Архіў

Апошняе зьвяно,

Апазыцыя вінаватая перад уладай ужо тым, што яна ёсьць. Гэтая ўлада будзе нішчыць іншадумства, пакуль будзе трымацца.

У агульнай карціне маразму, які ахапіў ці ня ўсе сфэры жыцьця — ад эканомікі да спорту, — не хапала апошняга штрыха. Права грамадзян на выезд за мяжу і вяртаньне ў краіну было ці ня першай і апошняй рэальнай заваёвай дэмакратыі пасьля атрыманьня Беларусьсю незалежнасьці. Цяпер яно калі не ліквідаванае канчаткова, дык напэўна дажывае апошнія дні.

Была яшчэ, праўда, свабода слова, абвешчаная акурат 20 гадоў таму, з пачаткам савецкае «перабудовы». Толькі тады яна называлася няўклюдным словам «галоснасьць». Цікава, дарэчы, што першы прыезд Гарбачова ў Менск і тое, што ён тады казаў пра Сталіна і Перамогу, тое, як генсека сустракала тут сьлюнькоўская камарыльля, успрымалася, хутчэй, як вяртаньне да палітыкі Андропава…

Большасьць савецкіх грамадзян, дарэчы, даволі хутка адчула сябе перакормленай кісла-салодкай стравай пад назвай «галоснасьць». «Белыя плямы» на старонках «Советской Белоруссии» замест меркаванай антыкарупцыйнай справаздачы дэпутата Антончыка (гонар вяртаньня цэнзуры належыць тагачаснаму начальніку ўпраўленьня грамадзка-палітычнай інфармацыі Адміністрацыі прэзыдэнта А.Фядуту) асаблівага ўражаньня на грамадзтва не зрабілі. Яно спакойна праглынула потым і замену галоўных рэдактараў, і закрыцьцё радыёстанцыі «101,2», і ліквідацыю апазыцыйных газэт, і канфіскацыю накладаў, і шмат іншага.

Абмежаваньне свабоды сходаў і дэманстрацый адчулі на сабе хіба толькі тыя некалькі дзясяткаў тысяч грамадзян, якія рэгулярна ў іх удзельнічалі. Асабліва балюча адчулі тыя, каго зьбівалі аманаўцы, з каго зьдзекаваліся міліцыянты, каго кідалі на Акрэсьціна. Некалькі тысяч прадпрымальнікаў, што выйшлі нядаўна на плошчы буйных гарадоў, настолькі ўразілі гэтым сваім учынкам уладу, што вымусілі яе да перамоў і нават некаторых абяцаньняў…

А вось права на свабоду перамяшчэньня пад сумнеў быццам бы ня ставілася нікім. Прынамсі, публічна. Зразумела, былой партнамэнклятуры было крыўдна траціць прывілею езьдзіць за мяжу, якая адрозьнівала іх, разам з правам на спэцразьмеркавальнікі ды закрытыя кінапрагляды, ад усіх астатніх. Але новая намэнклятура разам з новымі расейцамі й беларусамі хутка прызвычаілася да новых правілаў гульні. Права правам, але ж, насамрэч, пасада ці грошы вырашаюць, як далёка ты можаш паехаць — у Баўгарыю ці на Канары, на Казьбек ці ў Куршэвэль. Звычайных грамадзян цалкам задавальняла магчымасьць паехаць куды-небудзь у Польшчу на закупы, паслаць дзяцей вучыцца ў Чэхію ці выехаць на заробкі ў пошуках лепшае долі ў якую-небудзь іншую краіну. Пажадана, вядома, куды-небудзь далей на Захад…

