Да 9-га класа Фёдар, як усе, верыў, што кожны сапраўдны грамадзянін мае прайсці вызначаны шлях: дзіцячы сад, школа, універсітэт, сям’я, праца.
Да дзявятага класа Фёдар, як усе, верыў, што кожны сапраўдны грамадзянін мае прайсці вызначаны шлях: дзіцячы сад, школа, універсітэт, сям’я, праца. Потым ўнутры нешта надламалася, і з тых часоў ён не арыентуецца на траву за суседскім плотам.
Ён не ставіць рамак ні ў чым, нікуды не спяшаецца і верыць у тое, што калі ты на правільным шляху, то лёс падкажа, што рабіць далей. Нават будучы вегетарыянцам, ён заўсёды можа з’есці мяса, калі захочацца. Перад ім не стаіць мэта любіць усіх і дараваць усім, але ён імкнецца разгледзець дабро ў кожным. Ён ніколі не вучыўся ва ўніверсітэце і амаль не працаваў, але не
Пачаўшы падарожнічаць у чатырнаццаць, за дзесяць год з краін Еўразіі ён не пабываў толькі ў Іспаніі, Партугаліі, Італіі, Афганістане, Турцыі і астраўных ўсходніх краінах. А з лютага да чэрвеня Фёдар ажыццявіў яшчэ адну геаграфічную мару — пабываць у Індыі. А па дарозе заехаў яшчэ ў чатырнаццаць краін, пажыў у Шаўліньскім манастыры, незаконна перайшоў тыбецкую мяжу і трапіў у іранскі палон.
Увесь гэты час Фёдар вёў дзённік і рабіў здымкі, шкада толькі, што фотаапарат сперлі ў Індыі. Таму засталіся толькі кадры з Непала. Затое нам дастаўся дзённік, у якім шмат карысных парад, шмат смачнага пра людзей, што Фёдар сустрэў па дарозе, і пра дзіўныя сітуацыі, у яія трапіў. Чытай цытаты з тых запісаў і слухай расповед ад першага твару.
Украіна. 18.02.
Каля Адэсы пазнаёміўся з вельмі цікавым суб’ектам, які сказаў, што я эксплуататар і самая бессаромная асоба, і што аўтастоп — гэта нізка. Запатрабаваў 20 грыўняў у канцы шляху, на што я адказаў яму, што гэта з’ява ўсяго толькі раўнасільная існаванню чалавечнасці. Грошы
Дагестан. 22.02.
Пагаварыў з маршрутчыкам, задаў пытанне, ці падабаецца яму тут. Ён мне кажа, маўляў, а куды дзявацца. Калі паедзе куды — будзе адзін як палка ў полі, а тут брат і сябры, продкі ўсе тут пахаваныя. А тое, што разбіта ўсё і складана, дык гэта нічога — выжывалі і выжывем. Ехаць на заробкі атрымаецца толькі ў Маскву, але там паўсюдна скінхэды: днём небяспечна, ноччу наогул не прайсці — нападаюць
Там жа я пазнаёміўся з адным горцам. Ён быў вельмі левабаковы і з развітай мулаадхарой (першая чакра — упэўненасць ў клёвасці жыцця і яго павольным тэмпе), задаволены тым, што ёсць. Ён сказаў, што я мудрэц і што мудрасці ён павучыўся б у мяне, але калі я хачу зрабіць нешта рэальнае, то трэба і дзейнічаць, і грунтавацца на рэальным. Сказаў, што мэта ў мяне завоблачная і думкі занадта далёкія ад свету. А вось калі б я хацеў дапамагаць словам ці маральна, то я б цалкам адбыўся. І дадаў, што для яго мяне няма.
Азербайджан. 01.03.
Усё неверагодна дорага. Прыйшлося заплаціць дзесяць даляраў за таксі да амбасады Беларусі, што для мяне абсалютнае марнатраўства. Яшчэ пазнаёміўся з мясцовай мафіяй. Стаю я на посце міліцыі, пад’язджае машына, з яе вылазяць класічныя «хросныя бацькі». Цікавяцца, хто я такі, штосьці пытаюць, потым звяртаюцца да міліцыянтаў, маўляў, чаму вы яму грошай не даяце. Усё роўна з бліжэйшага аўтобуса злупіце ўдвая больш. Але грошай мне ўсё роўна не далі.
