«Не знайшлося лідара, здольнага гэта зрабіць». Лябедзька расказаў, калі прайграла дэмакратыя ў Беларусі і пры чым тут Пазняк

Выданне спытала ў Лябедзькі, які ў 1994-м на прэзідэнцкіх выбарах падтрымаў Аляксандра Лукашэнку, што гэта было: памылка маладосці, пачатак крызісу сярэдняга ўзросту?

— Не-не. Я думаю, што там было ўсё: рамантызм, наіўнасць і нейкая перадвызначанасць ці асуджанасць. Я гэта толькі цяпер разумею. І магу сказаць, калі мы прайгралі. Мы прайгралі не ў 1994 годзе. Наша параза была ў 1992-м.

Лябедзька кажа, што ў 1992 годзе дэмакраты былі на піку папулярнасці і ў зоне вялікіх чаканняў з боку выбаршчыкаў. Людзі былі расчараваны ў камуністычнай наменклатуры і жадалі перамен. І гэтыя жаданні не мог задаволіць ні ўрад Кебіча, ні Вярхоўны Савет XXII склікання, афарбаваны ў колер чырвонага камуністычнага сцяга.

— Тады была запушчана ініцыятыва правесці рэферэндум за роспуск Вярхоўнага Савета. Было сабрана каля 450 тысяч подпісаў. Гэта колькасць сведчыць пра настроі ў краіне. Тады быў пік магчымасцяў для дэмакратаў. І мы гэтым не скарысталіся. Трэба было ісці на вуліцу і клікаць выбаршчыка на барыкады! Але не знайшлося лідара, здольнага гэта зрабіць.

Ён кажа, што ў 1992-м камуністычная наменклатура не была маналітам.

— Тады не было ні карпенкоўшчыны, ні азаронкаўшчыны. І ў Расіі былі вялыя мускулы. Гэта быў ідэальны час для таго, каб звярнуцца да вуліцы, і толькі яна магла паўплываць тады на сітуацыю. Але гэтага не было зроблена. І што адбылося пасля? 1993 год быў пераломным у настроях людзей.

Да адпрэчвання старой партыйнай наменклатуры дадалося расчараванне ў дэмакратах. Але пры гэтым запыт на справядлівасць і перамены застаўся. І ў гэты запыт арганічна ўвайшоў Лукашэнка як трэцяя сіла.

Выданне спытала палітыка, ці адчувае ён сваю асабістую віну і віну яго пакалення за тое, што мы цяпер апынуліся ў той кропцы, у якой знаходзімся?

— Вядома, усе мы нясём адказнасць. Калі мы не змаглі дасягнуць таго, каб Беларусь сёння была ў Еўрапейскім саюзе, а суседняя Літва — там, значыць, адказнасць ёсць на ўсіх. На кімсьці больш, на кімсьці менш, але на ўсіх, без выключэння. Так, на лідарах таго часу яна самая вялікая!

Гадзіннік цікае, аркушы календара падаюць, змяняюцца лідары. Адпаведна, і адказнасць пераразмяркоўваецца. Але сёння найбольшую адказнасць нясе Святлана Ціханоўская як легітымны нацыянальны лідар. Час і людзі выбралі яе! У 2001 годзе гэты крыж нёс Уладзімір Ганчарык (адзіны кандыдат ад апазіцыі на пасаду прэзідэнта Беларусі на выбарах 2001 года. — Заўв. рэд.). У 2006-м — Аляксандр Мілінкевіч. Быў перыяд паміж гэтым, калі адказнасць ляжала на лідарах партый, сярод якіх быў і я.

За тое, што адбывалася ў 90-х, адказнасць у першую чаргу ляжыць на Зяноне Пазьняку як лідары апазіцыі. Часткова на Шушкевічы. Палітыка — сфера персаніфікаваная.

• 30
• 9
• 6
• 5
• 1
• 0
• 0
• 0