Навука і тэхналогіі88

У штучнага інтэлекту гніюць мазгі ад смеццевага кантэнту з інтэрнэту. Зрэшты, у людзей таксама

Эксперыменты паказалі, што спажыванне няякаснага кантэнту негатыўна ўплывае на здольнасць штучнага інтэлекту разважаць і даваць адэкватныя адказы. Прычым пасля іх даволі складана перавучыць. Падобна, што ў гэтым ШІ падобны да людзей, але як ратаваць людзей прынамсі зразумела.

Выява згенераваная з дапамогай Perplexity AI

Што значыць, што ў ШІ «гніюць мазгі»?

«Гніенне мазгоў» — brain rot — стала словам года ў 2024 годзе па версіі Оксфардскага слоўніка. Гэты тэрмін апісвае пагаршэнне псіхічнага і інтэлектуальнага стану чалавека з-за празмернага спажывання спрошчанага і нізкаякаснага кантэнту.

Новае даследаванне Тэхаскага ўніверсітэта A&M, Тэхаскага ўніверсітэта ў Осціне і Універсітэта Пэрд'ю паказала, што з'ява закранае і штучны інтэлект. Нейрасеткі горш разважаюць, калі ім скармліваць смеццевы, але папулярны ці прыцягальны кантэнт з інтэрнэту. Прычым, эфект тым большы, чым большую долю смеццевага кантэнту яны спажылі.

Каб гэта даказаць, навукоўцы сабралі даныя з Twitter/X, стварыўшы смеццевы і кантрольны набор даных. Пасля навучання яны выканалі шэраг стандартных тэстаў для мадэляў.

Вось графік памылак, які паказвае, наколькі падае эфектыўнасць моўных мадэляў у залежнасці ад якасці кантэнту. Навучаныя на смеццевым — Junk M1 і Junk M2, і яны робяць нашмат болей памылак.

Failure Mode Bar Plot. Xing et al. 2025, LLMs Can Get Brain Rot, ліцэнзавана па CC BY-SA 4.0

Патлумачым графік і эксперымент падрабязней. Аўтары выбралі базавыя мадэлі для эксперыментаў. Junk M1 спачатку навучаліся на кароткіх і папулярных твітах, а Control M1 — на доўгіх і не надта папулярных. Junk M2 вучыліся на сенсацыйным кантэнце, Control M2 — на фактычным і адукацыйным. Baseline — гэта базавыя мадэлі без дадатковага навучання на даных з Twitter.

Пасля гэтага ўсе яны атрымалі адзін і той жа набор інструкцыяў для тэставання — Tulu-3-SFT-Mixture. Гэта стандартны высакаякасны набор даных, распрацаваны для навучання мадэляў разуменню і выкананню інструкцый. Ён змяшчае розныя тыпы задач: адказы на пытанні, разважанні, выкананне інструкцый, дыялогі і іншыя звычайныя задачы, якія выконваюць папулярныя ШІ-чат-боты.​​ Ідэя была ў тым, ці будзе відаць эфект пасля «эталоннага» навучання.

Нават пасля навучання мадэлі, якія раней атрымалі смеццевыя даныя, адказвалі горш. Гэта сведчыць аб тым, што «гніенне мозгу» стварае глыбокія і ўстойлівыя змены ў мадэлях, якія цяжка выправіць простымі метадамі, кажуць даследчыкі.

Злева графік, які дадаткова спрабавалі выправіць высакаякаснымі данымі, справа навучаны на смеццевых даных без такой спробы. Эталонныя значэнні паказаныя пункцірнымі лініямі. «Wash Out Scaling». Xing et al. 2025, LLMs Can Get Brain Rot, ліцэнзавана па CC BY-SA 4.0

Таксама даследчыкі ацанілі «асобасныя рысы» мадэляў пасля навучання на смецевых даных. Узровень нарцысізму мадэлі вырас з 18,9 да 47,0, псіхапатыі — з 33,5 да 75,7, макіявелізму — з 25,8 да 33,0, а неўратызму — з 16,0 да 28,7 (паказчыкі для M1). Адначасова выраслі здольнасці выконваць шкодныя інструкцыі і даваць шкодныя для карыстальніка адказы.

Вынікі даследавання ствараюць новыя выклікі — вучыць мадэлі на даных з інтэрнэту выглядае добрай ідэяй, але гэта можа дрэнна на іх уплываць і мець назапашвальны эфект, маштабы якога пакуль складана адэкватна ацаніць. Даследчыкі заклікаюць кантраляваць якасць кантэнту, на якім вучацца мадэлі штучнага інтэлекту.

А што ў людзей?

