U Biełarusi istotny deficyt rabotnikaŭ. Čamu ŭłady nie mohuć vyrašyć prablemu?
Prablema ź niedachopam pracoŭnaj siły ŭ Biełarusi adčuvajecca nie pieršy hod. Spytali ŭ ekanamista, jak heta ŭpłyvaje na ekanomiku i jakija mietady mohuć dapamahčy.
Vakansii — nie adziny pakazčyk
U respublikanskim banku vakansij ciapier naličvajecca bolš za 177 tysiač vakansij. Hod tamu ŭ toj ža pieryjad było kala 165 tysiač, a dva hady tamu — 138 tysiač. Adnak nie tolki hety pakazčyk śviedčyć pra toje, što ŭ Biełarusi zastajecca prablema z kadrami.
«Vysoki ŭzrovień deficytu kadraŭ taksama prahladajecca ŭ roście zarobkaŭ. Niahledziačy na toje, što tempy rostu źnizilisia, jany ŭsio adno praciahvajuć raści, mocna apiaredžvajučy jak rost VUP, tak i rost praduktyŭnaści pracy»,
— źviartaje ŭvahu dyrektar BEROC Leŭ Lvoŭski.
Vyniki apytańniaŭ pradprymalnikaŭ taksama śviedčać pra toje, što prablema z kadrami — adna z najbolš važnych prablem, na jakija skardzicca biznes.
«Pakul što ŭsie adnosna efiektyŭnyja zachady, jakija pradprymalisia, mieli vielmi mały efiekt. Siarod dobrych inicyjatyŭ možna nazvać źmieny ŭ zakanadaŭstvie, kali ad pačatku hoda piensijanieram dazvolili pracavać i adnačasova atrymlivać piensiju ŭ poŭnym pamiery», — kaža ekanamist.
Bolš vyhadnyja ŭmovy pracy dla piensijanieraŭ u vyniku pryciahnuli na rynak pracy niekalki dziasiatkaŭ tysiač čałaviek. Adnak hetaj miery niedastatkova.
«Što tyčycca pakistancaŭ, jakija nibyta musili dziasiatkami tysiač pryjechać na pracu ŭ Biełaruś, to ich nichto tak i nie davioz. Vyhladaje, što hetaje pytańnie pastaŭlena na paŭzu», — ličyć Lvoŭski.
Na dumku ekśpierta, kali z Pakistana na pracu ŭ Biełaruś i pryjazdžajuć, to razmova idzie pra sotni, a nie dziasiatki tysiač čałaviek. Tamu pa vynikach hoda hałoŭnaj krynicaj mihracyi tradycyjna zastaniecca Turkmienistan.
Prostaje rašeńnie składanaj prablemy
«Va ŭradzie namahajucca niešta pradprymać, kab vyrašyć prablemu z deficytam kadraŭ, ale sapraŭdy dziejsnych zachadaŭ, jakija mahli b vyrašyć prablemu, usio jašče niama», — kaža Lvoŭski i dadaje, što prablema deficytu dynamičnaja i demahrafičnaja situacyja ŭ Biełarusi jaje tolki paharšaje.
Siarod dziejsnych mietadaŭ, jakija sapraŭdy mahli b palepšyć situacyju ź niedachopam kadraŭ, ekanamist nazyvaje spynieńnie represij. Heta dazvoliła b častcy biełarusaŭ, jakija apynulisia ŭ vymušanaj mihracyi, viarnucca ŭ krainu i zaniać svajo miesca na rynku pracy. U vypadku ź dziaržaŭnym siektaram dadajecca toj faktar, što na pracu nie prymajuć ludziej, da jakich ułady majuć pytańni pa 2020 hodzie.
«Častka mietadaŭ, jakija mahli b prynamsi častkova vyrašyć prablemu ź niedachopam pracoŭnaj siły, lohkija i ŭsim viadomyja, ale heta ŭžo pytańnie palityčnaje, a palityka ŭ nas usio jašče vyšejšaja za ekanomiku», — kaža Lvoŭski.
Jakija nastupstvy niasie prablema z kadrami?
