PADTRYMAĆ
napišycie nam svaju navinu
© Usie pravy abaronienyja. Vykarystańnie materyjałaŭ dazvalajecca pry ŭmovie ŭkazańnia krynicy i najaŭnaści aktyŭnaj hipierspasyłki na nashaniva.com u pieršym abzacy.
PADTRYMAĆ
Historyja1111
Bieł Łac Rus

Čamu Horadzien staŭ Horadniaj?

Historyk Mikoła Vołkaŭ u fejsbuku raskazaŭ pra zaŭvažanyja im zakanamiernaści ŭ nazyvańni staražytnych nasielenych punktaŭ na terytoryi sučasnaj i histaryčnaj Biełarusi, prymianiŭšy mietady paraŭnalnaj linhvistyki. 

Stary zamak u Hrodnie. Fota: Wikimedia Commons

«Pracujučy razam z kaleham nad historyjaj Bieraścia, vyśvietliŭ, što nazva horada i ŭ histaryčnych krynicach, i dla miascovaha nasielnictva była mužčynskaha rodu, a źjaŭleńnie formy «Bieraście» ŭ nijakim rodzie treba interpretavać jak histaryjahrafičnuju pamyłku.

Pry hetym kalehi źviarnuli ŭvahu na dosyć vyrazna bačnuju zakanamiernaść: amal usie staražytnyja ruskija harady majuć nazvy ŭ mužčynskim rodzie. Heta amal praviła.

Transfarmacyja formy «Horodien'» u «Horodno» — nie histaryjahrafičnaja pamyłka, jana dobra bačnaja pa krynicach XVI stahodździa. A pryčynaj hetaha, vierahodna, była Litva.

Taksama jak z ruskimi nazvami mužčynskaha rodu, uražvaje raspaŭsiudžańnie žanočaha rodu siarod rańnich litoŭskich nazvaŭ: Kreva, Lida, Vilna, Koŭna i h. d. Možna dastatkova chutka dziasiatki takich nazvaŭ adrazu pryvieści, zhadvajučy hieahrafiju histaryčnaj Litvy.

Pryčym rusiny sprabavali ich pierakručvać u mužčynski rod kštałtu: Kovien', Kriev'. Paźniej z hetym dapamahli palaki, dla jakich nazvy kštałtu «Kiernovo» zaŭždy nabyvali mužčynski rod — «Kiernów».

Ja byŭ ździŭleny, kali pa krynicach XV-XVI stahodździaŭ razabraŭsia, što viadomaje miastečka Rakaŭ pad Mienskam nazyvałasia pieršapačatkova «Rakovo».

Adpaviedna, litoŭskim upłyvam možna patłumačyć i źjaŭleńnie Horadna/Horadni. Atrymlivajecca takaja cikavaja dychatamija mužčynskaha i žanočaha, ruskaha i litoŭskaha.

Čytajcie jašče

Kamientary11

  • daviedka
    29.01.2025
    «Mołočnyj mir» sdiełał svoim priemialnym briendom «Horodien'», kohda vozhłavił Hrodnienskij oblispołkom Vładimir Kravcov, urožieniec Leninhradskoj obłasti.
    Kotoryj rieċ na biełorusskom jazykie dažie po bumažkie nie smoh pravilno začitať.
  • Haradzieniec
    29.01.2025
    Čamu NN piša Hrodna, Minks zamiest Horadnia, Miensk?
  • rabi pilna i znoŭ budzie Vilna
    29.01.2025
    ale litoŭskaja Vilnia ź niejkaha pierapudu ciapieraka mužčynskaha rodu - Vilnius

Ciapier čytajuć

Fizik z Akademii navuk pierajechaŭ na pracu ŭ Polšču. Padčas vizitu ŭ Biełaruś jaho aryštavali za palityku i kinuli ŭ kałoniju19

Hramadstva19

Fizik z Akademii navuk pierajechaŭ na pracu ŭ Polšču. Padčas vizitu ŭ Biełaruś jaho aryštavali za palityku i kinuli ŭ kałoniju

Usie naviny →
Ciapier čytajuć

Babrujskaja «Biełšyna» viarnułasia ŭ vyšejšuju lihu

Samuju darahuju kvateru listapada kupili ŭ domie, za prahlad žylla ŭ jakim brali 7 tysiač rubloŭ

Dyjetołah padkazvaje, jakaja ježa dapamoža pabaroć ahulnuju mlavaść zimoj

Šaścikłaśnica ź Viciebska dapamahła vyratavać pasažyrku na borcie samalota

Daradcy Cichanoŭskaj bačylisia z namieśnikam ministra zamiežnych spraŭ Biełarusi na samicie ABSIE1

Dzieci zabili kurtkami kamiery zachoŭvańnia ŭ handlovym centry. Voś jak vyrašać prablemu10

Mandaryn ci klemiancin? Tłumačym, u čym roźnica1

Fizik z Akademii navuk pierajechaŭ na pracu ŭ Polšču. Padčas vizitu ŭ Biełaruś jaho aryštavali za palityku i kinuli ŭ kałoniju19

