Cichanoŭski raskazaŭ, jak ahidna, kali ludzi ŭ kamiery vymušanyja samazadavolvacca na vačach u inšych ludziej
«Zvyčajna heta adbyvajecca ŭviečary, 10-ja hadzina viečara adboj, i čuješ: pačynajecca ruch, sapieńnie», — uspaminaje Siarhiej Cichanoŭski ŭ intervju Mikitu Miełkazioravu ŭ prahramie «Žyćcio-malina».
«Camaje strašnaje — voś ja nidzie jašče nie kazaŭ, u Dastajeŭskaha jość takaja fraza — što samaje lutaje katavańnie ŭ kataržnym žyćci, heta vo hetaje «vymušanaje sužyćcio». To-bok, kali ty ź inšymi ludźmi — jon [Dastajeŭski] u barakach byŭ na katarzie, a my ž vo znachodzilisia, ja to zusim kryšku, a voś ludzi inšyja, u kamiery, naprykład, [na] 10—12 čałaviek.
Voś ja adrazu byŭ: 11 čałaviek na Vaładarcy. Maleńki pakoj u 2, dy ŭ 3, u 4 razy mienšy za hetuju studyju, dzie my zaraz zapisvajemsia [i] 11 čałaviek, nary dvuchpaviarchovyja, unitaz, dzirka ŭ padłozie. Jany ŭsie chodziać u tualet, pa-vialikamu, pa-maleńkamu, pastajanna kurać. Ja nie kuru, usio heta ŭ dymie, stol nizkaja. Heta ž zamak stary — Vaładarka, tak? Kašmar!.. Śmiardzić!..
I jašče niekatoryja tam sami siabie zadavalniajuć źniavolenyja.
— U sensie, navat nikudy nie chavajucca? — pierapytaŭ Mikita Miełkazioraŭ.
— Nu, a kudy jon pojdzie?.. Zvyčajna heta adbyvajecca viečaram, 10 hadzin viečara adboj, i čuješ: pačynajecca ruch, sapieńnie. U mianie na druhim paviersie nary byli, to ja choć ich nie bačyŭ. A chto na pieršym, tam jany mohuć pobač ubačyć tavaryša. Nu, prosta čuvak lažyć, a pobač čuvak, tak?.. Tak, tak. I heta pastajanna adbyvajecca. Pastajanna».
Pry hetym biervušy zabaronienyja, adznačyŭ Cichanoŭski.
«Biervušy zabaronienyja. Čamuści zabaronienyja. Ja ŭžo tam sam majstravaŭ, ale pačało niešta z vušami, niejkija ŭ mianie pačalisia prablemy ad hetych biervušaŭ. I ŭ vyniku potym, kali ŭ vobšuku, jany ŭ mianie zabirali hetyja samarobnyja biervušy. Typu heta nielha, i samarobnyja taksama nielha. U ŠIZA znachodzili, kazali, my tabie budziem termin praciahvać, nie lapi tut ničoha bolš. Ja ŭžo papierki, tualetnyja papiery [zakładvaŭ u vušy], ale heta nie toje. Ad ich niejki i huk źjaŭlajecca dadatkovy», — raskazaŭ jon pra fizijałahičnyja vykliki znachodžańnia ŭ kałonii.
U turmie ŭ Cichanoŭskaha časam ciakła kroŭ z nosa i rota. Jamu rabili niejkija ŭkoły (błohier nie viedaje, što heta było), tamu što ŭ jaho źjavilisia čyrvonyja plamy na ciele. Bolš pra pieražytaje im možna pračytać tut.
Cichanoŭski raskazaŭ, što treba było rabić u žniŭni 2020-ha62
Kamientary