Вайна

Патрэбы НАТА мяняюць эканоміку Еўропы. Але еўрапейскай абаронцы не хапае шэрагу крытычна важных прадуктаў

Праз больш як тры дзесяцігоддзі пасля завяршэння халоднай вайны Еўропа вяртаецца да маштабнай мілітарызацыі. Ваенна-прамысловы комплекс ізноў становіцца адной з апор эканомікі.

Рабочыя збіраюць танкі Leopard 2A7 на заводзе цяжкіх узбраенняў KNDS у Касэлі, Германія. 1 жніўня 2025 года. Фота: Sean Gallup / Getty Images

Паводле прагнозаў кансалтынгавай кампаніі McKinsey, да 2030 года агульныя выдаткі еўрапейскіх краін на абарону амаль падвояцца і перавысяць 800 мільярдаў еўра. І гэта, як піша Handelsblatt, выклікае структурныя змены ў эканоміцы ЕС.

Асабліва імкліва растуць закупкі новага ўзбраення. Паводле гадавога дакладу Еўрапейскага абароннага агенцтва (EDA), у 2025 годзе 27 краін ЕС павялічаць інвестыцыі ў зброю і тэхніку на 23% у параўнанні з мінулым годам — да 130 мільярдаў еўра.

Агульныя выдаткі на абарону, уключаючы заробкі і адміністрацыйныя выдаткі, дасягнуць 381 мільярдаў еўра (+11% да 2024 года). Пры гэтым траціна бюджэту накіроўваецца менавіта на закупкі — самы высокі паказчык у гісторыі ЕС.

Паводле прагнозаў McKinsey, да 2030 года Еўропа павялічыць штогадовыя інвестыцыі ў новыя танкі, беспілотнікі і праграмнае забеспячэнне з 140 мільярдаў да 335 мільярдаў еўра. Гэта рэкордны ўзровень, які адлюстроўвае новы курс НАТА — падняць абаронныя выдаткі да 3,5% ВУП у 2035 годзе.

Германія як найбуйнейшая эканоміка Еўропы мае дасягнуць гэтай мэты ўжо ў 2029 годзе: 153 мільярдаў еўра пойдзе на ўласную абарону плюс каля 9 мільярдаў еўра на падтрымку Украіны.

Заказы не паспяваюць за вытворчасцю

Кампаніі ўжо рыхтуюцца да рэкордных паставак. Паводле Bloomberg, нямецкі ўрад можа замовіць каля 3500 браніраваных машын Boxer, якія выпускае кансорцыўм Rheinmetall (Германія) разам з KNDS — франка-нямецкім вытворцам танкаў і ваеннай тэхнікі.

Колавы бронетранспарцёр Boxer. Фота: Philipp Schulze / picture alliance via Getty Images

Кіраўнік Rheinmetall Армін Папергэр прызнае: «Германія закажа значна больш тэхнікі, чым чакалася. Патэнцыял замовы на Boxer вельмі і вельмі высокі. Гаворка ідзе пра відавочна двухзначны мільярдны дыяпазон».

Паводле ацэнак McKinsey, партфель заказаў у цяперашні час расце амаль удвая хутчэй, чым вытворчасць. Міністр абароны Германіі Барыс Пісторыўс патрабуе ад індустрыі паскорыць працу: «Новае абсталяванне патрэбна не «калі-небудзь», а «зараз».

Кіраўнік Rheinmetall у сваю чаргу запэўнівае, што абаронная прамысловасць працуе над павелічэннем вытворчых магутнасцей, аднак «гэта не адбудзецца за адну ноч».

У сваю чаргу эксперты папярэджваюць: спешныя закупкі вельмі дарагія. Паводле даследавання навукоўцаў з Мангеймскага ўніверсітэта, адзін еўра на абарону ў Германіі стварае ў эканоміцы толькі каля 50 еўрацэнтаў дадатковай актыўнасці, у той час як у ЗША гэты паказчык значна вышэйшы.

Канкурэнцыя і новыя мадэлі закупак

Еўрапейскай абароннай індустрыі не хапае шэрагу крытычна важных прадуктаў: знішчальнікаў пятага пакалення, спецыялізаванага праграмнага забеспячэння, касмічнай разведкі. У выніку амаль палова закупак з 2021 года пайшла да вытворцаў з-за межаў Еўропы.

Напрыклад, Германія заказала, сярод іншага, знішчальнікі F-35 у Lockheed Martin (ЗША) і транспартныя верталёты Chinook у Boeing (ЗША). Польшча разлічвае на танкі К2 ад паўднёвакарэйскага вытворцы Hyundai Rotem, які ў адрозненні ад еўрапейскіх канкурэнтаў можа здзейсніць пастаўкі за больш кароткі тэрмін.

