Były analityk «Minskaha dyjałohu»: Duraść zaviała Rasiju ŭ stratehičny tupik

«U Maskvie siońnia lubiać cytavać cara Alaksandra III, maŭlaŭ, adzinyja sajuźniki Rasii — heta jaje vojska i fłot. Hetaj cytataj apraŭdvajucca za ciapierašnija prablemy z sajuźnikami i namiakajuć na nieabchodnaść biescyrymonnaj impieryjalistyčnaj palityki. Duraść jaje vidavočnaja, a jašče bolš zabaŭnaja, što car hetaha nie kazaŭ. (…)

Nasamreč hetuju frazu skazaŭ zusim inšy impieratar — hiermanski kajzier Vilhielm II, i tolki rasijskija manarchisty pierapisali jaje na Alaksandra III. Sapraŭdny ž aŭtar znakamity tym, što, pryjšoŭšy da ŭłady, zahubiŭ dynamičnuju impieryju, jakaja išła da suśvietnaha lidarstva», —

piša śpiecyjalna dla sajta caliber.az doktar palityčnych navuk Siarhiej Bohdan, jaki ŭ minułym byŭ staršym analitykam Rady pa mižnarodnych adnosinach «Minski dyjałoh» — struktury, blizkaj da MZS Biełarusi.

Jak adznačaje Bohdan, hetaja historyja simvalična pakazvaje niazdolnaść i pychu rasijskich čynoŭnikaŭ, praź jakich u Rasii siońnia prablemy ŭ adnosinach nie tolki z krainami Zachadu, ale i z mnostvam dziaržaŭ, što da Zachadu nie naležać. U asnovie hetych prablem, davodzić analityk, lažyć niežadańnie budavać raŭnapraŭnyja i pavažlivyja adnosiny ź inšymi krainami.

Jak adznačaje analityk, historyja pośpiechu hłabalnych dziaržaŭ paśla Druhoj suśvietnaj vajny śviedčyć pra toje, što najbolšyja pośpiechi dasiahajucca dziakujučy sajuzam i kaalicyjam.

U jakaści jaskravaha prykładu jon pryvodzić ZŠA, jakija zmahli zamacavać svaju hiehiemoniju mienavita praź sistemu sajuzaŭ. Naadvarot, jak miarkuje Bohdan, krach navat najbujniejšych dziaržaŭ časta pačynaŭsia z pahardy da sajuźnikaŭ — hetak, na jaho dumku, padzieńnie SSSR pačałosia z chamskaha staŭleńnia Chruščova da Kitaja.

Pa słovach analityka, sučasnaja Rasija hetaj navuki tak i nie zasvoiła. Paśla 1991 hoda jana mieła ŭnikalnyja mahčymaści dla stvareńnia efiektyŭnych intehracyjnych błokaŭ z postsavieckimi krainami. Adnak praz try dziesiacihodździ, jak padkreślivaje Bohdan, SND stała fikcyjaj, a ADKB i JEAES pastupova razvalvajucca — z adtokam ich udzielnikaŭ u bok kitajskich inicyjatyŭ.

Nie stratehija, a paharda

Na dumku Bohdana, siońnia najbližejšym sajuźnikam Maskvy ličycca Biełaruś, ale navat jaje nabližeńnie adbyłosia tolki paśla taho, jak ES-NATA izalavali jaje pa ŭsich miežach, akramia rasijskaj.

Aŭtar źviartaje ŭvahu na jašče adnu simptamatyčnuju rysu rasijskaj palityki: pastajannyja kanflikty navat z uzajemna varožymi krainami. Naprykład, ciapier u Maskvy pahoršali adnosiny i z Azierbajdžanam, i z Armienijaj.

Jak śćviardžaje Bohdan, ciapierašniaja zamiežnaja palityka Rasii — heta navat nie «raździalaj i ŭładar», a chutčej — palityka pahardy, siły i zapałochvańnia.

«Ci pracuje heta? Možna ŭbačyć na prykładzie Ukrainy, pra jakuju rasijanie katory hod paŭtarajuć, što «jaje niama», jana «vydumanaja balšavikami». Hetaja duraść zaviała Rasiju ŭ stratehičny tupik.

Bo kolki b rasijanie nam ni raskazvali pra krach ukrainskaj abarony i ŭziaćcie stratehičnych pasiołkaŭ i vyrašalnych prasiołkavych daroh — heta sumnieŭnyja ŭ stratehičnym płanie i zatratnyja dziejańni», —

piša Bohdan i nahadvaje, što, niahledziačy na ŭsie zajavy pra krach Ukrainy, jaje front trymajecca, a terytaryjalnyja nabytki Rasii ŭ 2025 hodzie skłali ŭsiaho 0,25% terytoryi.

Inšy prykład — krainy Bałtyi. Rasija daŭno zrabiła staŭku na ekanamičny cisk i vajskovaje zapałochvańnie adnosna ich, ale vynik — poŭnaja izalacyja. Hramadzianie RF ciapier mohuć naviedvać Kalininhrad tolki ź bijamietryčnym pašpartam, a Bałtyjski fłot vymušany abaraniać cyvilnyja sudny ad estonskaha VMF.

