«Hiektar prynosić kala $20 000». Bujakovy fiermier raskazaŭ, jak možna zarabić na jahadach u Biełarusi

Chočacie bujakovuju fiermu? Voś da čaho treba być hatovym

Na hety momant u Rusłana Bojki kampanija, jakaja zajmajecca vyroščvańniem bujakoŭ, hadavalnik i łabaratoryja pa vytvorčaści sadžancaŭ roznych kultur, a taksama inžyniernaja adukacyja znajšli adlustravańnie ŭ vytvorčaści abstalavańnia dla kalibroŭki i fasoŭki jahad.

«Kali ja ŭpieršyniu pabyvaŭ na bujakovym poli ŭ Biełarusi, to pryjšoŭ u poŭnaje zachapleńnie. Mianie ŭraziła toje, što ŭ hetaj spravie vynik pracy prykmietny navat z kosmasu — u pramym sensie. Kali adkryć Google Maps i nablizić učastki, to buduć bačnyja płantacyi bujakoŭ. Čym mnie jašče spadabałasia hetaja ideja dla biznesu — lublu składanyja prajekty i roznapłanavyja zadačy».

Pavialičyć

Praź niekalki hadoŭ paśla toj samaj pieršaj pajezdki na pole Rusłan zasnavaŭ svaju ŭłasnuju kampaniju «Blukoin». Da hetaha zajmaŭsia detalovaj padrychtoŭkaj da startu ŭłasnaha biznesu.

Što Rusłan zrabiŭ u pieršuju čarhu:

• 1. Razabraŭsia, jakija patrebnyja resursy dla zapusku biznesu.
• 2. Znajšoŭ ziamielny ŭčastak.
• 3. Sabraŭ usie nieabchodnyja dakumienty.
• 4. Padumaŭ, jakich śpiecyjalistaŭ treba pryciahnuć.
• 5. Razabraŭsia, jak padrychtavać učastak da pasadki bujakoŭ.

Jość niekalki klučavych pytańniaŭ, jakija treba vyrašyć jašče da pasadki bujakoŭ. Naprykład, vy pavinny vyznačycca, kolki času vy chočacie i hatovyja vydatkavać na pasadku płantacyi. Čym karaciejšy hety termin, tym vyšejšyja buduć vašy ŭkładańni.

«Kali chočacie atrymać jahady chutčej, za dva-try hady, heta adzin varyjant raźvićcia padziej. Kali jość mahčymaść raściahnuć hety termin — heta ŭžo inšy varyjant raźvićcia i inšyja, bolš nizkija inviestycyi».

Pavialičyć

Čamu čym karaciejšy termin, tym vyšejšyja inviestycyi? Voś nievialiki prykład.

Kali chočacie chutčej atrymać pieršy pramysłovy ŭradžaj, Rusłan rekamienduje kuplać darosły pasadačny materyjał (jakomu ŭžo 2-3 hady), a jon, viadoma ž, daražejšy za maładniak. Plus kali nie stavić pierad saboj metu zrabić usio jak maha chutčej, to možna nie adrazu, a paetapna zakuplać techniku, pastupova pašyrać štat supracoŭnikaŭ.

— Dzie vy atrymlivali infarmacyju pra toje, jak zajmacca bujakami?

— Na žal, u nas na postsavieckaj prastory nie rychtujuć ahranomaŭ-jahadnikaŭ. Moža, na praciahu adnaho trymiestra studentam-ahranomam i čytajuć lekcyi pa hetaj temie, ale ŭsio ž taki śpiecyjalistaŭ pa jahadahadoŭli ŭ nas nie rychtujuć. Tamu ja šukaŭ infarmacyju ŭ internecie — hladzieŭ roliki na YouTube, vyvučaŭ artykuły ŭ internecie. Pačaŭ jeździć na sieminary — i ŭ Rasiju jeździŭ na mierapryjemstvy, i ŭ Zachodniuju Jeŭropu. Kali čuŭ, što dzieści budzie prachodzić lekcyja dla jahadnikaŭ, — abaviazkova jechaŭ.

Ci składana zajmacca bujakami ŭ Biełarusi? Rusłan adkazvaje tak: lubaja kultura patrabuje dohladu. Navat kali budziecie zajmacca bulbaj — budźcie hatovyja papracavać, a nie «pasadziŭ i zabyŭsia».

Pavialičyć

— Ź jakoj sumy ŭkładańniaŭ vy pačynali?

