Кіраўніца Euroclear: Калі ЕС вырашыць канфіскаваць расійскія актывы, мы звернемся ў суд
Кіраўніца бельгійскага дэпазітарыя Euroclear Валеры Урбэн заявіла, што ў выпадку прыняцця Еўрасаюзам рашэння аб канфіскацыі замарожаных расійскіх актываў яна не выключае падачы судовага іску супраць еўрапейскіх інстанцый. Урбэн падкрэсліла, што канфіскацыя супярэчыла б міжнароднаму праву аб суверэнітэце актываў, якія належаць дзяржаве. Сама Урбэн і яе сям'я праз пагрозы цяпер жывуць пад аховай.

У інтэрв'ю выданню Le Monde Валеры Урбэн адзначыла, што для Euroclear, які з'яўляецца ключавым звяном фінансавай сістэмы з актывамі на 42,5 трыльёна еўра, важнейшае за ўсё аўтарытэт і давер.
«Існуюць законы. У залежнасці ад прававой базы мы вырашым, што мы можам і хочам зрабіць», — заявіла Урбэн, дадаўшы, што суд «не выключаны».
Валеры Урбэн, чый дэпазітарый захоўвае каля 193 мільярдаў еўра расійскага Цэнтрабанка, прызналася, што ні нямецкі канцлер Фрыдрых Мерц, які прапанаваў выкарыстаць актывы ў якасці закладу, ні прэзідэнт Францыі Эмануэль Макрон з ёй не кансультаваліся.
Пра план Мерца яна даведалася толькі са старонкі газеты Financial Times.
Нягледзячы на тое, што Урбэн не была праінфармаваная, тым не менш менавіта яна валодае ключамі да гэтых актываў. Яна ўзначальвае Euroclear, малавядомую, але важную ўстанову ў фінансавай сістэме. Гэта месца, дзе цэнтральныя банкі і іншыя буйныя міжнародныя інвестыцыйныя фонды захоўваюць свае каштоўныя паперы (акцыі, аблігацыі, фінансавыя прадукты і г.д.).
Euroclear кіруе дэпазітамі на суму 42,5 трыльёна еўра, што ў чатырнаццаць разоў перавышае валавы ўнутраны прадукт Францыі.
61‑гадовая Урбэн ніколі не планавала апынуцца ў цэнтры глабальных палітычных і фінансавых падзей. Яна прапрацавала ў Euroclear больш за тры дзесяцігоддзі, паднялася па кар'ернай лесвіцы і ў маі 2024 года стала генеральным дырэктарам кампаніі.
Паўсядзённае жыццё яе, піша выданне, перавярнулася з ног на галаву. Хоць яна не можа падрабязна расказаць пра пагрозы, якія ёй паступалі, целаахоўнік пастаянна суправаджае яе ўжо год.
Яе сям'я жыве пад наглядам. Ахова ў штаб-кватэры ўзмоцненая. Звонку ніводная шыльда не паказвае назвы ўстановы. Унутры кожны госць перамяшчаецца з пропускам і персаналізаваным кодам, які трэба прад'явіць на турнікетах на кожным паверсе. Нарэшце, уваход у кабінет дырэктара ажыццяўляецца праз двое шкляных дзвярэй, якія ахоўваюць ветлівыя, але пільныя людзі ў чорным.
Нягледзячы на знешні ціск, спадарыня Урбэн старанна пазбягае абмеркавання палітыкі. Яна проста паўтарае, што «лепшы спосаб вырашыць гэтае пытанне — мірны шлях».
Урбэн патлумачыла, што «найгоршы варыянт» — гэта калі грашовы актыў будзе накіраваны на фінансаванне пазыкі Украіне, а Euroclear застанецца з юрыдычным абавязацельствам вяртання.
«Калі санкцыі здымуць, Расія ў любы момант можа пастукацца ў нашыя дзверы і запатрабаваць вяртання. Хто тады верне нам 140 мільярдаў еўра, каб пералічыць іх ёй?» — спытала яна.
Гэты сцэнарый вельмі рэальны, бо падаўжэнне санкцый адбываецца кожныя паўгода і залежыць ад галасавання ўсіх краін-членаў ЕС, у тым ліку тых, хто выступае супраць, такіх як Венгрыя і Славакія.
Акрамя юрыдычнай рызыкі, Урбэн папярэджвае, што канфіскацыя можа падарваць давер і прывесці да скарачэння інвестыцый у еўразону з боку глабальных інвестараў, у тым ліку кітайскіх і арабскіх.
Канчатковае рашэнне Еўрапейскага савета па выкарыстанні расійскіх актываў адкладзена да снежня.
Euroclear — не адзіная ўстанова, якая захоўвае замарожаныя сродкі Цэнтральнага банка Расіі. Іх захоўваюць у Японіі, Вялікабрытаніі, Швейцарыі і нават Злучаных Штатах. Агулам там захоўваецца амаль 300 мільярдаў долараў (258 мільярдаў еўра).
Тым не менш, іншыя захавальнікі па ўсім свеце трымаюць маўчанне. А японцы адкрыта выключылі любую канфіскацыю. «Гэтыя краіны захоўваюць маўчанне, — падкрэслівае Урбэн. — Нам трэба перастаць пераследваць Euroclear і Бельгію».
Каментары