Еўрапейская ваенная індустрыя з запазненнем падладжваецца да паскоранага росту заказаў. Вытворцы прапаноўваюць ураду гарантаваць штогадовыя аб’ёмы закупак, што зробіць планаванне больш надзейным, і абяцаюць Бундэсверу скідкі пры вялікіх пастаўках.

У абаронных колах таксама паведамляюць, што з Міністэрствам абароны Германіі вядуцца перамовы аб іншай мадэлі закупак, якая б спрасціла пашырэнне прамысловых магутнасцей.

Адпаведна ёй дзяржава будзе закупляць зброю звыш уласнай патрэбы, а потым перапрадаваць яе іншым краінам па міжурадавых кантрактах. Такім чынам, дзяржава становіцца дылерам лішняй прадукцыі.

Для абаронных кампаній гэта дало б перавагу ў выглядзе магчымасці планаваць большыя аб'ёмы, што дазволіла б ім дамаўляцца аб лепшых цэнах са сваімі пастаўшчыкамі. Па словах прадстаўнікоў галіны, гэтая ідэя знаходзіць падтрымку ў Берліне.

12 000 новых кантрактаў

Федэральнае ведамства па абсталяванні, інфармацыйных тэхналогіях і выкарыстанні Бундэсвера (BAAINBw) нагадвае: у мінулыя гады большасць кампаній працавала фактычна ў «мануфактурным» фармаце, а цяпер патрэбны хуткі пераход да серыйнай вытворчасці.

Кіраўнік MBDA Germany (даччыная кампанія еўрапейскага кансорцыўма MBDA, які аб’ядноўвае Францыю, Вялікабрытанію і Італію) Томас Готшыльд прагназуе, што ў Германіі даход кампаніі можа патроіцца, а колькасць супрацоўнікаў падвоіцца. Асноўныя надзеі звязаны з заказамі на зенітныя ракеты Patriot і магчымымі дадатковымі пастаўкамі крылатых ракет Taurus.

Rheinmetall плануе да 2027 года павялічыць выпуск боепрыпасаў з 70 тысяч да 1,5 мільёнаў артылерыйскіх снарадаў у год. Кампанія будуе новыя заводы не толькі ў Германіі, але і ў Літве, Румыніі і Балгарыі.

НАТА, аднак, патрабуе не толькі снарадаў. Генеральны сакратар альянсу Марк Рутэ заклікае Еўропу паскорыць вытворчасць больш складанай тэхнікі — танкаў і сістэм СПА. Але пакуль ні Rheinmetall, ні KNDS істотна не нарошчваюць гэтыя магутнасці. Таму ўсе 123 Leopard-2, замоўленыя ў мінулым годзе, трапяць у Бундэсвер толькі да 2030 года

Паводле BAAINBw, у 2025 годзе будзе падпісана каля 12 тысяч новых кантрактаў, прычым каля сотні перавысяць 25 мільёнаў еўра. Чакаючы іх падпісання, найбуйнейшыя вытворцы ўжо пачалі закупляць сталь, порах і іншыя матэрыялы.

Каментары

Цяпер чытаюць

Трамп заявіў, што вядзе з Лукашэнкам перамовы пра вызваленне часткі з 1400 палітвязняў1

Трамп заявіў, што вядзе з Лукашэнкам перамовы пра вызваленне часткі з 1400 палітвязняў

Усе навіны →
Усе навіны

Мае сваю кватэру ў 23 гады, але марыць яе прадаць і з’ехаць. Усяму віной 65-гадовы сусед-фізкультурнік зверху4

У Каардынацыйнай радзе прапануюць увесці абавязковы паліграф для дэлегатаў11

Беларуска везла праз мяжу $25 000 і пайшла на чырвоны калідор — але скончылася штрафам і канфіскацыяй17

«Крыўдна? Не тое слова». Дзяўчыну на гламурным BMW падбіў іншы кіроўца16

Пуцін: Пытанне ўкраінскіх тэрыторый павінна вырашацца на рэферэндуме24

На Камароўцы заўважылі гіганцкую чаргу

Названыя 10 самых недарагіх краін для пераезду1

Пуцін не бачыць сэнсу ў сустрэчы з Зяленскім 4

«Першы месяц мяне шакаваў». Беларуска распавяла, колькі зарабляе на здачы кватэры на суткі ў Гродне10

больш чытаных навін
больш лайканых навін

Трамп заявіў, што вядзе з Лукашэнкам перамовы пра вызваленне часткі з 1400 палітвязняў1

Трамп заявіў, што вядзе з Лукашэнкам перамовы пра вызваленне часткі з 1400 палітвязняў

Галоўнае
Усе навіны →

Заўвага:

 

 

 

 

Закрыць Паведаміць