«Svoj nos ź Biełastoka jany nie vysoŭvajuć». Biełarusy Padlašša skardziacca, što biełarusy novaj chvali emihracyi nie zacikaŭlenyja supolnymi spravami

Dyjaspara, jakaja pryjechała ź Biełarusi paśla 2020 hoda, nie adnarodnaja.

Surazmoŭca nie ździŭlajecca, što tolki nievialikaja častka z tych ludziej, jaki pryjechali ŭ Polšču, zacikaŭlenaja biełaruskaj nacyjanalnaj idejaj, dziejnaściu ŭ biełaruskim asiarodździ ci na karyść biełaruskaj kultury abo adukacyjaj svaich dziaciej na biełaruskaj movie. Jurka Kalina adznačaje, što šmat chto paprostu zajmajecca vyžyvańniem.

Pavialičyć

Najpierš im patrebna žytło, praca, patrebna zapisać dziaciej u škoły i zarablać na žyćcio.

«Ja čytaju mnoha vykazvańniaŭ u sacsietkach mienavita biełarusaŭ ź Biełarusi. I, pa-pieršaje, ja baču, što 90% ź ix pišuć pa-rasijsku, jany nie karystajucca biełaruskaj movy. Kali być vielmi cyničnym, to možna skazać, što «čarka i skvarka» tut hałoŭnaje», — zaŭvažyŭ surazmoŭca.

Pavodle jaho mierkavańnia, tolki 10-20% biełarusaŭ, jakija raniej byli aktyŭnymi ŭ biełaruskim asiarodździ ŭ Biełarusi, ciapier namahajucca niešta rabić dziela biełaruskaj spravy ŭ Polščy.

Jurka Kalina škaduje, što niama imknieńnia rabić heta razam ź biełarusami Padlašša.

«Takoje zdarajecca, ale najpierš pa inicyjatyvie biełarusaŭ Padlašša — takich, jak ja, jakija žyvuć tut spakon viakoŭ, našyja baćki, dziady, pradziedy tut žyli — na Padlaššy. Mienavita našyja arhanizacyi, jak fond «TUTAKA», «Centr biełaruskaj kultury» ci fond «Kamunikat», praciahvajuć ruku i prapanujuć supolna ładzić niejkija mierapryjemstvy, stvarać prajekty, razam šukać dla ich finansavańnie».

Kalina čakaŭ, što supolnych spraŭ budzie namnoha bolš, što intehracyja biełarusaŭ na terytoryi Polščy budzie bolš ciesnaj i šmatviektarnaj. Toje, što spadziavańni nie zbyvajucca, vyklikana častkova stanoviščam etničnych biełarusaŭ u Polščy.

«Biełaruskaja nacyjanalnaja mienšaść u Polščy, jaje aktyŭnaja častka, nievialikaja, słabaja. Nas tut mała. Nie spryjaje i małaja padtrymka biełaruskich arhanizacyj, naprykład, finansavańnie ź dziaržaŭnaha biudžetu tydniovika «Niva» spyniłasia na takim ža ŭzroŭni, jak było 10 hadoŭ tamu».

Jurka Kalina taksama škaduje, što biełarusy, jakija pryjechali ŭ Polšču, nie prajaŭlajuć nadta vialikaj cikavaści da etničnych biełarusaŭ, jakija žyvuć na hetaj ziamli spakon viakoŭ.

«Biełarusy, jakija pryjechali ź Biełarusi, nie viedajuć i, mahčyma, nie chočuć viedać, što tut na Padlaššy žyvuć etničnyja biełarusy, jakija źjaŭlajucca hramadzianami Polščy. U Biełastoku jość biełarusy ź Biełarusi, jakija pišuć teksty pa-biełarusku, jany aktyŭnyja ŭ sacyjalnych sietkach, robiać pieradačy dla «Radyjo Racyja», ale svoj nos ź Biełastoka jany nie vysoŭvajuć. Im nie cikava pabyvać u Dubičach Carkoŭnych, u Naraŭcy pabačyć muziej Tamary Sałanievič ci naviedać «Biełaruski muziej» u Hajnaŭcy».

Jurka Kalina pracuje na tielekanale «Biełsat» i pa jaho inicyjatyvie kanał zapuściŭ letniuju prahramu «Padlašskija vakacyi». Ideja hetaj prahramy ŭ tym, što para viadoŭcaŭ — adzin biełarus z Padlašša, a druhi ź Biełarusi — vandrujuć pa ŭschodnich rajonach Polščy. Padlašski biełarus pakazvaje biełarusu ź Biełarusi ŭsio, što źviazanaje ź biełaruskaj etničnaj supolnaściu ŭ Polščy.

• 19
• 8
• 2
• 7
• 0
• 23
• 0
• 2