«Новыя санкцыі будуць хутка ўведзеныя». Што піша амерыканская прэса пра візіт Ціханоўскай у ЗША
Штаб Святланы Ціханоўскай працягвае развіваць дыпламатычныя адносіны з заходнімі краінамі. Ціханоўская ўжо сустрэлася са шматлікімі лідарамі еўрапейскіх краін, у тым ліку з Ангелай Меркель і Эманюэлем Макронам. Цяпер да завяршэння падыходзіць двухтыднёвы візіт палітыка ў ЗША. Паглядзелі, што пра гэта пішуць амерыканскія СМІ.
Перад ад’ездам у ЗША Ціханоўская адзначыла, што мэта яе каманды — пераканаць міжнародную супольнасць у тым, што перамены ў Беларусі могуць адбыцца з іх дапамогай.
Як піша CNN, за апошні час Ціханоўская сустрэлася са многімі амерыканскімі палітыкамі, у тым ліку з дарадцам Белага дома па нацыянальнай бяспецы Джэйкам Саліванам, дзяржаўным сакратаром Энтані Блінкенам, адміністратарам Агенцтва па міжнародным развіцці Самантай Паўэр і выконваючым абавязкі генеральнага дырэктара Агенцтва ЗША па глабальных медыя Келу Чаа.
Кульмінацыяй візіту Святланы Ціханоўскай у ЗША стала сустрэча з Джо Байдэнам у Белым доме. Як адзначае Bloomberg, хоць сустрэча ўяўляла сабой больш сімвалічную дэманстрацыю падтрымкі дэмакратычнага руху ў Беларусі, Святлана Ціханоўская стала першым беларускім палітыкам, які атрымаў прыём такога ўзроўню ад лідара ЗША.
Раней Ціханоўская заклікала адміністрацыю ЗША ўвесці больш жорсткія санкцыі супраць пэўных асоб і арганізацый у Беларусі. Ціханоўская склала канкрэтны спіс арганізацый, манапалізаваныя рэжымам і яго прыхільнікамі, у тым ліку «Беларуськалій», а таксама нафтавыя, дрэваапрацоўчыя і металургічныя прадпрыемствы.
Святлана заявіла, што на сустрэчах заклікае амерыканскіх чыноўнікаў падтрымаць перамовы, накіраваныя на правядзенне новых выбараў пад міжнародным назіраннем, а таксама вылучыць фінансаванне для грамадзянскай супольнасці і незалежных сродкаў масавай інфармацыі ў Беларусі.
Як піша The Washington Post, Ціханоўская пасля сустрэчы з Байдэнам адзначыла, што гэта «вялікі крок наперад, але наперадзе яшчэ доўгі шлях». «Я заручылася падтрымкай Байдэна ў тым, што ЗША будуць дапамагаць Беларусі ў нашай складанай барацьбе». Лідарка адзначыла, што канкрэтныя новыя санкцыі з прэзідэнтам ЗША не абмяркоўваліся, аднак закраналася неабходнасць узмацніць ціск на рэжым Аляксандра Лукашэнкі.
Аднак нягледзячы на заявы аб падтрымцы, новых мер з боку чыноўнікаў ЗША пакуль не было.
«Я ўпэўнена, што новыя санкцыі будуць хутка ўведзеныя, і санкцыі ЗША, разам з еўрапейскімі, будуць мець вялізны ўплыў на рэжым», — адзначыла Ціханоўская ў інтэрв’ю The Associated Press.
Хоць сустрэча Ціханоўскай з Байдэнам доўжылася каля 15 хвілін, многія незалежныя эксперты падкрэсліваюць яе сімвалічную значнасць.
«Беларуская тэма набыла вельмі патрэбнае Беларусі гучанне. І дзякуючы аўтарытэту ЗША гэты рэзананс будзе адчувацца ва ўсім заходнім свеце», — адзначае ў інтэрв’ю Deutsche Welle старэйшы аналітык Цэнтра новых ідэй, экс-дыпламат Павел Мацукевіч. На яго думку, гэта важны акт салідарызацыі і вялікая дыпламатычная перамога штаба Ціханоўскай.
Аднак Мацукевіч сцвярджае, што бачыць сапраўдную карысць візіту толькі ў тым выпадку, калі амерыканскі бок сфармулюе стратэгію па вырашэнні беларускага крызісу, які будзе ўключаць і прыцэльныя санкцыйныя меры, і дыпламатычныя намаганні, і нейкую каардынацыю дзеянняў. Калі ўсе абмяжуецца толькі далучэннем ЗША да сектаральных санкцый, уведзеных ЕС, то, на думку эксперта, у сустрэчы будзе адмоўны вынік. «Беларускі рэжым на новыя санкцыйныя меры ў дачыненні да Беларусі рэагуе ўзмацненнем ціску на грамадзянскую супольнасць. Амаль знішчаныя апошнія астраўкі свабоды, і няма падстаў меркаваць, што рэпрэсіўная машына спыніцца», — адзначае Павел Мацукевіч.
Як піша The New York Times, дыпламатычныя сустрэчы з’яўляюцца часткай стратэгіі лідаркі, накіраванай на стварэнне заходняй кааліцыі супраць Аляксандра Лукашэнкі. У Ціханоўскай няма магчымасці працаваць з Беларусі, бо на радзіме яе чакае арышт. Асноўны інструмент, даступны ёй у выгнанні, — заручыцца падтрымкай Захаду.
Падчас дыпламатычных сустрэч Святлана Ціханоўская заклікае да больш рашучых дзеянняў. Лідарка патрабуе санкцый супраць беларускіх чыноўнікаў, каб паказаць ім, што «падтрымка Лукашэнкі абыходзіцца ўсё даражэй».
Таксама The New York Times адзначае, што галоўная задача, якая стаіць цяпер перад Ціханоўскай, — захаваць свой уплыў у Беларусі. Некаторыя з тых, хто падтрымлівае Ціханоўскую, непакояцца, што дэмакратычны рух слабее ў Беларусі, пакуль яго лідарка за мяжой.
«Калі ты за мяжой у бяспецы, то ўсе заклікі да дзеянняў могуць скептычна ўспрымацца ўнутры Беларусі», — мяркуе Павел Слункін, навуковы супрацоўнік Еўрапейскай рады па міжнародных адносінах і былы беларускі дыпламат. Слункін таксама адзначае, што ўжо доўгі час Ціханоўская эфектыўна абараняе беларускія інтарэсы на міжнародным узроўні, але рэпрэсіі ў Беларусі толькі ўзмацняюцца.
«Чым больш часу знаходзішся за мяжой, тым больш аддаляешся ад грамадства, прадстаўніком якога з’яўляешся, — адзначае Арцём Шрайбман у інтэрв’ю The New York Times. — Шчыра кажучы, калі правесці год па-за межамі краіны і не бачыць ужывую, як змяняецца грамадства, то камунікацыя абмяжоўваецца толькі той часткай грамадства, якая ўсё яшчэ захоўвае актыўнасць».
Ціханоўская сцвярджае, што ўсведамляе сваю адказнасць за тое, як яе дзеянні могуць паўплываць на палітвязняў, у тым ліку на яе мужа, які знаходзіцца за кратамі з траўня мінулага года. «Я ні на хвіліну не забываюся, што мой муж у закладніках, як і тысячы іншых людзей, — сцвярджае лідарка. — Мы прыслухоўваемся да людзей, вызначаем, да чаго яны гатовыя, і напружанасць расце. Ніхто не ведае, што можа стаць штуршком да новых масавых дэманстрацый».
Каментары