Ніхто не падлічваў, колькі беларускіх «постчарнобыльскіх» дзяцей за апошнія гады прайшлі лячэньне ці рэабілітацыю за мяжой. Але ж менавіта ў гэтым пытаньні і праявіла сябе ва ўсёй прыгажосьці новая дзяржаўная ідэалёгія. Выявілася, што фізычнае здароўе дзяцей нічога ня вартае ў параўнаньні з так званым «маральным здароўем», якому нібыта пагражае гнілы, разбэшчаны Захад. Гэткую філязофію сфармуляваў некалі Іван Антановіч, яшчэ за тым часам, калі загадваў аддзелам культуры ЦК КПБ. Палемізуючы з Алесем Адамовічам, папярэднік сучасных «дзяржаўных ідэолягаў» даводзіў, што, калі нават у ядзернай вайне загіне амаль усё чалавецтва, станоўчы вынік будзе палягаць у паразе амэрыканскага імпэрыялізму, а значыць — перамозе ідэй камунізму. Падобны бальшавіцка-людажэрны падыход выяўляе цяпер беларуская дзяржава — і ня толькі ў дачыненьні да чарнобыльскіх дзяцей. Калі дзіцяці выракліся бацькі, калі яно нарадзілася інвалідам, калі ў яго няма шанцаў ня толькі на шчасьлівую будучыню, але нават на больш-менш прыстойнае існаваньне — усё адно яго нельга аддаць у рукі замежнікаў. Калі табе пашчасьціла нарадзіцца ў сучаснай беларускай дзяржаве, значыць, тут і памры. Такі вось дзяржаўны патрыятызм.

Бацькі моўчкі (бо мы памятаем, што свабода слова аказалася непатрэбнай) праглынулі фактычную забарону на лячэньне й адпачынак сваіх дзяцей за мяжой. Цяпер, натуральным чынам, надышла чарга дарослых.

Падаецца ўсё, як і заўжды, пад самым лепшым гарнірам. Гэтым разам — пад выглядам клопату пра жанчын, якіх трэба абараніць ад магчымасьці сэксуальнае эксплюатацыі за мяжой. Уражаньне такое, быццам Беларусь апынулася ў Сярэднявеччы і галоўная пагроза для яе цяпер — набегі татараў, якія прымусам звозяць жанчын у рабства. Рабства, як слушна гаворыцца ў рэклямным тэлевізійным роліку, нітрохі не зьмянілася за апошнія стагодзьдзі. І гандаль людзьмі — страшэннае міжнароднае злачынства. Але ж, калі пакласьці руку на сэрца, хіба ў самой Беларусі няма сёньня прастытуцыі? Няма парнабізнэсу, няма бесчалавечнай эксплюатацыі жанчын? Іх не гвалтуюць, ня б’юць, не забіваюць, самі яны не сьпіваюцца, ня трацяць чалавечае аблічча? Жаночая злачыннасьць у Беларусі не расьце?

Поўны варыянт чытайце ў папяровай і pdf-вэрсіі газэты "Наша Ніва"

Віталь Тарас

Каментары

Цяпер чытаюць

Лукашэнка кажа, што прапаноўваў Захаду «перадаць некалькі тысяч» палітвязняў20

Лукашэнка кажа, што прапаноўваў Захаду «перадаць некалькі тысяч» палітвязняў

Усе навіны →
Усе навіны

Ці можна праваслаўнаму дасылаць дыкпікі? «Калі яна сама просіць»11

На скляпеннях храма ў Мураванцы з’явіліся расколіны4

Трамп наклаў 25% пошліны на Індыю4

Чамаданава расказала, што катэгарычна нельга абмяркоўваць на кухнях29

«Больш глядзіце беларускае тэлебачанне». Чыноўнік з Мінюста адказаў на заклапочанасць умовамі ўтрымання палітвязняў8

У Мінску за вырошчванне канопляў затрымалі ўладальніка начнога клуба4

У калоніі адправілі толькі 27% карупцыянераў. А 67% адпусцілі дадому1

Малдаўскі алігарх Плахатнюк прыязджаў у Маскву і Мінск з чужым пашпартам

«Мне пагражалі расстрэлам». Як пераследуюць беларусаў па «справе дваровых чатаў»4

больш чытаных навін
больш лайканых навін

Лукашэнка кажа, што прапаноўваў Захаду «перадаць некалькі тысяч» палітвязняў20

Лукашэнка кажа, што прапаноўваў Захаду «перадаць некалькі тысяч» палітвязняў

Галоўнае
Усе навіны →

Заўвага:

 

 

 

 

Закрыць Паведаміць