Historyja88

Na Miency ŭpieršyniu znajšli liciejnuju formu dla juvielirnych upryhažeńniaŭ. Heta źmianiaje ŭjaŭleńnie pra žyćcio letapisnaha Mienska

Padčas archieałahičnych daśledavańniaŭ na Małym haradziščy na race Mienka była zroblena adna z najvažniejšych znachodak za ŭvieś čas raskopak u hetym miescy. Upryhažeńni, jakija ličylisia pryvaznymi, akazałasia miascovymi vyrabami.

Kamiennaja liciejnaja forma dla vyrabu łuńnic. Fota: Instytut historyi NAN Biełarusi

Znachodka, jakaja źmianiaje ŭjaŭleńni pra žyćcio letapisnaha Mienska, była zroblena ŭ paniadziełak, 4 žniŭnia, paviedamlaje «Biełaruś siehodnia». 

Kamiennaja liciejnaja forma X—XI stahodździaŭ, jakaja zachavałasia ŭ vielmi dobrym stanie, znojdziena na terytoryi archieałahična kompleksu ŭpieršyniu. 

Kamiennaja liciejnaja forma dla vyrabu padviesak. Fota: Instytut historyi NAN Biełarusi

«Heta adna z najvažniejšych znachodak za ŭvieś čas raskopak. Jana śviedčyć pra toje, što tyja ŭpryhažeńni, trapiecyjapadobnyja padvieski, jakija my raniej ličyli pryvaznymi, to-bok impartnymi, mahli vyrablacca tut. Heta dakazvaje, što ŭžo ŭ tyja časy ŭ horadzie na Miency poŭnym chodam išła vytvorčaść juvielirnych upryhažeńniaŭ.

U minułym hodzie była znojdziena padvieska, jakuju my adnieśli da pryvaznych. Hetuju viersiju varta pierahledzieć», — tłumačyć Andrej Vajciachovič, kiraŭnik archieałahičnaj ekśpiedycyi, zahadčyk adździeła archieałohii Siaredniaviečča i Novaha času Instytuta historyi Nacyjanalnaj akademii navuk.

Śpiecyjalisty źbirajucca daśledavać liciejnuju formu na pradmiet mikračaścic, kab daviedacca, ź jakimi kaštoŭnymi mietałami pracavali staražytnyja juvielirnyja majstry. 

Na Biełarusi ŭ pieryjad IX—XI stahodździaŭ, na jaki prypadaje źjaŭleńnie horada na Miency, pieravažajuć hlinianyja liciejnyja formy, vykananyja pa vaskovych madelach, z adnabakovaj prafiloŭkaj. U XI stahodździ ŭžyvali taksama plaskatyja dvuchbakovyja hlinianyja formy.

Vyrab liciejnych formaŭ z kamieniu patrabavaŭ ad rezčyka vysokaha majsterstva, asabliva ŭ dapasavańni płoskaściej dvuchbakovych form. Kamiennyja formy vykarystoŭvali dla lićcia technikaj «navyplesk», pry jakoj niezastyłaja masa liłasia vonki, što dazvalała atrymać ablehčanyja pustaciełyja vyjavy źviaroŭ, ptušak, imitacyi zierni, skani. Liciejnyja formy znojdzieny pry raskopkach u Vaŭkavysku, Hrodnie, Minsku, Navahrudku, Turavie i Połacku, dzie kolkaść znachodak pieravyšaje dva dziasiatki. 

«Naša Niva» — bastyjon biełaruščyny

PADTRYMAĆ

Kamientary8

  • Žvir
    05.08.2025
    To bok, technalahičny ŭzrovień adpaviadaŭ, i pieraŭzychodziŭ, tahačasny siaredniejeŭrapiejski ŭzrovień. Taksama było j u Połacku, Turavie, Pinsku, Navahradku, Bieraści, Harodni, i t.d. I heta ŭ toj čas (9 st.!), kali na terytoryi Žamojci nie isnavała navat haradoŭ... Heta ja da pytańnia, adkul pajšła Litva, i chto ŭ kaho nasamreč u rabach pierabyvaŭ.
  • Najpierš nie hałasi!
    05.08.2025
    Vybačajcie, sp. Žvir, ale kamu vy heta ahulnaviadomaje nahadvajecie?
    Užo bajusia, što samomu sabie: samoha siabie pierakonvajecie i pierakonvajecie.
  • Žvir
    05.08.2025
    Najpierš nie hałasi! , vybačeńni prymajucca.

Ciapier čytajuć

Cichanoŭski patłumačyŭ, čamu jon tak pavodziŭ siabie ŭ Ńju-Jorku90

Cichanoŭski patłumačyŭ, čamu jon tak pavodziŭ siabie ŭ Ńju-Jorku

Usie naviny →
Usie naviny

Załužny: Ukrainu ŭratuje stvareńnie kibierfizičnaj sistemy abarony, z aporaj na robataŭ3

«Byŭ stračany momant ź Biełaruśsiu». Zialenski padčas vystupleńnia ŭ AAN zhadaŭ našu krainu10

Aŭtapen zamiest partreta. U Biełym domie vytančana paździekavalisia z Džo Bajdena15

Cichanoŭskaja ŭ Ńju-Jorku parazmaŭlała z Karalem Naŭrockim VIDEA7

«Adzin minus — tut ja raźlubiŭ bulbu». Jehipcianin ažaniŭsia ź biełaruskaj i pierajechaŭ u Brest1

U Vialikabrytanii źjaviŭsia vajskovy ataše ŭ Biełarusi12

U Nvidia prablema: zanadta šmat hrošaj3

Ziankovič nazvaŭ imia pravakatara, ź jakoha pačałasia sprava zmoŭščykaŭ suprać Łukašenki. Jaho karjera ciapier pajšła ŭharu29

Viktar Kalina zajaviŭ, što nikoli nie nazyvaŭ Łukašenku tarakanam13

bolš čytanych navin
bolš łajkanych navin

Cichanoŭski patłumačyŭ, čamu jon tak pavodziŭ siabie ŭ Ńju-Jorku90

Cichanoŭski patłumačyŭ, čamu jon tak pavodziŭ siabie ŭ Ńju-Jorku

Hałoŭnaje
Usie naviny →

Zaŭvaha:

 

 

 

 

Zakryć Paviedamić