Казахстан. 07.03.
На мяжы мяне прынялі за канадца: увесь такі яркі, вясёлы, з барадой і
Там выдаецца малы бланк, прычым могуць не сказаць запаўняць. Аднак яго трэба і запоўніць, і абавязкова зарэгістраваць, калі жывеш у краіне больш за пяць дзён. Інакш велізарны штраф. Яшчэ непадалёк ёсць бюро, дзе трэба паставіць штамп, інакш пасля давядзецца вяртацца да гэтага няшчаснага бюро з любога пункту краіны і ставіць.
Жыву на вакзале шэсць дзён. Тут міліцыя без квітка выганяе, нявесела. Але яны відавочна не сустракалі ў сваім жыцці чыцераў: штодня купляю самы танны білет на заўтра, каб мяне да гэтага часу не чапалі. Міліцыя падыходзіць, а я ім хоп! — дарожную грамату з прычынаю паездкі і квіток. Гэта забяспечвае салодкі сон да раніцы. Я ўжо пачуваюся як дома, ёгай займаюся, медытую. Але на трэці дзень ім надакучыла,
Расія. Чыта. 14.03.
Пазнаёміўся з вельмі цікавым чалавекам, ён пачаставаў мяне гарбатай і даў з сабой два боханы хлебу. Завуць Сяргей, ён ляснік і паганец. Пасля гадзіну боўтаўся па тайзе, усё вакол разглядаў. Выйшаў на трасу, пачаў стопіць, спыніўся вельмі просты і лагодны чэл — Мікалай. Ён распавёў, што навучыўся жыць у гармоніі з сабой і душой і паставіў асноўным прыярытэтам у далейшым гэта падтрымліваць.
Я дабраўся да прыдарожнай кавярні, пазнаёміўся там з супрацоўнікамі УФСВП — працуюць у мясцовай турме. Замовіў простай вады і папрасіў пераначаваць. Прачнуўся хворы і з тэмпературай, і мне прапанавалі бясплатна гарачых блінцоў са згушчанкай. Пайшоў далей па тайзе, увесь пакрыўся інеем, нават з валасоў ледзяшы звісалі. Хацеў папіць і выявіў, што ўсё замерзла: вада, хлеб, нават куртка прымерзла да заплечніка. Затое снег тут такі цікавы — ім можна ў футбол гуляць, ён амаль не крышыцца.
Хабараўск. 16.03.
Мне распавялі, што ёсць тут некаторыя асаблівасці бедных народнасцяў. Іх каля сямі штук, яны вельмі малалікія і пераважна бедныя, але сустракаюцца сярод іх і такія:
Далей — ва Усурыйск. Ледзь выехаў адтуль, дабраўся да мяжы з пачуццём, што ўсё ідзе няправільна і што гэта хутка ў чымсьці выявіцца. Так і выйшла: на мяжы мне сказалі, што пераезд каштуе аж 1500 рублёў. Тады я развітаўся і пайшоў да КПП. Раптам! Мяне адразу арыштавалі, і пачалося: спрабуе нелегальна перасячы мяжу ў Прыморскім краі! А я нават не падазраваў, што парушаю нешта. Яны вельмі здзівіліся і доўга не маглі паверыць, што я з Беларусі. Урэшце папярэдзілі ў строгай форме, пасадзілі на машыну і адправілі назад ва Усурыйск.
Кітай. 22.03.
Пры ўездзе ўсе ветлівыя, мяне прапусцілі
У Пекіне беларускі консул даў візітоўку на выпадак, калі спатрэбіцца перакладчык або нейкая дапамога. У Кітаі сапраўды цяжка з мовамі: мала таго, што англійскай валодае вельмі мала жыхароў, дык яшчэ і кітайскія дыялекты ў розных раёнах адрозніваюцца. Калі хтосьці напісаў табе маршрут на паперцы, не факт, што дзесьці разбяруць гэтыя іерогліфы.