Na dumku Siarhieja Bohdana, adnym z hałoŭnych faktaraŭ razryvu pamiž Rasijaj i Ukrainaj stała impierskaja fanaberyja Kramla, jakaja vycieśniła z zamiežnaj palityki lubuju sprobu razumieńnia i pavahi.

Analityk nahadvaje, što paśla kijeŭskaha Majdanu 2004 hoda navat prakramloŭski palittechnołah Hleb Paŭłoŭski papiaredžvaŭ: «Vučycie movy, i ŭkrainskuju. Kali vy miarkujecie, što Ukraina ŭvachodzić u zonu našych stratehičnych intaresaŭ, vy pavinny viedać, jak razmaŭlać z ukraincami».

Pavodle Bohdana, Paŭłoŭski, chutčej za ŭsio, źviartaŭ uvahu na toje, što rasijskija ŭłady nie chočuć ščyra ŭsprymać susiednija krainy jak raŭnapraŭnych partnioraŭ. Asabliva heta prykmietna ŭ dačynieńni da krain, što kaliści ŭvachodzili ŭ SSSR, i da niezachodnich krain.

Patałahičny jeŭracentryzm

Jak davodzić analityk, rasijskija elity hatovyja budavać surjoznyja adnosiny ŭ suśvietnaj palitycy tolki z partniorami z krain Zachodniaj Jeŭropy i vytvornych ad jaje «biełych» pierasialenčych dziaržaŭ nakštałt ZŠA.

Krainy ž pamiž Rasijaj i Zachadam u vačach rasijskich elit nie majuć sapraŭdnaj subjektnaści — ź imi albo niemahčyma damovicca, albo jany prosta nieistotnyja.

Taki padychod, na dumku analityka, pryvioŭ da stvareńnia niepranikalnaj varožaj ściany pa pierymietry miežaŭ Rasii — spačatku ŭ Jeŭropie, ciapier — i na Kaŭkazie, i ŭ Centralnaj Azii. Śpisvać heta na zmovy Zachadu biessensoŭna: prablemy ź dziaržavami-supiernikami i sajuźnikami adnačasova śviedčać pra hłybinnyja pamyłki samoj Rasii.

Restaŭracyja impieryi i jaje nastupstvy

Pa słovach Bohdana, paśla krachu prajekta «libieralnaj impieryi» rasijskaja elita viarnułasia ŭ minułaje — da ideałaŭ carskaha samadziaržaŭja. Heta pryviało da reabilitacyi šavinizmu, rasizmu, hvałtu jak zvyčajnych instrumientaŭ palityki.

Tak, staršynia Śledčaha kamiteta Alaksandr Bastrykin amal cytuje viadomuju formułu ministra adukacyi mikałajeŭskaj Rasii Alaksandra Uvarava «samadziaržaŭje-pravasłaŭje-narodnaść», prapanujučy jaje ŭ jakaści dziaržaŭnaj ideałohii.

Adnak, jak adznačaje aŭtar, Uvaraŭ byŭ viadomy nie tolki hetaj formułaj, ale i karupcyjaj, sastarełaj adukacyjnaj palitykaj, što ŭ vyniku pryviało da paražeńnia Rasii ŭ Krymskaj vajnie.

Analityk nahadvaje, što były daradca Trampa Džon Bołtan zaŭvažaŭ: ideałohija rasijskaha isteblišmientu — heta «caryzm», palityzavanaja nastalhija pa mifičnaj vieličy impieryi Ramanavych.

Na dumku Siarhieja Bohdana, ciapierašniaje zachapleńnie rasijskich elit impierskim minułym — heta palityzavanaje «rekanstruktarstva», jakoje niepaźbiežna viadzie da kanfliktaŭ z susiedziami. Prychilniki takich pohladaŭ užo raspalvajuć varožaść jak u dačynieńni da Kaŭkaza, tak i da Centralnaj Azii.

U jakaści prykładu analityk zhadvaje słovy rasijskaha ministra adukacyi pra «sprečny status» Nahornaha Karabacha, a taksama napady aficyjnych ekśpiertaŭ na Kyrhyzstan za zhadku pra kałanijalny pryhniot z boku Rasii.

Niahledziačy na toje, što heta histaryčna dakładny fakt, rasijskija šavinisty abražajuć krainu-sajuźnicu, padryvajučy dypłamatyčnyja kantakty padčas vizitu prezidenta Kyrhyzstana ŭ Maskvu.

Pavodle Siarhieja Bohdana, u ciapierašniaj situacyi Rasii nieabchodna terminova pieraasensavać svaju zamiežnuju palityku. Jana pavinna adračysia impierskich iluzij i pačać budavać pavažlivyja i raŭnapraŭnyja adnosiny z usimi susiedziami — jak vialikimi, tak i małymi, jak zachodnimi, tak i ŭschodnimi.

Bo śviet XXI stahodździa — heta śviet pieramoŭ i partniorstva, a nie śviet XIX stahodździa, dzie Rasijskaj Impieryi možna było damovicca ź niekalkimi impieryjami i dyktavać volu ŭsim astatnim.

• 32
• 0
• 0
• 0
• 1
• 0
• 0
• 1