9 sakavika 1918 hoda ŭ Miensku była pryniata Druhaja Ustaŭnaja hramata. Praz dva tydni, 25 sakavika, była abvieščana niezaležnaść BNR.
Roŭna 100 hadoŭ tamu, 9 sakavika 1918 hoda, u akupavanym kajzieraŭskimi vojskami Miensku była abvieščana Druhaja Ustaŭnaja hramata.
Za tydzień da hetaha pamiž niemcami i balšavikami byŭ zaklučany Brescki mir. Za niemcami zastavałasia paŭnočna-zachodniaja častka Biełarusi, a balšaviki musili atrymać centralnuju i ŭschodniuju Biełaruś. Aproč taho, niemcy paabiacali balšavikam nie pryznavać nijakich dziaržaŭ na akupavanych terytoryjach, jakija paśla 3 sakavika 1918 h. abviaścili pra svaju niezaležnaść. Narodny Sakrataryjat i Vykanaŭčy kamitet Rady Usiebiełaruskaha źjezda niamieckija ŭłady, što siadzieli ŭ Minsku, taksama nie pryznavali.
U hetych umovach biełaruskija dziejačy pajšli na abviaščeńnie Druhoj Ustaŭnoj Hramaty. Pieršaja hramata była apublikavana 21 lutaha
Tekst Druhoj hramaty składaŭsia z vaśmi punktaŭ. U miežach raśsialeńnia biełaruskaha naroda simvalična abviaščałasia Biełaruskaja Narodnaja Respublika. Časova zakanadaŭčuju ŭładu ŭ BNR brała na siabie Rada I Usiebiełaruskaha Źjezda.
Abviaščalisia pravy i volnaści hramadzianaŭ i narodaŭ Biełarusi: svaboda słova‚ druku‚ schodaŭ. Była skasavanaja pryvatnaja ŭłasnaść na ziamlu, ustanoŭlena praciahłaść rabočaha dnia 8 hadzinaŭ, abviaščałasia roŭnaść usich movaŭ i prava ŭsich narodaŭ na aŭtanomiju.
18 sakavika Rada Usiebiełaruskaha źjezda była pierajmienavanaja ŭ Radu BNR, 23 sakavika ŭ jaje skład była ŭklučana Vilenskaja Biełaruskaja Rada, a 25 sakavika (heta byŭ paniadziełak) była pryniata Treciaja Ustaŭnaja hramata, jakoj abviaščałasia niezaležnaść BNR.
Siarhiej Šupa ŭ svajoj knizie «Padarožža ŭ BNR» zaznačaje, što pry nabory Druhoj Ustaŭnoj Hramaty ŭ drukarni Hrynbłata ŭźnikła niečakanaja prablema — u nabornaj kasie skončyłasia litara «a».
«Drukarnia, raźličanaja na rasiejskamoŭny druk, nie mieła dastatkovaha zapasu hetaj samaj častaj litary biełaruskich tekstaŭ. Vyrašać hetuju prablemu daviałosia śpiešnym paradkam. Vidać, mahčymaściaŭ papoŭnić kasu nie było, tamu drukary, pačynajučy ad 7-ha punkta Hramaty, pačali zamiest małoj «a» ŭstaŭlać vialikuju «A», a kab jana nadta nie vytyrkałasia, dabirali słovy krychu bolšym kiehlem. Ale ŭrešcie nie chapiła i vialikich «A», i tamu apošni frahment tekstu Hramaty (ad «Abviaščajučy usie hetyja pravy…») nabiraŭsia istotna bolšym kiehlem. Na «ŭ» i «jo» drukary troch Ustaŭnych Hramataŭ užo prosta machnuli rukoj».
Ciapier čytajuć
«Zachodziš u kamieru, a jany kažuć: «My z taboj admaŭlajemsia siadzieć». Cichanoŭski raskazaŭ, jak sutyknuŭsia z prablemaj nizkaha statusu11
Kamientary