńnie śvidravin dla hieatermalnaj enierhietyki — składany i darahi praces. Mienavita tamu bolšaść hieatermalnych stancyj budujuć tam, dzie ciapło Ziamli znachodzicca blizka da pavierchni — naprykład, u Paŭnočnaj Kalifornii, Indaniezii i na Filipinach.
Quaise śćviardžaje, što jaho technałohija likviduje hieahrafičnyja abmiežavańni, zrabiŭšy hieatermalnuju enierhiju dastupnaj va ŭsim śviecie.
Jak pracuje technałohija?
Hiratron — heta hihancki mikrachvalevy vypramieńvalnik, jaki hienieruje milimietrovyja chvali (vysokačastotnaje radyjovypramieńvańnie).
Savieckija navukoŭcy vynajšli hiratron jašče ŭ 1960-ch hadach. Siońnia jaho vykarystoŭvajuć u łabaratoryjach pa daśledavańni termajadziernaha sintezu, dzie jon nahravaje płazmu.
Quaise prymianiaje hiratron dla vyparvańnia parody. Chvali skiroŭvajucca ŭniz praź śpiecyjalny chvalavod, jaki farmuje ich ŭ vuzkanakiravany enierhietyčny pramień.
Što ŭ hetym novaha?
Hłybokija śvidraviny buryli i raniej, ale heta zajmała dziesiacihodździ i patrabavała vielizarnych vydatkaŭ. U 1970 hodzie savieckija inžyniery pačali bureńnie Kolskaj zvyšhłybokaj śvidraviny, jakaja stała samaj hłybokaj u śviecie.
Im spatrebiłasia pryblizna 20 hadoŭ, kab dasiahnuć hłybini 12 290 mietraŭ, bo čym hłybiej — tym haračejšaja i ćviardziejšaja paroda, a burylnyja nakaniečniki chutka znošvalisia.
Quaise płanuje prajści značna hłybiej usiaho za niekalki miesiacaŭ. Spačatku śvidravalnaja ŭstanoŭka vykarystoŭvaje zvyčajnaje miechaničnaje bureńnie (anałahičnaje naftavym śvidravinam) na hłybiniu 1,5—3 kiłamietry. Potym, kali paroda stanie zanadta ćviordaj i haračaj, u spravu ŭstupić mahutny hiratron (1 miehavat), jaki budzie vyparvać parodu z chutkaściu kala 3,5 mietra za hadzinu.
Čamu mienavita ciapier?
Hieatermalnaja enierhietyka pakul zajmaje mienš za 1% ad usioj vypracoŭki elektraenierhii ŭ ZŠA, ale technałohii imkliva raźvivajucca, i da ich prajaŭlajuć cikavaść urady i inviestary.
Akramia taho, štučny intelekt patrabuje vielizarnych abjomaŭ enierhii dla data-centraŭ. A Tramp, choć i vystupaje suprać vietru i sonca, padtrymlivaje raźvićcio ŭnutranych enierhietyčnych resursaŭ — u tym liku hieatermalnuju enierhietyku.
Novy ministr enierhietyki Krys Rajt vykazaŭ padtrymku hieatermalnym prajektam.
Karłas Arake (Carlos Araque), suzasnavalnik i hienieralny dyrektar Quaise, zajaviŭ, što jaho kampanija ŭpisvajecca ŭ kancepcyju «enierhietyčnaha daminavańnia» Trampa, bo moža adkryć dostup da vielizarnych reziervaŭ enierhii.
Supracoŭnictva z naftavymi kampanijami
Jak i inšyja startapy ŭ śfiery hieatermalnaj enierhietyki, Quaise vykarystoŭvaje technałohii naftahazavaj industryi, kab maštabavać svajo bureńnie.
Kampanija raspracoŭvaje hiratron u farmacie, jaki sumiaščalny ź isnujučymi naftavymi burylnymi ŭstanoŭkami, kab lubyja płatformy ŭ śviecie mahli buryć zvyšhłybokija śvidraviny.
Adzin ź inviestaraŭ Quaise — Nabors Industries, najbujniejšy burylny padradčyk u naftahazavym siektary.
Što dalej?
Quaise jašče treba dakazać efiektyŭnaść svajoj technałohii ŭ realnych umovach.
Pieršuju śvidravinu kampanija źbirajecca praburyć u štacie Arehon u nastupnym hodzie — jana pojdzie na hłybiniu 4 kiłamietraŭ.
Startap płanuje pryciahnuć $200 miljonaŭ inviestycyj u hetym hodzie, kab finansavać prajekt. Pakul što jon užo sabraŭ bolš za $100 miljonaŭ, a siarod inviestaraŭ Mitsubishi — bujnaja japonskaja karparacyja, jakaja pracuje ŭ roznych halinach, u tym liku enierhietycy, mašynabudavańni i finansach.
U doŭhaterminovaj pierśpiektyvie Quaise choča pabudavać hieatermalnyja ŭstanoŭki mahutnaściu 5 HVt — heta prykładna stolki, kolki spažyvaje ŭvieś Mancheten.
Pa prahnozach, prajekt budzie kaštavać $15—25 miljardaŭ. Dla jaho realizacyi Quaise płanuje supracoŭničać z bujnymi naftavymi kampanijami, takimi, jak Chevron, Devon Energy i BP, jakija ŭžo ŭkładajuć sotni miljonaŭ dołaraŭ u hieatermalnyja startapy.
Kamientary
a usio astatniaje heta fantazii.