Шаўлінь
Спачатку я збіраўся ехаць адразу ў Шанхай, але даведаўся, што манастыр з ім па дарозе, таму вырашыў зазірнуць. Першае, што кідаецца ў вочы, — гэта велізарная колькасць халоднай зброі на продаж. Такой разнастайнасці я ніколі не бачыў, і прадавалася зброя цалкам вольна.
Яшчэ там шмат дзяцей ва ўзросце ад шасці гадоў. Яны застаюцца пры кляштары да паўналецця, хаця пры жаданні могуць пакінуць яго і раней. Ахвотных звычайна амаль не бывае, бо мала хто пагодзіцца змяніць цудоўную тамтэйшую атмасферу на звычайнае жыццё.
Увечары я займаўся ёгай, і раптам да мяне падышоў абсалютна незнаёмы манах і падарыў ружанец. Нічога не сказаў і сышоў.
Тыбет. Красавік
Вось і горная хвароба (вышыня 2000–2100 м), ноч праварочваўся. То не хапае паветра, то гарачка, то калоціць. Раніцай галаву не падняць, ванітуе. Але ўсё так і мае быць, таму зноў лёг спаць. Праз гадзіну рэзка ўскочыў, усё прайшло, кроў гарыць, сіл куча.
Злавіў джып, праехалі некалькі кіламетраў, спыніў мужык у касцы. Раптам
Непал. 13.05.
Трапіў на рэвалюцыю. Тут цяпер страйкі, паліцыя ваюе з мааістамі і адначасна з народам, які таксама разганяе мааістаў. Турыстаў ніхто не чапае, але дарогі перакрытыя, АЗС, банкі і ўсё іншае не працуе. Мяне б абакраў малы хлопчык, калі б я меў грошы. Мясцовыя здзівіліся і сказалі, што тут гэта бывае вельмі рэдка.
Заначаваў у будысцкім жаночым манастыры, паабяцаўшы, што буду спаць у намёце. Падарыў храму бананы, павячэраў рысам, труфельным салатам і нейкімі пладамі — выглядаюць, як няспелае збожжа сланечніку, на смак як мяса. Тлумачыцца з мясцовымі вельмі праблематычна, бо ў непальскай мове няма ні будучага, ні мінулага часу, толькі цяперашні.
Індыя. 16.05.
Як толькі трапіў у першы вельмі брудны горад, адчуў, што гэта Індыя. Пайшоў у паліцыю, і тут несвоечасова прыехаў правяральны афіцэр: адбыўся фуршэт, пілі гарбату з салодкім, і адмаўляцца было нельга — выпіў шэсць шклянак. Усё праходзіла вельмі смешна. Я думаў, ён генерал, таму мусіць паказваць важнасць, а ён весяліўся як дзіця, і ў цэлым усё было
Намёт ставіць дазволілі. Уражанне, быццам паліцыянты гуляюць у сваю працу, максімум, што могуць зрабіць, — надзьмуцца і закідаць памідорамі.
Звычайна п’ю ваду з бутэлек, але выпадкова сербануў нейкай мясцовай і падчапіў невядомую хваробу — не цяжка, улічваючы сітуацыю з вадой у краіне. Не мог ні есці, ні піць — усё ішло назад.
Паехаў на аўтобусе да консула ў пасольскі раён. Потым на рыкшы. Рыкша сволач, боўтаўся па рынку і не змог знайсці пасольства, сказаў, што яго тут няма і нічым ён дапамагчы не можа. Запатрабаваў грошы, хоць праехалі ўсяго 50 метраў, спыніўшыся каля прадстаўніцтва ААН. Грошы я даваць адмовіўся, ён злосна заўсміхаўся і з’ехаў. Потым вярнуўся і паказаў, што спёр у мяне картку. Я паказаў, што запісаў яго нумар і мне пофіг на картку. Потым паслаў яго лесам і паказаў міжнародны жэст з гэтым сэнсам. Ён пачаў гарлапаніць, але я ўжо размаўляў з аховай ААН, яны дапамаглі мне знайсці амбасаду, далі чыстай вады і нейкія таблеткі. Яны адразу дапамаглі. Як потым аказалася, ад гэтай хваробы без лячэння людзі паміралі праз тыдзень.
