Što pra nas viedajuć Google i Facebook, navošta im toje dy jak ad ich schavacca

Što pra nas viedajuć Googlei Facebook, navošta im toje dy jak ad ich schavacca
Internet-kampanii viedajuć pra nas usio, dy nie viedajuć našaha imia. A śpiecsłužby nie viedajuć ničoha, pakul zakon nie dazvolić im daviedacca. Ci pakul sumleńnie prymušaje dziejničać u miežach zakona.
Niadaŭniaja navina pra toje, što Facebook budzie pradavać usiu infarmacyju pra svaich karystalnikaŭ apynułasia falšyvaj. Tym nie mieniej, Facebook i ŭsie inšyja siervisy bahata viedajuć pra nas — i heta prynosić im hrošy.
Što viedajuć
Kali tolki źjaviŭsia «ŬKantakcie», žartavali pra «bazu źviestak FSB, jakuju sami juziery napaŭniajuć» (z FSB u stvaralnika VK, darečy, nie skłałasia).
Kali ścisła, internet-kampanii viedajuć pra nas bolej, čym my sami.
Praktyčna ŭsio my paviedamlajem samastojna — kali nie naŭprost kankretnaj kampanii, to jaho partnioram.
Nie tolki poł, uzrost i miesca žycharstva. Z našych śpisaŭ siabroŭ, łajkaŭ u sacsietkach, historyi pošuku i elektronnaj pošty možna vyznačyć, čym my cikavimsia, jakich pohladaŭ prytrymlivajemsia, jak časta myjemsia.
Što nielha vyznačyć dakładna — možna prykładna «prykinuć». Vy ŭ tym uzroście, kali ŭ vašaj krainie zavodziać dziaciej? Chutčej za ŭsio (imaviernaść, kaniešnie, N%) vy taksama chutka zaviadziecie dziaciej. Bolšaść vašych siabroŭ słuchaje Maksa Karža — peŭna, vy taksama. Navat pa tym, jakija słovy vy vykarystoŭvajecie ŭ pierapiscy, možna šmat pra vas skazać.
Nie vierycie? Voś vaš poł i ŭzrost, voś dzie vy niadaŭna byli. Druhoje spracuje dla tych, chto maje smartfon na Android, pieršaje — praktyčna dla ŭsich. I nie, nie tolki Google tak za vas chvalujecca.
Navošta im heta viedać

Hrošy. Hetuju infarmacyju nie pradajuć FBR, FSB ci KDB. Tyja sami vozmuć, kali zachočuć (ab hetym nižej). Usio cikaviej: hetaja infarmacyja treba, kab słušna prasoŭvać rekłamu, za jakuju płociać hrošy.
Naŭrad ci chatniuju haspadyniu ź Vilejki zacikavić rekłama aŭtamajsterni na Kubie, jak i kubincu ŭsio roŭna, jość u Vilejcy dobryja kursy kitajskaj movy ci niama. A jak daviedacca, chto na Kubie, a chto ŭ Vilejcy? Voś i treba viedać prynamsi łakacyju. A lepiej i poł z uzrostam.
Ale internet-rekłama pajšła i dalej. Možna pradać vam toje, ab čym vy i nie zdahadvalisia. U vas «siedziačaja» praca, ale zapłyvać tłuščami vam ranavata? Hej, la vašaha doma jość vydatnaja «trenažorka»! Hladzicie fota Prahi dy Krakava, ale dalej za biełaruskija miežy jašče nie vyjaždžali? Dyk skatajciesia va Lvoŭ, niedaloka ža, voś tur na vychodnyja!
U internecie rekłama musić być takoj, kab internaŭt sam na jaje kliknuŭ.
Jość klik — rekłama spracavała. Prosta pakaz rekłamy — taksama niepahana, ale tolki tady, kali pakazvajecca jana metavaj aŭdytoryi.
Chto viedaje heta ŭsio
Pieradusim: internet-kampanijam usio roŭna, jak vas zvać. Im važna viedać pra toje, što vy patencyjny klijent «trenažorki» ci turfirmy, što vozić va Lvoŭ. Google nie prajdzie da vas ź pieratrusam, kali vy časta huhlicie «spajsy». Chiba prapanuje lekavańnie ad narkotykaŭ, kali za takuju rekłamu niechta zapłaciŭ.
Vašaje imia nie cikavić i taho, chto daje rekłamu lekavańnia ad narkotykaŭ. Toj prosta prykidvaje, ci varta płacić «Huhłu» stolki-ta dalaraŭ za rekłamu, kali patencyjnaja aŭdytoryja rekłamy takaja-ta. Jon nie viedaje vašaha imia, jak i nie viedaje pra Lvoŭ i «trenažorku». Tolki viedaje, što infarmacyja pra lekavańnie dasiahnie tych, chto huhlić «spajsy».

Inšaja sprava — śpiecsłužby.
Zakony abaviazvajuć internet-kampanii pieradavać infarmacyju pa fihurantach kryminalnych spraŭ. U toj ci inšaj stupieni Google, Facebook, «UKantakcie» dy TUT.BY supracoŭničajuć ź dziaržavaj. Chočuć taho ci nie, ale zakon taki.
I «Naša Niva» taksama pa zakonie abaviazanaja raspavieści KDB, ź jakoha IR-adrasa vy napisali kamient «ja vyrabiŭ bombu i pajdu ŭsich zabju», kali KDB spytaje. Biezumoŭna, «NN» (jak i ŭsie vyšej zhadanyja) pakłapocicca, kab zapyt byŭ zakonym, a za kamientam kryłasia realnaje złačynstva.
Dy što zakon! Jak pakazaŭ Edvard Snoŭden, śpiecsłužby pieravyšajuć paŭnamoctvy i cikaviacca nie tolki kamientami pra bomby, ale i biaskryŭdnymi hramadzianami. I cikaviacca jak sa zhodny internet-kampanij, tak i biez zhody.
U čym niebiaśpieka
Adnosna niadaŭna vyjšła videahulnia Watch Dogs. U joj žychar Čykaha Ejden Pirs moža chadzić pa horadzie, navodzić svoj smartfon na luboha čałavieka i atrymlivać karotkuju charaktarystyku kštałtu «Majkł Błek, stamatołah, 36 hod, cikavicca arbaletami, na rachunku 102 tysiačy dalaraŭ». Hieroj hulni — dobry chakier, jaki pomścić złym ludziam, ale i jon moža nie admovicca ad spakusy ściahnuć z rachunka minaka paru tysiač dalaraŭ. Naciskańniem adnoj knopki, darečy.

