Čałaviek, jaki nikoli nie kryčaŭ. Jakim zapomniŭsia Aleh Hułak
Aleh Hułak byŭ značnaj postaćciu biełaruskaha ruchu na pierałomie stahodździaŭ. Pravaabarončaj dziejnaściu jon zachapiŭsia jašče maładym čałaviekam, a kiravańnie Biełaruskim Chielsinkskim kamitetam prypała na časy ŭmacavańnia režymu Łukašenki. 16 śniežnia Aleha Hułaka nie stała. Jon pamior u 55 hadoŭ u Litvie, kudy źjechaŭ paśla likvidacyi ŭ 2021 hodzie BCHK. Siabry raskazali pra Aleha Hułaka šmat miłych detalaŭ: ab dapamozie rabočym zavoda «Kamierton», zachapleńni «Kramaj» i žarcie pra «rassłablenaha».
Skončyŭ škołu z załatym miedalom, pracavaŭ juryskonsultam na zavodzie
Aleh Hułak naradziŭsia ŭ miastečku Žyličy, što ŭ Kiraŭskim rajonie Mahiloŭščyny. Baćki budučaha pravaabaroncy ŭ miascovaj škole nastaŭničali. Maci Janina Haŭryłaŭna vučyła dziaciej bijałohii, a baćka Mikałaj Ściapanavič — ruskaj movie i litaratury.
Jak piša ŭ knizie «Arytmija, albo Kod supracivu» Alaksandr Tamkovič, debiutavaŭ Hułak pravaabaroncam, kali jaho adpravili paśla ŭniviersiteta na Mahiloŭščynu. Jamu daviałosia dakazvać, što jaho pravy parušyli, bo na toj čas jon mieŭ žonku, jakuju raźmierkavali ŭ Pinsk. Svajho Hułak damohsia — siamja abjadnałasia. Z žonkaj Nastaśsiaj Aleh Hułak paznajomiŭsia va ŭniviersiteckim internacie.
«Ciapier razumieju, što heta byli niezaležnyja ludzi z našymi pohladami, a tady ŭsprymała ich prosta jak inšych: kabiety, ź jakimi jon siabravaŭ, nie platkaryli na trasiancy ŭ kancylaryi i nie rabili «chimiju», chadzili prosta z raspuščanymi vałasami. Dla Pinska 1990-ha heta było aj-joj. Ja ź im tolki vitałasia. A paśla jaho paznała na niejkim vuličnym šeści ŭ Minsku», — raskazała jaho byłaja kaleha.
Siarod pravaabaroncaŭ «samy razvažlivy»
U Pinsku Aleh Hułak byŭ siarod zasnavalnikaŭ pinskaj supołki Biełaruskaha Chielsinkskaha kamiteta. Jana paŭstała ŭ 1996 hodzie.
Alaksandr Tamkovič piša, što Hułak siarod pravaabaroncaŭ «samy razvažlivy i nikoli nie śpiašajecca z kankretnymi vysnovami», a «takaja jakaść vielmi siońnia patrebnaja, bo tolki takija ludzi i zdolnyja nie rubić ź plača». Tamkovič vydaŭ knihu ŭ 2012 hodzie.
Słuchaŭ «Kramu» i baviŭ čas na leciščy ŭ Žyličach
Piśmieńnica i žurnalistka Śviatłana Kurs pamiataje Aleha Hułaka pa 1990-ch.
«Jon byŭ vybitnym žartaŭnikom, heta było ci nie hałoŭnaje. Asabliva ja lubiła: kali prychodziŭ jakiści dzivak, pjanica ci niaŭdalica, to Aleh kamientavaŭ: «I pryviali da jaho rassłablenaha», — zhadvaje Śviatłana Kurs.
«Ja juryst ź Pinska, chaču z vami pracavać»
U stalicu Hułak pierabraŭsia ŭ 1997 hodzie, bo žonka pastupiła ŭ aśpiranturu BDU. U Minsku jon staŭ pracavać u centralnym ofisie BCHK. Spačatku zvyčajnym jurystam, potym vykanaŭčym dyrektaram, namieśnikam staršyni, a ŭ 2008 hodzie staŭ staršynioj. Na hetaj pasadzie zamianiŭ Taćcianu Proćka.
Praca hetaja raściahnułasia nadoŭha — BCHK Aleh addaŭ 25 hadoŭ, amal usio svajo śviadomaje žyćcio. 15 hod kiravaŭ arhanizacyjaj», — napisała Taćciana Proćka.
«Stanoŭčyja vyniki, choć i niaznačnyja, ad hetaj pracy byli. My razumieli, što pracujem na budučuju Biełaruś, — piša Proćka. — Asabliva ciažka było sa žniŭnia 2020 hoda. Masavyja parušeńni pravoŭ čałavieka, pałamanyja losy ludziej patrabavali asablivaj addačy ad usich siabroŭ arhanizacyi, asabliva ad jaje kiraŭnictva. Praz serca prachodzili źviestki pra źbićcio ludziej, pazbaŭleńnie ich svabody, pra najaŭnaść palitviaźniaŭ.
Aleh Hułak udzielničaŭ u dziasiatkach sudovych spraŭ, hramadskich dziejańniach pa abaronie ludziej, jakija stali achviarami parušeńnia pravoŭ čałavieka ŭ Biełarusi. U 2016 hodzie jon atrymaŭ premiju ŭ śfiery pravoŭ čałavieka i zakonnaści Ministerstvaŭ zamiežnych spraŭ Francyi i Niamieččyny.
Hułak nikoli nie kryčaŭ i zaŭsiody šukaŭ kampramisy
Žycharka Minska Aksana Piatrova (imia źmienienaje) paznajomiłasia z Aleham Hułakom napačatku 1990-ch, kali aboje tolki pačynali šlach hramadskich aktyvistaŭ.
«U jaho prosta ŭbudavana była ŭnutranaja sistema spraviadlivaści. Jon nikoli nie kryčaŭ i zaŭsiody šukaŭ kampramisy», — adznačaje jana.
«Nie možam spyniać našuju pracu ŭ toj čas, kali jana asabliva patrebnaja»
Likvidavańnie BCHK sam Aleh Hułak ličyŭ palityčnym rašeńniem.
Hułak zajaŭlaŭ, što BCHK — «zanadta surjozny brend, kab jaho hublać praz takoje rašeńnie, my nie možam spyniać našuju pracu ŭ toj čas, kali jana asabliva patrebnaja».
Kamientary