Людзі дэманструюць падобныя вынікі. Вялікае даследаванне, апублікаванае ў сакавіку ў часопісе Brain Sciences, паказала, што спажыванне смеццевай інфармацыі з інтэрнэту пагаршае памяць, планаванне і прыняцце рашэнняў. І чым больш яе спажываць, тым сітуацыя горшае.

Даследчыкі раяць кантраляваць экранны час, удзельнічаць у афлайн-актыўнасцях і фільтраваць кантэнт, які вы спажываеце. Іначай, кажуць яны, можа адчувальна знізіцца якасць жыцця і магчымасці да прадуктыўнай дзейнасці, асабліва ў дзяцей і моладзі.

«Наша Нiва» — бастыён беларушчыны

ПАДТРЫМАЦЬ

Каментары8

  • .
    24.10.2025
    Паказальна, што "смеццевы" "няякасны" кантэнт - не нешта спецыфічнае, знойдзенае/сабранае ў нейкіх цёмных месцах/памыйніцах, а проста сукупнасць найбольш папулярных твітаў з сацсеткі.

    Папулярнасць твіта (шкала M1) апынулася лепшым паказчыкам, які вядзе да дэградацыі (Brain Rot), нават лепш за сенсацыйнасць/клікбэйтнасць (семантычная якасць - шкала M2).
    То-бок, было ясна, што кароткасць, афарыстычнасць прачытанага (M2) звычайна пагаршае здольнасць разважаць, але выявілася, што значна горш яе пагаршае віральнасць (M1) - тое, што максімальна чапляе чалавека, што ён жадае лайкнуць, рэпостнуць.

    Мяркую, растлумачыць можна дзвума спосабамі:
    - Найбольш папулярны кантэнт падабаецца большасці людзей, якія не ідэальныя і далёкія ад адэкватнага мысліцеля ШІ. Таму пасля навучання на ім ШІ змяняецца ў бок "цёмных рыс", "неадэкватных": нарцысізму, псіхапатыі, макіявелізму, неўратызму.
    - Або проста любая віральнасць сама па сабе грае на тых цёмных рысах асобы.

    Усё гэта не вельмі добрыя веды і пра людзей, і пра сацсеткі і СМІ, якія абапіраюцца на віральнасць.
  • .
    24.10.2025
    Ва ўсіх трох выпадках прычынай - недахоп дакладнай інфармацыі ў інтэрнэце. Чым навучыш ШІ - тое і адказвае.
    Вы падмяняеце "не ведае малавядомае" на "хлусіць часта", што занадта эмацыйна ("хлусіць" можна зразумець як наўмыснае дзеянне) і перабольшванне (асобныя выпадкі даюцца як "частыя"). Вы зараз і далі прыклад віральнага каментарыя, які інтэрпрэтуе звычайны недахоп ведаў з павышанай псіхапатычнасцю і макіявелізмам.
  • дажылі
    24.10.2025
    ужо параўноваюць чалавека з уцюгом. пастаўце "зорачку", што артыкул - фельтеон, і пачніце нарэшце правяраць крыніцы

Цяпер чытаюць

Мацкевіч: Не пара аспрэчваць лідарства Ціханоўскай. Яна вельмі добрая ў якасці лідаркі7

Мацкевіч: Не пара аспрэчваць лідарства Ціханоўскай. Яна вельмі добрая ў якасці лідаркі

Усе навіны →
Усе навіны

У гістарычных храмах Беларусі вешаюць прыборы з загадкавай тэхналогіяй. У Акадэміі навук кажуць, што яна немагчымая10

Азаронак пра «Укантакце»: Вы, буржуі, будзеце выконваць указанні беларускай улады21

Літва зноў зачыніла мяжу з Беларуссю — ізноў шары з кантрабандай18

БелДІЭ выдаліў «Укантакце» са спісу заблакаваных сайтаў3

Як праўладныя каналы тлумачаць блакіроўку «Укантакце»1

«Укантакце» пракаментавала навіну аб блакіроўцы ў Беларусі

У Казані невядомыя атакавалі канваіраў і вызвалілі зняволенага1

КДБ на некалькі гадзін блакаваў у Беларусі «Укантакце». А пасля ўсё адкруцілі19

Спіс мерапрыемстваў за мяжой да Ночы расстраляных паэтаў1

больш чытаных навін
больш лайканых навін

Мацкевіч: Не пара аспрэчваць лідарства Ціханоўскай. Яна вельмі добрая ў якасці лідаркі7

Мацкевіч: Не пара аспрэчваць лідарства Ціханоўскай. Яна вельмі добрая ў якасці лідаркі

Галоўнае
Усе навіны →

Заўвага:

 

 

 

 

Закрыць Паведаміць