Чаму некаторыя людзі адчуваюць большую трывогу пасля ўжывання алкаголю, чым іншыя
І чаму варта паклапаціцца пра «парадокс шкоды».
Вядома, што ад 20 да 40 працэнтаў людзей з дыягнаставанай трывогай ці дэпрэсіяй таксама маюць і расстройствы, звязаныя з ужываннем алкаголю. Тым не менш, нягледзячы на распаўсюджанасць гэтых захворванняў, якія ідуць поплеч, спробы зразумець, чаму існуе гэтая сувязь, далі неадназначныя вынікі.
Хоць гэта праўда, што некаторыя людзі ў надзеі знайсці палёгку для псіхічнага здароўя звяртаюцца да алкаголю, такое тлумачэнне не можа цалкам праясніць сувязь. Але прычына, чаму гэта праўда, — вялікае пытанне, на якое навукоўцы імкнуцца адказаць.
Адзін аргумент здаецца асабліва істотным: людзі з трывогай і дэпрэсіяй ужываюць алкаголь для «самалячэння», і тое, што пачыналася як хуткае рашэнне для расслаблення, у канчатковым выніку перарастае ў развіццё расстройства, звязанага з ужываннем алкаголю. Гэта захворванне, якое выклікае моцную патрэбу выпіць, страту кантролю і ўзмацненне пачуцця трывогі і раздражняльнасці ў цвярозым стане.
Але праблемы з алкаголем могуць пачацца раней, чым у людзей разаўецца трывога або дэпрэсія. Мэт Кушнер, прафесар Універсітэта Мінесоты, цягам 30 гадоў вывучае сувязь паміж трывогай і праблемамі з алкаголем. Ягонае даследаванне паказвае, што нават наяўнасць паасобку альбо алкагольнай залежнасці, або трывожнага расстройства істотна павялічвае імавернасць развіцця іншага стану з гэтай пары цягам некалькіх гадоў.
Для даследчыка гэтыя двухбаковыя адносіны сведчаць аб тым, што расстройствы, звязаныя з ужываннем алкаголю, а таксама трывога і дэпрэсія могуць мець агульную першапрычыну.
Апошняе даследаванне каманды Кушнера наблізіла нас на адзін крок да высвятлення таго, чаму гэтыя захворванні так цесна звязаны. Выявілася, што людзі з дыягнаставанай трывогай або дэпрэсіяй часцей адчуваюць сімптомы алкагалізму, чым людзі без гэтых захворванняў, нават калі яны п'юць такую ж колькасць алкаголю. Гэта з'ява — калі адна група адчувае больш шкоды, чым іншая, нават калі яны робяць тое ж самае — называецца «эфектам парадоксу шкоды». Вынікі апублікаваныя ў часопісе Alcohol: Clinical & Experimental Research.
Разуменне ўзаемасувязі паміж трывогай, дэпрэсіяй і расстройствамі ўжывання алкаголю дае практычную і вельмі неабходную стратэгію лячэння гэтых захворванняў. Inverse тлумачыць: гістарычна большасць даследчыкаў лічылі, што розныя дыягназы трэба лячыць з дапамогай спецыяльных умяшанняў, а не ў спалучэнні з іншымі дыягназамі. Але было б лепш змяніць або аб'яднаць меры пры лячэнні людзей з некалькімі звязанымі захворваннямі.
Вядома, неабходныя дадатковыя даследаванні, каб растлумачыць сувязь, але Кушнер і яго калегі падазраюць, што гэта можа быць звязана з мозгам і нервовай дысрэгуляцыяй, а дакладней з тымі яго ўчасткамі, што звязаныя са стрэсам і ўзнагародай. Ёсць некалькі варыянтаў, пры якіх мазгавая рэгуляцыя можа парушыцца. Даследчыя групы кажуць, што ёсць доказы таго, што некаторыя людзі нараджаюцца з мозгам, больш уразлівым да развіцця гэтых захворванняў.
Між тым ёсць таксама доказы і таго, што клінічная трывога або дэпрэсія могуць выклікаць працяглыя нейрабіялагічныя змены, якія павялічваюць імавернасць развіцця сімптомаў алкагалізму. Гэтая ўразлівасць можа захоўвацца нават пасля таго, як трывога і дэпрэсія зменшыліся, тлумачыць спадар Кушнер.
«Асобы з трывожнымі або дэпрэсіўнымі праяўленнямі павінны ведаць, што яны могуць быць больш адчувальныя да шкодных наступстваў ужывання алкаголю, чым іншыя», — кажа ён.
Чытайце таксама:
Ці далёка вам да алкагалізму? Праверце сябе
Нейрабіёлаг прапанаваў пяць простых прыёмаў, якія дапамогуць знізіць рызыку дэпрэсіі
Цяпер чытаюць
Стала вядома, што за 200 тысяч еўра прапаноўвалі Сяргею Ціханоўскаму «беларускія бізнэсмены»27
Каментары