Hulnia, kaniešnie, fantastyčnaja, ale taja fantastyka — navukovaja. Tearetyčna moža źjavicca taki Ejden Pirs, jaki zavałodaje bazami źviestak huhłoŭ-fejsbukaŭ-kantaktaŭ i nasamreč źviaža identyfikatar smartfona z usimi źviestkami pra jaho ŭładalnika. Ale pakul tolki tearetyčna.
Na praktycy chakieram źviestki pra vas treba chiba na prodaž.
Zapuściŭ virus u cyharetu, a virus — opańki! — dajšoŭ da kampjuteraa namieśnika ministra abarony. Usio, kraina raźvitvajecca z paniatkam «abaronazdolnaść». Nie zamministra abarony, dyk inžynier MAZa. Ničoha, mo i MAZ raspracavaŭ niešta, što možna pradać kankurentam.
Što da śpiecsłužbaŭ, to im biezumoŭna cikava, što pišuć złačyncy dy inšadumcy. Dzie tam žyvie aŭtar kamienta pra bombu? A, heta toj, jaki «ŬKantakcie» padpisany jak «Majkł Błek»? A voś i jaho siabry — možna ŭ ich spytać, u jakim lesie jon chavajecca. Heta ŭsio ŭ miežach zakonu.
Ale śpiecsłužbam praściej nie pisać marudnyja zapyty.
A navat nie «rekrucić» Ejdenaŭ Pirsaŭ, a banalna ŭzłamvać paroli. Jość parol ad pošty — jość i parol ad «UKantakcie», jaki da hetaj pošty pryviazany. Asabliva im musić być pryjemna, kali ŭ Aleny 1992 hoda naradžeńnia paroli paŭsiul «Alena1992». Jašče viesialej, kali «12345678». Kali niešta paciažej — prosta padbor budzie dolej.
Što z hetym rabić
Nie karystacca internetam — nie varyjant. Kali ŭ internet uciekli intymnyja fota znakamitych aktorak (viasiołyja karcinki tut), im raili nie rabić intymnyja fota. Ale ž toje ich intymnaja sprava. Što im treba było paraić — dyk heta pravieryć, ci nie zalivajucca ich intymnyja fota kudy za miežy telefona, na jaki zdymalisia.
Peŭna, bolšaść ź ich i nie viedała, što fota ź ich «ajfonaŭ» zalivajucca na sierviery iCloud. I tym bolej mała chto moh ujavić, što da źviestak, jakimi vałodaje Apple, možna lohka dabracca. My nie viedajem, ci «dzira» była ŭ Apple, ci ŭ Dženifier Łoŭrens byŭ parol «Alena1992».
Fakt — navat Apple nie abaraniŭ jaje intymnyja fota.
Tak što pačać varta sa składanych parolaŭ. Karysnaja štuka — tak zvanaja dvuchfaktarnaja aŭtentyfikacyja, kali pry ŭvachodzie ŭ sacsietku ź niezvyčajnaha miesca vas paprosiać nabrać kod, što vysłali na vaš telefon SMS-kaj. Chutčej za ŭsio, vaš telefon nie ŭ złamyśnika, a ŭ vašaj kišeni.
Možna jašče i paadklučać usialakija «sačyłki». Pamiatajecie kartu miescaŭ, dzie vy chadzili? Zajdzicie na svaim Android u nałady, tam u «Łakacyju» dy zabaranicie «Huhłu» sačyć za vami.

Ahu, kudy vy źnikli?
Ciapier vam naŭrad ci pakažuć rekłamu «trenažorki» pad domam, ale i złamyśnik nie daviedajecca, pa jakich zavułkach vy chodzicie ciomnymi viečarami. Znoŭ ža, heta aktualna nie tolki dla Google i Android.
Ekstrymalny varyjant — Tor, VPN i ŭsio takoje. Padrabiazna ab hetym napisana, naprykład, na «Chabrachabry». Heta varyjant dla chutčej dla tych, chto handluje spajsami. Tamu, chto nie parušaje zakon i nie dziejničaje suprać uładaŭ, takaja ananimnaść nie nadta patrebnaja. Chaj lepiej pakazvajecca rekłama lekavańnia ad narkotykaŭ ci pajezdak va Lvoŭ.
Dy navat tyja chitryja chovanki nie ŭratujuć handlara spajsami. Navat kali parol daloka nie «Alena1992», navat kali Tor, VPN i ŭsie hetyja vumnyja słovy. KDB moža lohka prykinucca pakupnikom, damovicca ab sustrečy — voś i kaniec spajsavamu biznesu.
Było b žadańnie — lubaja ananimnaść u internecie vykryvajecca. Nie dapamoža ni «piracki braŭzier», ni «čorny telefon». Zastajecca tolki rassłabicca dy atrymlivać asałodu. Dy, viadoma, nie parušać zakon.
Kamientary