— Składana skazać z dakładnaściu da kapiejki, ale naohuł u 1 hiektar bujakovaj płantacyi treba ŭkłaści na starcie kala $25 000. U hetuju sumu ŭklučanyja vydatki na pasadačny materyjał, pasadačny substrat, uhnajeńni, stvareńnie aharodžy, arhanizacyju palivu, zarobki rabotnikam — tym ža traktarystam.

Hetyja $25 000 — siaredniaje značeńnie. U hetuju sumu nie ŭvachodziać vydatki na vykup učastka, kuplu techniki, stvareńnie krynicy vodazabieśpiačeńnia.

Heta nie značyć, što kali vy ŭkłali $25 000, to nijakich inšych vydatkaŭ bolš nie spatrebicca. Dalej spatrebiacca štohadovyja ŭkładańni ŭ dohlad za polem, heta ad $3 000 da $6 000 na prapołku, padkormku i padobnaje.

U Rusłana 6 hiektaraŭ ziamli, ź ich 5 hiektaraŭ — pali z bujakami (ich jon nazyvaje «karysnaj płoščaj»). U jaho zapytalisia: adkul u rabotnika MNS znajšlisia takija sumy na startavy kapitał? Chłopiec tłumačyć: nabraŭ pazyk. Plus vyrašyŭ raźvivacca pastupova i na starcie rabiŭ samyja minimalnyja ŭkładańni z mahčymych:

«Ja zajmajusia dapamohaj inšym ludziam u stvareńni płantacyj bujakoŭ. Zvyčajna rekamienduju pry zakładcy płantacyj vykarystoŭvać kala 200 litraŭ pasadačnaha substrata na 1 pahonny mietr pola i nie mienš za 60% torfu. Heta dazvolić potym jašče 10 hadoŭ nie viartacca da pytańnia torfu. Na svaim poli ja vykarystaŭ mienš torfu — z raźlikam, što z časam pastupova budu dadavać jaho jašče. Taksama zamiest darosłych sadžancaŭ ja vykarystaŭ zusim maładyja, jakija ŭ 3-4 razy tańniejšyja. Ich treba ŭmieć dahadoŭvać samastojna».

Pavialičyć

Kali pole pačnie prynosić hrošy?

U biznesie jość takoje paniaćcie, jak «dalina śmierci». Heta pieryjad, kali biznes sutykajecca z surjoznymi finansavymi i apieracyjnymi ciažkaściami. Kali hrošy ŭžo ŭkładzienyja, a ŭstojlivaj prybytkovaści jašče niama.

Bujaki pładanosiać nie adrazu, niejki ŭradžaj jany daduć užo na nastupny hod, ale heta budzie pa dźvie-try jahady z kusta. Pramysłovy ŭradžaj vy atrymajecie na treci-čaćviorty hod u zaležnaści ad taho, pa jakim scenary vy raźvivalisia i kolki pamyłak dapuścili.

«Pamyłki adkatvajuć termin atrymańnia ŭradžaju, — kaža Rusłan. — U mianie taksama było šmat pamyłak, ich ja pieratvaryŭ u asabisty dośvied, jakim ciapier dzialusia. Naprykład, nie pastaviŭ płot. Z-za hetaha paciarpieli raśliny na ŭskrainie, i heta było prykmietna nie adrazu. Zajcy i kazuli pahryźli vierchaviny kustoŭ, z-za hetaha viehietatyŭnaja masa stała raźvivacca niapravilna: halinki bujakoŭ stali raści ŭšyrki, a nie ŭvierch; kusty pačali farmavacca niapravilna».

Kali kazać pra pryjemnaje — pra hrošy, jakija vy atrymajecie. Hłabalna na dachod ŭpłyvajuć dva faktary: 

• 1) uradžajnaść;
• 2) cana na jahady ŭ kankurentaŭ na hety momant.

Na košt jahad bolš za ŭsio ŭpłyvaje ich kolkaść na rynku na momant prodažu. Jość piki siezona, kali ŭ Bresckaj vobłaści pačynaje iści hatunak «Blukrop». U hety pieryjad va ŭsich bujačnikaŭ pačynajecca mocnaje padzieńnie cenaŭ na jahady, tamu što ich robicca zanadta šmat.

Pavialičyć

«Kali kazać pra prykładnyja aptovyja rascenki, u siezon bujaki možna pradavać pa $4 za kiłahram. Davajcie paličym dachod na 1 hiektar. Dapuścim, u vas płanavaja ŭradžajnaść: 2,5 kiłahrama jahady na kust pry kolkaści kustoŭ u 3 000 štuk na 1 hiektar. Atrymlivajem vyručku ŭ $30 000 na 1 hiektar. Z vyručki treba adniać usie vydatki: padatkovuju nahruzku, vydatki na absłuhoŭvańnie, apłata zborščykam. Kali ŭsio dobra, u vas zastaniecca davoli pryjemnaja suma: kala $20 000 z hiektara».