«Treba ŭkaranicca ŭ apazicyju ŭ Polščy». Pradprymalnik raskazaŭ, jak jaho zavierbavaŭ KDB paśla pravierki na miažy19

Mańjaka z Koŭna hieraična zatrymali prostyja haradžanie17

Apošnija naviny

Babrujskaja «Biełšyna» viarnułasia ŭ vyšejšuju lihu

Zialenski ŭ paniadziełak pryjedzie ŭ Łondan, dzie sustreniecca ź jeŭrapiejskimi lidarami

68‑hadovy viaskoviec pravioŭ dźvie nočy ŭ lesie, jaho znajšli vyratavalniki

U Mahilovie kiroŭca lehkavika ździejśniŭ DTZ i źjechaŭ ź miesca avaryi

Advakat patłumačyŭ, kali baćki abaviazany zdavać hrošy ŭ škole, a kali — nie1

Z 24 śniežnia na Dziciačaj čyhuncy zapuskajuć «Navahodni ekspres»1

Ratavalniki dapamahli źniać harderobny numarok z palca chłopčyka

U Kobrynie hareŭ punkt vydačy tavaraŭ

Na drevie ŭ centry Minska ŭvieś dzień siadzieła kunica — źniać nie mahli4

MAHATE: Sarkafah na Čarnobylskaj AES paśla ŭdaru bieśpiłotnika straciŭ asnoŭnyja funkcyi biaśpieki

«Treba ŭkaranicca ŭ apazicyju ŭ Polščy». Pradprymalnik raskazaŭ, jak jaho zavierbavaŭ KDB paśla pravierki na miažy19

U Minsku zaviaršajecca siezon sielhaskirmašoŭ. Dzie ich možna naviedać na vychodnych

«Paŭhoda čakańnia, minus $1200 — i nijakaj vizy». Jak biełarusy zaraz adkryvajuć «šenhien»4

Maładuju vypusknicu histfaka ź Lidy, jakaja maje biznes u Rasii, asudzili za Hajuna7

«Heta tolki pytańnie času»: Vicis Jurkonis pra novyja zachady Litvy suprać Minska7

Mańjaka z Koŭna hieraična zatrymali prostyja haradžanie17

Kolki buduć kaštavać jołki ŭ hetym hodzie

Pavieł Duraŭ zajaviŭ, što ES vystaŭlaje nievykanalnyja praviły3

Mult pra hienacyd reptylij bahatymi žyviołami bje rekordy ŭ suśvietnym prakacie. Niekatoryja bačać aluziju na Paleścinu8

Syrski: Uzdoŭž linii frontu razhornuta bolš za 700 tysiač rasijskich vajskoŭcaŭ

«Vyzvalali niemcaŭ ad fašyzmu, a sami zastavalisia ŭ tym ža dziarmie». Apublikavana treciaja častka ŭspaminaŭ Ryhora Biarozkina pra savieckija represii20

Tramp usio ž atrymaŭ svaju premiju miru10

Zavadčanin Ihar, jaki viartaŭsia dadomu buchim, upieršyniu ŭ žyćci jedzie za miažu. A jašče jon chałasty8

U Kramli zajavili, što mirny płan ZŠA nadalej budzie pravić Džared Kušnier7

6, 10, 15 śniežnia projduć anłajn-padziei festu Pradmova

Usie naviny

Čynoŭniki patłumačyli, što stała z kaštoŭnym vałunom u Vilejcy6

U Koŭnie šukajuć mańjaka, jaki zabiŭ dźviuch maładych dziaŭčat, a da kvatery treciaj nie dajšoŭ12

Vatykan addaŭ karennym narodam Kanady ich kaštoŭnaści sa svaich muziejaŭ5

U Biełaruś chočuć pryvabić 50 tysiač pracoŭnych mihrantaŭ9

U Vilejcy «stracili» vałun, jaki ličyŭsia pomnikam pryrody respublikanskaha značeńnia

MARH: Navahodni aliŭje dla biełarusaŭ sioleta patańnieŭ na 2 rubli2

U Sienicy pad Minskam pastavili skulpturu pažarnika ź dziciom FOTAFAKT6

Homielski «ruskamirac» natchniŭsia Rakasoŭskim i zapatrabavaŭ pastavić u Homieli pomnik Stalinu18

KDB pryznaŭ «ekstremisckim farmavańniem» firmu, u jakoj pracavaŭ źnikły Anatol Kotaŭ

Samaje čytanaje
bolš čytanych navin
Samaje łajkanaje
bolš łajkanych navin
Apytanka

Fizik z Akademii navuk pierajechaŭ na pracu ŭ Polšču. Padčas vizitu ŭ Biełaruś jaho aryštavali za palityku i kinuli ŭ kałoniju19

Hramadstva19

Fizik z Akademii navuk pierajechaŭ na pracu ŭ Polšču. Padčas vizitu ŭ Biełaruś jaho aryštavali za palityku i kinuli ŭ kałoniju

Hałoŭnaje
Usie naviny →

Zaŭvaha:

 

 

 

 

Zakryć Paviedamić