Pamior Siamion Bukčyn

Jon byŭ zaŭvažnym litaraturaznaŭcam i litaraturnym krytykam, z hruntoŭnaj bazaj viedaŭ i dobrym hustam. A ŭ 1990-ja i 2000-ja mnohija taksama zapomnili i palubili jaho jak publicysta, pałymianaha palemista.

U pačatku 1990-ch jon procistajaŭ intelektuałam i palitykam nacyjanał-demakratyčnaha kirunku. U 1992 hodzie jon zasnavaŭ pieryjodyk «Jevropiejskoje vriemia»,

jaki pry dapamozie Fondu Sorasa vychodziŭ da 1995 hoda. Na staronkach hetaha vydańnia tahačasnyja pohlady Bukčyna, jak napiša pra jaho paźniej ahladalnik R., «adlustroŭvalisia najbolš poŭna i jasna. Budučy, pavodle pryznańnia redaktara, «zaŭčasnym vydańniem», «hazietaj-maraj», jana źnikła, pakinuŭšy spravazdaču ab zroblenym — knihu z admysłova pravakacyjnaj nazvaj.

Pravakuje aŭtar i źmiestam — čyrvonaj nitkaj paŭz dobruju pałovu artykułaŭ prachodzić sprečka z «nacyjanałami», jany ž — «nacyjanalna aryjentavanyja». Styl dopisaŭ śviedčyć, što ich aŭtar dobra zasvoiŭ uroki darevalucyjnaha «karala fieljetonaŭ» Ułasa Daraševiča, knihu jakoha jon kahadzie adredahavaŭ.

Kamu tolki nie naviazvaŭ dyskusiju S. Bukčyn u kancy 1980-ch — pačatku 1990-ch hh., zakidajučy «nacyjanalnuju abmiežavanaść» i/albo «pravincyjalizm»… Lavon Barščeŭski, Volha Ipatava, Zianon Paźniak, Aleh Trusaŭ, Pavieł Cieraškovič, Jaŭhien Cumaraŭ, Vital Cyhankoŭ… Heta daloka nia poŭny pieralik tych, chto «trapiŭ pad razdaču». Ciapier daŭnija dyskusii ź imi vyklikajuć amal zamiłavańnie — i znachodziŭsia ž impet na takija rytaryčnyja fihury, jak «čamu taki niedavier, Lavon Piatrovič, da iścinna demakratyčnych siłaŭ Rasiei?»… — piša R.

Paśla prychodu da ŭłady Alaksandra Łukašenki pazicyja Siamiona Bukčyna pieražyła evalucyju. Jon zbliziŭsia z vydańniami, blizkimi da demakratyčnaj apazicyi. Šmat pisaŭ u «Narodnuju volu», staŭ aŭtaram i «Našaj Nivy». Choć jon praciahvaŭ krytykavać nacyjanalistyčnaje kryło, jon kančatkova intehravaŭsia ŭ biełarusacentryčnaje intelektualnaje asiarodździe. 

U lutym 2021 hoda, kali nad krainaj zhuścilisia čornyja chmary reakcyi, jon padpisaŭ zvarot vieteranaŭ žurnalistyki «Spynić tupuju siłu biezzakońnia!» u abaronu palitviaźniaŭ i svabody słova.

Siarod jaho apošnich publikacyj u «Našaj Nivie» byli:

U kavanych kratach minskich bałkonaŭ jamu bačylisia zorki Davida

Pavolnaja Leta pahłynie nie tolki Hierčyka, ale i Marcinoviča

A heta karotki ŭspamin Lilii Brandaboŭskaj pra Bukčyna: Hałoŭnaje — nie bajacca!

Siamion Bukčyn naradziŭsia 18 žniŭnia 1941 hoda ŭ Biełharadskaj vobłaści. Skončyŭ fiłfak BDU. Kandydat fiłałahičnych navuk (1972). Pracavaŭ frezieroŭščykam, a paśla supracoŭnikam redakcyi «Biełaruskaja encykłapiedyja», staršym navukovym supracoŭnikam Instytuta litaratury AN Biełarusi.

Byŭ aŭtaram niekalkich litaraturaznaŭčych knih i naładžvaŭ kulturnyja kantakty z Rasijaj i Polščaj.

• 0
• 0
• 0
• 0
• 0
• 15
• 0
• 0