Jość rečy, na jakija fiermier paŭpłyvać nie moža, ale jakija mocna ŭpłyvajuć na ŭradžaj. Naprykład, heta nadvorje.

U hetym hodzie, raskazvaje Rusłan, nadvorje dadało niepryjemnaściaŭ z-za zaleŭ i niestabilnaj viasnovaj tempieratury (było to +25°C, to praz tydzień —6°C).

— Dapuścim, ja vyraściła hiektar bujakoŭ. Kudy mnie ciapier jaje pradavać?

— Heta samaje važnaje pytańnie, jakoje varta zadać sabie jašče da taho, jak vy prymiecie rašeńnie zajmacca bujakami. Vielmi mnohija siarod maich znajomych kazali: «Chaču zajmacca bujakami!». Vyraściŭ ich, a kudy pradavać — niezrazumieła. Raniej heta była svabodnaja niša, a potym jahady stali nabirać papularnaść, źjavilisia kankurenty. Raniej źbiraŭ bujaki z pola — i ich zabirali pakupniki. Nie treba było dumać pra prodažy. Ciapier, kab zarabić, treba padumać pra šlachi zbytu.

Jość roznyja varyjanty. Niekatoryja maje kalehi raźvivajucca za košt raźvićcia asabistaha brenda i roźnicy. Jość tyja, chto idzie pa šlachu prodažu na Kamaroŭcy i Tabarach. Chtości pastaŭlaje bujaki ŭ handlovyja sietki albo addaje skupščykam. Možna pracavać na ekspart — na Rasiju, Kazachstan, Turkmienistan. U vas pavinna być vybudavany łancužok prodažaŭ.

Pavialičyć

Tym, chto choča vyroščvać bujaki, Rusłan rekamienduje razhladać try scenaryi raźvićcia padziej: aptymistyčny, płanavy i piesimistyčny.

— Kamuści padabajecca pazityŭ, ružovyja abłoki. Ja ž rekamienduju pierad tym, jak zajmacca bujakami, razhledzieć mienavita piesimistyčny varyjant raźvićcia padziej. I, adšturchvajučysia ad jaho, vyrašać, ci sapraŭdy vy hatovyja zajmacca jahadami.

Bujaki vyhladajuć estetyčna i smačna, kusty vyhladajuć pryhoža, usie absypanyja jahadami; ad hetaha moža źjavicca dumka: jak ža kruta zajmacca imi! A kali pačynaješ pahłyblacca ŭ situacyju i razumieješ usie składanaści…

Treba ŭzvažana i ćviaroza padychodzić da hetaj historyi, razhledzieć piesimistyčny varyjant raźvićcia padziej i pryniać rašeńnie, ci hatovyja vy hetym zajmacca. Kali hatovyja, lepš ŭkłaści 60-70 % svaich svabodnych hrošaj, kab zastałasia paduška biaśpieki. Astatnija 40-30% u vas pojduć na niepradbačanyja vydatki. Mnohija składanyja rečy ŭ hetaj śfiery zdajucca prostymi, a pa fakcie patrabujuć detalovaj padrychtoŭki.

— Raniej bujaki nazyvali darahoj zakuskaj da šampanskaha, a ciapier jany jość u kožnaj sietkavaj kramie. Ci nie atrymajecca tak, što ciapier usio bolš i bolš ludziej pačnuć zajmacca bujakami, abvalać canu i zhalejuć?

— Niejki čas cana budzie padać da taho momantu, pakul jahadami nie pierastanie być vyhadna zajmacca. Naprykład, kali ŭ Bresckaj vobłaści niekalki hadoŭ tamu ŭźnikła pieravytvorčaść malinaŭ, fiermiery pačali ich karčavać, kab zajmacca inšymi kulturami.

Ja dumaju, pik vyroščvańnia ŭ Biełarusi jašče nie nastupiŭ. Heta zusim nie tak — skazać, što luby moža pasadzić bujaki i zarabić na ich. Kali fiermier nie razumieje, jak pieražyć pik pieravytvorčaści bujakoŭ, to jon nie zmoža pracavać navat u nul.

Mahčyma, chtości pračytaje maje słovy i vyrašyć, što ja kažu pra niehatyŭ. Ale ja za realnaść. Asabista sam płanuju zajmacca bujakami i dalej. Da hetaha rašeńnia treba padychodzić uzvažana, i tady vy zmožacie atrymlivać asałodu ad hetaha biznesu.

• 10
• 2
• 1
• 1
• 1
• 0
• 0
• 2