Dla šarahovych hramadzian situacyja, jakaja skłałasia apošnimi hadami na rynku pracy, vyhladaje pazityŭnaj, bo zarpłata i razam ź joj realnyja dachody nasielnictva rastuć.
Ale dla ŭstojlivaha raźvićcia ekanomiki dobra, kali zarpłaty rastuć razam z pradukcyjnaściu pracy, a nie adryvajucca i mocna apieradžajuć jaje.
«Pry idealnym raskładzie takaja situacyja daść biznesu i pradpryjemstvam čas adaptavacca. Kali pradprymalnik bačyć, što košt pracy pačynaje raści biez usialakaj pryviazki da pradukcyjnaści pracy, to jon pačynaje inviestavać u pracazamiaščalnyja abo pracaźbierahajučyja technałohii. Prostymi słovami, robić tak, kab aptymizavać pracoŭny praces.
U narmalnaj situacyi heta ŭsio vyliłasia b ŭ inflacyju. Biznes bačyć bolš darahuju pracoŭnuju siłu, jakaja nie pačynaje vyrablać bolš, tamu jon prosta pačynaje padymać canu na svaju pradukcyju.
Ale pakolki my žyviom u nienarmalnaj situacyi, kali pavyšać ceny ciažka, pakolki ceny na mnohija tavary rehulujucca administratyŭnymi mietadami, u vyniku źjaŭlajucca inšyja niehatyŭnyja pracesy, kali ŭ pradpryjemstvaŭ spačatku padaje prybytak, a potym jany pačynajuć prajadać abarotny kapitał.
Dziaržaŭnyja pradpryjemstvy pačynajuć brać kredyty dla vypłaty zarobkaŭ, i ŭ vyniku niekatoryja pradpryjemstvy bankrutujuć», — kaža ekśpiert.
Čas vypravić pamyłki jašče jość
Lvoŭski adznačaje, što kali svoječasova pasłabić kantrol za cenami, to budzie mienš razareńniaŭ, ale bolšaja inflacyja. Pry hetym, na dumku ekśpierta, kali niejkija miery pa stabilizacyi demahrafičnaj situacyi padziejničajuć, to atrymajecca vyrašyć prablemu pa abodvuch napramkach.
«Heta nie adnamomantnaja źjava, što ŭ nas nie chapaje ludziej i my ŭsie zbankrutujem. Heta raściahnuty praces, tamu ŭ nas jašče jość čas. Pytańnie ŭ tym, jak my skarystajemsia hetym časam.
Daŭno było zrazumieła, što ŭ Biełarusi jość prablemy z demahrafijaj, ale ŭrad aficyjna zakłapaciŭsia hetymi pytańniami tolki hod-paŭtara tamu. Pry hetym niejkich surjoznych rašeńniaŭ za hety pieryjad usio jašče nie pryniali i nie ažyćciavili».
175 tysiač biełarusaŭ emihravali ci vyjechali na pracu ŭ ES u 2024-m. Najbolš u Polšču, a Hiermaniju zdahnała Ispanija
Kiraŭnik bresckaha aŭtobusnaha parka raskazaŭ pra zarobki da 6000 rubloŭ. A kiroŭca kaža, što ŭsie pajechali ŭ Polšču z-za nizkich zarobkaŭ
U ekanamičnym płanie siaredniestatystyčny biełarus ciapier žyvie lepš, čym 6 hadoŭ tamu, a niemiec — nie. Jak takoje mahčyma?
Ciapier čytajuć
Nastaśsia Kaściuhova sustrakajecca z komikam Maksimam Kanavałam. Jana raskazała, jak im žyviecca razam6
Nastaśsia Kaściuhova sustrakajecca z komikam Maksimam Kanavałam. Jana raskazała, jak im žyviecca razam
«Ja ich ni pra što nie prasiŭ i tym bolš — vysyłać mianie z radzimy». Departavanyja palitviaźni rezka adkazali Kavaleŭskamu. Nie abyšłosia biez abrazaŭ3535
Kamientary
U ekśpierta pamyłkovyja dadzienyja, u adnym vahonie mienskaha mietro adnačasova jeduć nia mienš za try-piać pakistancaŭ