Vučonyja zafiksavali, jak śpiermatazoidy parušajuć adzin z zakonaŭ fiziki
Kožny sa škoły viedaje treci zakon Ńjutana, jaki apisvaje charaktar uzajemadziejańnia dvuch cieł. Adnak nazirańni za śpiermatazoidami pakazali, što dla ich jon nie pracuje.
Adpaviedna treciamu zakonu Ńjutana, luboje ŭździejańnie vyklikaje roŭnaje da siabie pa vieličyni procidziejańnie. Adnak zakon, jaki lažyć u asnovie kłasičnaj miechaniki, nie zaŭsiody moža być užyty da pracesaŭ, jakija adbyvajucca ŭ pryrodzie.
Jak piša Science Alert, vučonyja z Univiersiteta Kijota praanalizavali ruch čałaviečych śpiermatazoidaŭ i zmadelavali ruch zialonych vodaraściej Chlamydomonas. Abodva hetyja arhanizmy vykarystoŭvajuć tonkija i hnutkija žhuciki, jakija vyhinajucca i defarmujucca, kab prasoŭvać kletki napierad, niahledziačy na viazkaść navakolnaha asiarodździa.
Viazkija vadkaści zvyčajna raśsiejvajuć enierhiju, pieraškadžajučy ruchu, ale, jak vyśvietlili daśledčyki, žhuciki dziakujučy tak zvanaj «antysimietryčnaj ełastyčnaści» mohuć prasoŭvać kletki, nie padpadajučy pad uździejańnie čakanaj reakcyi z boku navakolnaha asiarodździa i zachoŭvajučy enierhiju svajho ŭładalnika.
Jak tłumačać aŭtary, na momant upłyvu supraćdziejańnia, praduhledžanaha trecim zakonam Ńjutana, forma kletki (a žhucik zajmaje asnoŭnuju častku jaje daŭžyni) užo paśpiavaje źmianicca.
Kab całkam rastłumačyć, jak chvalepadobnyja ruchi žhucikaŭ dapamahajuć kletkam pieramiaščacca, daśledčyki ŭviali novuju kancepcyju — «modul antysimietryčnaj ełastyčnaści». Jana apisvaje ŭnutranuju miechaniku žhucikaŭ i toje, jak jany hienierujuć ruch, niahledziačy na supraciŭ navakolnaha asiarodździa.
Vučonyja vykazvajuć spadziavańnie, što ich daśledavańnie, vyniki jakoha apublikavanyja ŭ časopisie PRX Life, dapamohuć u raspracoŭcy samazbornych robataŭ, jakija mohuć adaptavacca da źmien navakolnaha asiarodździa, vykarystoŭvajučy tyja ž pryncypy, što i bijałahičnyja kletki. A mietady madelavańnia, stvoranyja padčas pracy, dapamohuć lepš zrazumieć pavodziny hrup kletak ci inšych sistem, dzie kalektyŭnyja ŭzajemadziejańni mohuć być składanymi i asimietryčnymi.
Ciapier čytajuć
Jaŭhien Afnahiel raskazaŭ, što było paśla suda, dzie skandavali «Vierym, možam, pieramožam!» I nazvaŭ, chto dla jaho sapraŭdny lidar Biełarusi1
Kamientary