Амрыцар. 19.06.
Амрыцар. Няма словаў, усё з мармуру, ахова ходзіць з алебардамі і мячамі, некаторыя са стрэламі. Усюды — на сценах, на падлозе, на зямлі — надпісы са святой кнігі вершаў, пасярэдзіне возера і, уласна, вялізны храм. Чатыры ўваходы як чатыры бакі свету. Тут няма дыскрымінацыі, усе роўныя. Ежа бясплатная і ў любой колькасці, усе сядаюць за вялікія сталы і ядуць.
Пакістан. 21.06.
На ўвесь Пакістан было ўсяго сем дзён, і вялікую частку дарогі праехаў на дзвюх машынах за два дні. У сярэдзіне шляху забрала нейкая незразумелая паліцыя, дагледзелі і вельмі здзівіліся, бо краіна зачыненая і аўтастопераў амаль няма. Я апісаў свой далейшы маршрут, і мне сказалі, што там ідзе вайна.
Тады яны мяне пасадзілі на цягнік, і я вывучаў Пакістан па чыгунцы. Вагоны без дзвярэй і вокнаў, замест іх — краты, і на ўвесь вагон
Іран. 30.06.
Ужо на мяжы ў мяне забралі пашпарт — нядобры знак. Узнікла блытаніна, я доўга чакаў, пакуль мне вернуць дакументы, але так і не дачакаўся: урэшце мне завязалі вочы, начапілі кайданкі і пасадзілі ў машыну. Павезлі ў незразумелае месца, дзе я сустрэў яшчэ некалькі людзей. Аднаго хлопца было асабліва шкада: ён быў зусім малады, гадоў васямнаццаць, здаровы такі і вельмі лагодны, вясёлы. Сядзеў за тое, што спрабаваў нелегальна перасячы мяжу, ратуючыся ад катастрафічнай беднасці на радзіме. Хутчэй за ўсё, дадуць пажыццёвае, але могуць і расстраляць.
Дзень я прасядзеў без ежы. Прасіў — не давалі. Нарэшце адзін салдат сказаў прыкінуцца, што мне трэба ў прыбіральню, затым вылавіў мяне і даў паесці. Пасля гэтага зноў не кармілі, толькі прыносілі іржавую ваду. Са мной у камеры быў чалавек, які наогул не еў некалькі дзён.
Так мяне пратрымалі чатыры дні, я бясконца патрабаваў консула, але мяне не падпускалі да тэлефона і, натуральна, самі ніякага консула не выклікалі. Доўга не маглі вырашыць, што са мной рабіць, а галоўнае, не тлумачылі, за што мяне трымаюць. Нарэшце зноў былі кайданкі, павязка на вочы, і я вырашыў, што мяне, напэўна, вядуць на страту. Але мяне запіхнулі ў чарговую машыну і выкінулі пасля на трасе.
Мяне падабраў дальнабойнік, які таксама аб’ездзіў паўсвету і нават ведаў некалькі фразаў на беларускай мове. У Тэгеране паліцыя, даведаўшыся пра тое, што здарылася са мной, праставіла таксі. У амбасадзе таксама быў перапалох, бо высветлілася, што ў тым рэгіёне ўжо двое беларусаў прапалі. Пачаставалі печывам і адправілі на вакзал.
Па меры набліжэння да Беларусі дзённік хацелася весці ўсё менш, і Фёдар яго амаль не вёў. Падарожжа гэтае стала вельмі каштоўным для яго: можна было навучыцца гасціннасці, пераняць ад людзей ветлівасць і здольнасць захоўваць бадзёрасць духу ў цяжкія часы. Ён вярнуўся дадому ў сярэдзіне ліпеня і збіраецца затрымацца ў краіне да вясны. Яго цягне да ўсяго новага, і, як ні дзіўна, гэтым новым для яго цяпер будзе афіцыйная праца.
Цяпер чытаюць
Стала вядома, што за 200 тысяч еўра прапаноўвалі Сяргею Ціханоўскаму «беларускія бізнэсмены»10
Каментары