Historyja

Archieołahi znajšli 3000-hadovuju padvodku dla vačej inavacyjnaj formuły vyrabu

Staražytnaja čornaja padvodka dla vačej, znojdzienaja ŭ mahiłach žaleznaha vieku, raskryła raniej nieviadomy recept kaśmietyki, u jakim vykarystoŭvalisia hrafit i aksid marhancu. Hetaja formuła była vynajdziena za tysiačy hadoŭ da tych, što vykarystoŭvajucca siońnia.

Fota znachodki i vizualizacyja vykarystańnia. Krynica: Arkeonews

Jak piša Arkeonews, padčas daśledavańnia mohilniku Kani Kater u harach Zahros na terytoryi paŭnočna-zachodniaha Irana mižnarodnaja hrupa daśledčykaŭ pad kiraŭnictvam doktara navuk Silvii Amikone ź Ciubinhienskaha ŭniviersiteta znajšła kieramičny posud, jaki źmiaščaŭ čorny kaśmietyčny parašok.

Hety znachodki byli vyjaŭleny ŭ pachavańniach, jakija datujucca IX—VII stahodździami da n. e. i adnosiacca da pieryjadu isnavańnia Asiryjskaj impieryi. Jany byli vyjaŭleny ŭ pachavańniach asobaŭ, što mieli vysoki sacyjalny status, siarod takich tradycyjnych pachavalnych rečaŭ, jak lusterki i inšyja pradmiety dohladu za saboju.

Kani Kater (paznačany žoŭtaj kropkaj) u harach Zahros. Fota: materyjały daśledavańnia

Analiz składu parašku, jaki vučonyja identyfikavali jak padvodka dla vačej, vielmi ich ździviŭ. Jaho asnovu składali hrafit i aksid marhancu — naturalnyja minierały, što nie ŭtrymlivajuć ni kropli śvincu ci arhaniki.

Choć arhaničnyja kampanienty mahli ź ciaham času raskłaścisia, aŭtary adznačajuć, što atrymanyja vyniki śviedčać, što formułu stvaryli śviadoma, z hłybokim razumieńniem miascovych pryrodnych materyjałaŭ i technałohii. I heta, pa ich słovach, całkam źmianiaje našy ŭjaŭleńni nie tolki pra staražytny makijaž, ale i pra supolnaści, što isnavali na ŭschodnich miežach Asiryjskaj impieryi.

Kaśmietyčny posud z mohilnika Kani Kater. Fota: materyjały artykuła

«Zamiest taho, kab karystacca śvincovymi farbami, jak było raspaŭsiudžana ŭ Miesapatamii i Jehipcie, hetaja supolnaść raspracavała ŭłasnuju formułu z łakalnych resursaŭ», — cytuje vydańnie słovy Silvii Amikone.

Pa słovach daśledčycy, danyja śviedčać, što pradstaŭniki supolnaści nie byli prosta spažyŭcami čužoj kultury, ale i sami źjaŭlalisia aktyŭnymi inavatarami z ułasnymi estetyčnymi praktykami.

Vybar składnikaŭ dla padvodki nie byŭ vypadkovym. Hrafit zabiaśpiečvaŭ lohkaje naniasieńnie i blask, a aksidu marhancu — nasyčany ciomny koler.

«Takija adkryćci dapamahajuć nam daviedacca nie tolki ab tym, jak ludzi vyhladali, ale i ab ich ujaŭleńniach pra pryhažość, sacyjalny status i identyčnaść», — zaŭvažaje doktar Amikone.

Artykuł z vynikami daśledavańnia apublikavany ŭ apošnim numary časopisa Archaeometry.

Kamientary

Ciapier čytajuć

Ceny na kvitki ŭ Vilniu ŭražvajuć. Čamu dabracca da Litvy našmat daražej, čym da Varšavy i Maskvy

Ceny na kvitki ŭ Vilniu ŭražvajuć. Čamu dabracca da Litvy našmat daražej, čym da Varšavy i Maskvy

Usie naviny →
Usie naviny

U Italii 78-hadovy mužčyna «ažyŭ» praz 30 chvilin paśla spynieńnia serca4

U Ciumienskaj vobłaści «hieroj SVA» zabiŭ svaju žonku ŭ dzień viasiella11

«Chacieŭ vyratavać chacia b niejkuju kolkaść ludziej». Dačka biełarusa, zatrymanaha pa spravie «Biełaruskaha Hajuna», raskazała pra baćku6

«Nievierahodny śpiektakl kryvadušnictva». Dźmitryj Hurnievič aburyŭsia ažyjatažam vakoł skandału na kancercie Coldplay25

Biełaruskaja handbalistka budzie hulać za zbornuju Rumynii

Dla biełaruskaha fiestyvalu vyrabili trochmietrovy chot-doh FOTAFAKT9

Miasajedskaja dyjeta — u jakich vypadkach jana dapamahaje3

U Polščy znajšli vialikaje radovišča nafty i pryrodnaha hazu17

Hiermanija pieradaść Ukrainie piać sistem Patriot

bolš čytanych navin
bolš łajkanych navin

Ceny na kvitki ŭ Vilniu ŭražvajuć. Čamu dabracca da Litvy našmat daražej, čym da Varšavy i Maskvy

Ceny na kvitki ŭ Vilniu ŭražvajuć. Čamu dabracca da Litvy našmat daražej, čym da Varšavy i Maskvy

Hałoŭnaje
Usie naviny →

Zaŭvaha:

 

 

 

 

Zakryć Paviedamić