Архіў

Вольга Караткевiч. Democrazy

№ 09 (130) 1999 г.


Знакам тым

Democrazy

 

П’яны дзядзька гадоў сарака пяці з колерам твару, тыповым для мужчынскай часткі беларускага насельніцтва ва ўзросьце пачынаючы ад дваццаці — колерам асфальту, палітага вінцом «Секрет», -- на прыпынку па вуліцы Кірава пільна ўглядаўся ў парачку — нэрваватага рухавага хлопца, чые вочы бегалі наўкола, і звыклую дзеўчыну, чые вочы хацелі злапаць вочы кавалера. Дзядзька заўважыў у бок дзеўчыны: «Я — празарліўца. Усё пра ўсіх магу сказаць, што, каму, калі і як будзе. Ня вер яму, падмане». Жаночая частка прыпынку ажывілася — дзіва што, як кожны зь іх — падманвае. «Дзядзька, — спыталася я, толькі каб хоць крыху сагрэцца, — а што з Лукашэнкам будзе?» Адказам: «Ён будзе доўга». І ўсім стала сумна.

Не дачакаўшыся запаветнай скрыні дома, я патэлефанавала ў Цэнтравыбаркам і рызыкнула, ведаючы, што Ганчар ведае адказы на ўсе пытаньні:

— Віктар Іосіфавіч, а дзе можна «аддацца» майму кандыдату ў прэзыдэнты?

— У гэтай краіне я б вам параіў аддацца толькі справе. Ну ўжо калі так настойліва, дык у камфортных хатніх умовах.

Чакалі ўсёй сям’ёй. Пачуўшы валтузьню на сваім паверсе, выскачыла, каб раптам нашую сьведамую сям’ю не абмінулі. Аказаліся, таксікаманы — дыхалі са скамечанай плястыкавай ёмістасьці «Улыбка» нейкую гадасьць.

А пасьля было рашэньне Зянона Пазьняка зьняць кандыдатуру з галасаваньня на выбарах прэзыдэнта. Акурат у сераду-чацьвер панаехала вельмі шмат замежных журналістаў, экспэртаў, палітыкаў паназіраць за хадою выбараў. У пятніцу гаварыць зь імі было цяжка. Дзяржаўныя СМІ напоўніцу выкарысталі непаразуменьне паміж Пазьняком і Цэнтравыбаркамам. Усьмешлiвыя пасланцы АБСЭ старалiся пазьбегнуць просьбы пракамэнтаваць. Сябры, актывісты выбарчай кампаніі, разводзілі рукамі. Дааздобiла сытуацыю прынесеная рэклямная песьня пра тое, што трэба галасаваць за Чыгіра. Па-расейску, з лексычнымі адзінкамі Белая Русь і Белоруссия:

 

«Спасёт страну былинный богатырь —
Михайло, по фамилии Чигирь.
Спасём страну от лживого царя.
Отдай свой голос, друг, за Чигиря».

Узгадалася — працаваць для Беларусі, але не зь беларусамі.

Лукашэнка працягвае ствараць iмiдж значэннага эўрапейскага палiтыка — iнiцыятывы па ўрэгуляваньнi канфлiкту на Балканах, добрая арыентацыя ў расейскiх палiтычных працэсах, а таксама клопаты пра дзiцячае харчаваньне i вытворчасьць цуду-камбайна. Антынатаўскі выступ беларускага прэзыдэнта 9-га траўня з экспрэсіўнай крытыкай дзеяньняў Альянсу вельмі кантрастуе з выступам таго ж дня ўкраінскага прэзыдэнта Кучмы, які заклiкаў суграмадзянаў быць вельмі асьцярожнымі з эмоцыямі адносна апэрацыі НАТО на Балканах — цяпер вырашаюць ня толькі моцныя збройна, але й эканамічна.

