Litaratura11

Vieršy ŭnikalnaj paetki XX stahodździa vydaduć pa-biełarusku

Vydaviectva Gutenberg Publisher anansuje na 17 lutaha vychad vybranych vieršaŭ niamieckamoŭnaj paetki, habrejki Mašy Kaleka (Mascha Kaléko) u pierakładach Ihara Krebsa, piša Bellit.info. Vydańnie budzie na dźviuch movach: pobač ź niamieckimi aryhinałami — pierakłady na biełaruskuju movu.

U siaredzinie XX stahodździa paetyčny hołas Mašy Kaleka byŭ adnym z najhučniejšych niamieckich antyvajennych i antyfašysckich hałasoŭ, jaki vykryvaŭ złačynstvy i bieskampramisna zaklikaŭ pakarać vinavatych:

Nas vučać: vorahaŭ lubić — pa-bosku,
My ž nienavidzim ich — pa-čałaviečy.

Hołda Małka Aŭfen, mienavita takoje imia nasiła ad naradžeńnia paetka, naradziłasia 7 červienia 1907 hodu ŭ Chšanavie (ciapier Polšča). Z pačatkam Pieršaj suśvietnaj vajny razam z baćkami i siastroj jana emihruje ŭ Hiermaniju — spačatku ŭ Frankfurt, potym u Marburh i Bierlin. Z 1929 hoda drukavała vieršy ŭ hazietach Vossische Zeitung i Berliner Tageblatt. Atrymała viadomaść, była zaŭsiodnicaj Romanisches Café, dzie sustrakałasia z Erycham Kiestnieram i Kurtam Tucholskim.

U 1933 hodzie ŭ vydaviectvie Rowohlt vyjšaŭ jaje pieršy paetyčny zbornik Lyrisches Stenogrammheft («Liryčny zbornik stenahram»), jon nieŭzabavie byŭ padvierhnuty nacysckaj cenzury, jak i jejnaja druhaja kniha Das kleine Lesebuch für Große («Maleńkaja čytanka dla darosłych»), jakaja vyjšła ŭ 1935 hodzie.

U 1938 hodzie paetka pakinuła nacysckuju Hiermaniju. U hetym samym hodzie raspaŭsia jaje šlub ź fiłołaham Saŭłam Aaronam Kaleka, i jana emihravała sa svaim druhim mužam Šemia Vinavieram i synam Styvienam u ZŠA. Da 1962 hoda zastajecca sa svajoj siamjoj u Amierycy, potym źjazdžaje na pastajannaje miesca žycharstva ŭ Izrail. Tolki tam Šemia spadziavaŭsia realizavać spravu svajho žyćcia: jon prafiesijny kampazitar kłasičnaj muzyki.

U 1968 hodzie ŭ Ńju-Jorku pamior adziny syn Mašy Kaleka Styvien, va ŭzroście 30-ci hadoŭ. A praź piać hadoŭ, u 1973 hodzie, paśla praciahłaj chvaroby nie stała i muža Šemia. Tuha pa radzimie, ciažar emihracyi, biazradasnaja dola na čužynie cisnuli na Mašu da samaj śmierci. Novaha doma jana tak nidzie i nie znajšła, «radzimaj abraŭšy luboŭ». Sama paetka spačyła ŭ 1976 hodzie ŭ Ciurychu.

Raniej na biełaruskuju movu asobnyja tvory paetki pierakładaŭ Uładzimir Papkovič.

Kamientary1

  • Žvir
    30.01.2024
    Cikava.

Ciapier čytajuć

U Minsku pachavali jak achviar nacyzmu 75 čałaviek, pareštki jakich znajšli kala byłoj dačy Canavy. Ale bolš padobna, što heta achviary savietaŭ

U Minsku pachavali jak achviar nacyzmu 75 čałaviek, pareštki jakich znajšli kala byłoj dačy Canavy. Ale bolš padobna, što heta achviary savietaŭ

Usie naviny →
Usie naviny

Śviatłana Aleksijevič raskazała, jakuju knihu vypuścić nastupnaj. Jana nie pra kachańnie, jak płanavałasia raniej23

Łukašenka raskazaŭ, što karova pavinna stajać u pałacy i kožnamu nieabchodna «choć pa dźvie barazionki» bulby pasadzić20

U Kijevie ŭžo kala 100 paciarpiełych padčas načnoha ŭdaru1

Izrail zabiŭ i novaha kiraŭnika Hienštaba armii Irana. Jon zajmaŭ pasadu paru dzion7

U Minsku źnikła piensijanierka. Akazałasia, što jana pa prośbie «śledčych» stała kurjeram machlaroŭ 

Jakija banki hatovy ŭziać u vas nie samyja idealnyja kupiury

Što ciapier z archivam KDB ab represijach u BSSR, jaki zmahli zdabyć byłyja siłaviki? Kali jaho apubličać?51

Biełaruski pijanist uziaŭ adrazu try pryzy na konkursie ŭ Valensii

«Patraciła 300 rubloŭ — a jašče tolki siaredzina červienia!» Biełarusy abmiarkoŭvajuć vydatki na pakos travy i dzielacca łajfchakami32

bolš čytanych navin
bolš łajkanych navin

U Minsku pachavali jak achviar nacyzmu 75 čałaviek, pareštki jakich znajšli kala byłoj dačy Canavy. Ale bolš padobna, što heta achviary savietaŭ

U Minsku pachavali jak achviar nacyzmu 75 čałaviek, pareštki jakich znajšli kala byłoj dačy Canavy. Ale bolš padobna, što heta achviary savietaŭ

Hałoŭnaje
Usie naviny →

Zaŭvaha:

 

 

 

 

Zakryć Paviedamić