Vialikdzień — najvažniejšaje śviata dla ŭsich chryścijan, i dla katolikaŭ, i dla pravasłaŭnych, i dla pratestantaŭ. Heta śviata žyćcia, viery i nadziei, suhučnych abudžeńniu i roskvitu pryrody. A taksama heta čas zakančeńnia Vialikaha postu, tamu važnaja častka padrychtoŭki da śviata — hatavańnie asablivych straŭ. Sabrali dla vas kulinarnyja tradycyi śviata ŭ adnym artykule.
Čyrvonaje jajka — simvał Vialikadnia
Zhodna ź biblejskaj historyjaj, kali Maryja Mahdalina padavała jajka rymskamu impierataru Tybieryju jak simvał uvakresieńnia Chrysta, impieratar z sumnievam adkazaŭ, što jak jajka biełaje, a nie čyrvonaje, tak i miortvyja nie ŭvaskrasajuć. U toje ž imhnieńnie jajka ŭ jaho ruce pačyrvanieła.
Tamu čyrvonaje jajka — hałoŭny simvał śviata, choć užo daŭno jajki farbujuć i ŭ inšyja kolery: tak, z dapamohaj kurkumy možna zrabić ich jarka-žoŭtymi, z dapamohaj kurkumy, šafranu i čyrvonaj kapusty — zialonymi. My padrabiazna raskazvali, jak možna pafarbavać jajki ŭ roznyja kolery naturalnymi i charčovymi farbavalnikami, a taksama zrabić aryhinalny ŭzor, — farbavać z malunkam pa trafarecie abo z aptečnymi humkami.
Piroh, abo paska
Vielikodnaja paska. Fota: rixabay
Palaki nazyvajuć jaje «babka», u paŭnočnarasijskich havorkach bytavała słova «kulič», a ŭ Biełarusi, jak i va Ukrainie i na poŭdni Rasii — «paska».
Śviata Pascha było i achviaravańniem, tamu słovam hetym pačali nazyvać rytualnyja chlaby.
Prapanujem čatyry recepty tvarožnaj paschi, ź jakich kožny vybiera sabie štości, što pryjdziecca jamu daspadoby. Jość i aryhinalnaja prapanova — niamiecki paschalny chleb osterbrot — cikavaja alternatyva zvykłym piraham.
Miasnyja stravy
Zakančeńnie postu aznačaje, što možna narešcie dazvolić sabie miasnyja stravy. Tamu zvyčajna na vielikodnym stale byvała zapiečanaje miasa.
Vašaj uvazie — recepty tradycyjnych biełaruskich straŭ na Vialikdzień, naprykład, śvinina ŭ cieście i śvinina, zapiečanaja z bulbaj. Siarod aryhinalnych varyjantaŭ miasnych straŭ — zapiečany kumpiak ci łapatka abo zapiečanaja naha jahniaci z prypravami — pryhatavać jaje nieskładana, a smak taho varty.
Hałoŭnaja vielikodnaja pryprava da miasnoj ježy — nadranyja na drobnuju tarku karani chrenu, źmiešanyja z syrym ciortym burakom.
Upryhožańnie vielikodnaha stała
Upryhožańnie vielikodnaha stała. Fota: rixabay
Vialikdzień — tradycyjnaje śviata, tamu naturalnym jaho azdableńniem mohuć być ručniki i abrusy z nacyjanalnaj simvolikaj.
Pieradać viesnavuju i śvietłuju atmaśfieru śviata možna i z dapamohaj takich koleraŭ u abrusach i survetkach, jak śvietła-błakitny, śvietła-zialony, śvietła-žoŭty i śvietła-ružovy.
Stoł «ažyvie», kali dadać da jaho takija pryrodnyja elemienty, jak kvietki i travinki, abo zmajstravać dekaratyŭnyja hniozdy dla jajek (ich taksama možna zrabić z pryrodnych materyjałaŭ, naprykład, z mochu i suchoj travy).
Čytajcie jašče:
Biełaruskija vielikodnyja tradycyi
Filipienka raskazaŭ, ad kolkich svaich knih admoviŭsia b i čamu pradaŭ «Tesłu»2
Kamientary
nu jakoje jašče tradycyjnaje? u biełarusaŭ što - svaich śviat niama?