На пачатку траўня ў Парыжы адбылася канфэрэнцыя аб’яднаньня эўрапейскіх арганізацыяў кансэрватыўнай моладзі DEMYC. Там прыйшлося моцна трымаць абарону й даводзіць, што Беларусь — гэта не Лукашэнка. Што рэйтынг такіх, як містэр Л., вельмі падвысіўся на спэкуляцыях славянскай салідарнасьцяй, а ў выпадку завяршэньня бамбардаваньня рэйтынг Лукашэнкі падвысіцца яшчэ больш — электарат паверыць у ролю свайго прэзыдэнта ў вырашэньні канфлікту. Найбольш радыкальнымі аказаліся ісляндцы. Пакрыкваючы Free Belarus! на вечарыне дружбы, у кулюарах старанна дэманстравалі неразуменьне таго, як могуць быць дзьве краіны, дзьве пазыцыі, дзьве сымболікі, дзьве душы — дзьве Беларусі — адна на рэфэрэндумах, другая — прадстаўляная ў замежжы няхай сабе сымпатычнымі і эўрапеоіднага выгляду людзьмі, аднак з сумненьнямі адносна выкарыстаньня бомбаў у Югаславіі. Госьць канфэрэнцыі, нямецкі сацыял-дэмакрат, шаптаў на вуха кансэрватару-французу, каб ня чулі беларусы, што й краіны такой, як Беларусь, не было ніколі раней. Француз трапіў у канфуз.

А вось палякі, браты-ўкраінцы, хлопцы з Мальты ды італійцы цярпліва выслухоўвалі пра камплікаваны беларускі палітычны й культурны пэйзаж. Палякі з моладзевага крыла Уніі Свабоды паабяцалі правесьці 16-га траўня пікет каля беларускага пасольства ў Варшаве, сябры ўкраінскага Маладога Руху на агульнапартыйным роўнi адпрацоўваюць мэханізмы дэлегітымізацыі Лукашэнкі ва ўкраінскім грамадзтве пасьля 20-га ліпеня, мальтыйцы паведамілі, што арганізуюць беларусам добры і недарагі адпачынак на сваёй выспачцы (даляцець бы!), а італійцы цікавіліся эканамічнымі законамі, бо ўжо завязаныя на купляньні драўніны ў беларускіх запаведніках.

Усё проста — з дыктатарамі дамаўляцца нельга, бо немагчыма. Таму наяўнасьць дыктатара цягам пяці гадоў гаворыць і пра прыхільнасьці насельніцтва, і пра патэнцыю апазыцыі. Гэта — унутрыбеларускі кантэкст. А Эўропа, як заўсёды ў крытычныя дні нашай гісторыі, стараецца паразумецца з Лукашэнкам.

Вольга Караткевiч


Каментары

Цяпер чытаюць

Святлана Алексіевіч расказала, якую кнігу выпусціць наступнай. Яна не пра каханне, як планавалася раней

Святлана Алексіевіч расказала, якую кнігу выпусціць наступнай. Яна не пра каханне, як планавалася раней

Усе навіны →
Усе навіны

Каля берагоў Канады заўважылі рэдкі чорны айсберг1

ЦАХАЛ загадаў жыхарам аднаго з раёнаў Тэгерана эвакуявацца. Зруйнуюць будынак дзяржаўнага тэлебачання3

ЗША перакідаюць на Блізкі Усход другі авіяносец і дзясяткі самалётаў8

«Прадалі 1647 купюр за 3 дні». Ажыятаж вакол памятнай банкноты Нацбанка не сціхае3

Стала вядома яшчэ пра аднаго беларуса, які ваяваў на баку Расіі і трапіў у палон1

У паўднёвай Еўропе прайшлі мітынгі супраць турыстаў

Суседзі зрабілі кухню ў лоджыі, і цяпер у суседзяў чуваць звон посуду

«Абзвоньваем дзяцей, унукаў». Чыноўнікі з рулеткамі пайшлі правяраць вышыню травы на ўчастках беларусаў20

Маладзечанцы цягам трох дзён назіралі за маладой качкай, якая звалілася ў калодзеж фантана ў парку1

больш чытаных навін
больш лайканых навін

Святлана Алексіевіч расказала, якую кнігу выпусціць наступнай. Яна не пра каханне, як планавалася раней

Святлана Алексіевіч расказала, якую кнігу выпусціць наступнай. Яна не пра каханне, як планавалася раней

Галоўнае
Усе навіны →

Заўвага:

 

 

 

 

Закрыць Паведаміць