Hramadstva55

Ci zabaraniajuć mabilniki ŭ škołach u inšych krainach? I što pra heta kažuć navukoŭcy?

Z 1 vieraśnia ŭ biełaruskich škołach całkam zabaraniajuć vučniam karystacca mabilnikami. Ci sapraŭdy jość sens u takich zabaronach? Pahladzieli, što kaža navuka pra ban na telefony i jak da hetaha staviacca ŭ inšych krainach.

Navukoŭcy pra ban na telefony ŭ škołach: aściarožny aptymizm

U navukoŭcaŭ niama adzinaha mierkavańnia pra toje, ci varta zabaraniać mabilniki ŭ škołach. Telefony sapraŭdy mohuć adciahvać uvahu dziaciej, ale nasamreč ich zabarona nie dapamoža kardynalna vypravić vyniki vučniaŭ, a časam i ŭvohule moža ich pahoršyć.

Kab razabracca ŭ pytańni, daśledčyki z Łondanskaj škoły ekanomiki vyvučyli, jakija adznaki na kantrolnych i ekzamienach atrymlivali dzieci z 91-j brytanskaj škoły ŭ čas z 2001 pa 2013 hady. Navukoŭcy supastavili hetyja danyja z praviłami karystańnia mabilnikami, što dziejničali tady ŭ tych škołach.

U kłasach, dzie vykarystoŭvać telefony było nielha, vyniki vučniaŭ akazalisia ŭ siarednim na 6,41% lepšymi za standartnyja. Daśledčyki paraŭnali hety rost z efiektam ad dadatkovaj hadziny zaniatkaŭ štotydzień ci z dadatkovymi piaćciu dniami zaniatkaŭ na navučalny hod. 

U dziaciej z drennymi adznakami vyniki i ŭvohule palepšylisia ŭ siarednim na 14,23%. A voś dzieci, jakija vučacca dobra, asablivaha efiektu nie adčuli — vyhladaje, što jany i biez zabarony mabilnikaŭ umiejuć kancentravacca na zaniatkach. 

Pry hetym nie varta vyklučać upłyŭ inšych faktaraŭ na vyniki pracy. Tamu nielha kazać, što telefony ŭ škole — adnaznačnaje zło. Ale bačna, što zabarona mabilnikaŭ tearetyčna moža dapamahčy vučniam, asabliva tym, chto maje drennyja adznaki.

Jość i inšyja śviedčańni. Daśledčyki z brytanskaha ŭniviersiteta Birminhiema apublikavali ŭ 2025 hodzie pracu, zhodna ź jakoj ban na smartfony ŭ škole sam pa sabie nie palapšaje adznaki vučniaŭ i ich samaadčuvańnie.

Navukoŭcy paćviardžajuć: dzieci, jakija šmat siadziać u sacsietkach i karystajucca telefonam, u cełym sapraŭdy čaściej majuć drennyja adznaki, prablemy sa snom, pavodzinami i fizičnaj aktyŭnaściu. Ale pakazčyki adnolkavyja i ŭ škołach, dzie telefony zabaronienyja, i ŭ škołach, dzie takoj zabarony niama. Tamu, kab vypravić situacyju, treba bolš detalnaja stratehija dziejańniaŭ, čym prosta adabrać u dziaciej mabilniki ŭ škole.

Pa niekatorych danych, ban na telefony i ŭvohule paharšaje vyniki ŭ škole. Takija vyniki pakazała praca 2022 hoda, źviazanaja z prahramaj PISA — daśledavańniem viedaŭ, jakoje ładziać raz na try hady ŭ dziasiatkach krain śvietu siarod 15-hadovych padletkaŭ. Zhodna ź joj, čym bolš u krainie škoł, dzie zabaronienyja telefony, tym nižejšyja siarednija vyniki vučniaŭ z hetaj krainy ŭ daśledavańni PISA. 

Jak i ŭ inšych daśledavańniach, jakija my zhadali, składana kazać pra dakładnuju pryčynna-vynikovuju suviaź pamiž zabaronaj na telefony i palapšeńniem vynikaŭ.

Smartfony za dziaržaŭny košt i dazvoł ad baćkoŭ na telefon

Zabrać u vučniaŭ telefony — ideja, da jakoj dadumalisia nie tolki ŭ biełaruskich škołach. I ŭ zamiežžy baćki abmiarkoŭvajuć jaje nie mienš, čym u Biełarusi.

Adzin z prykładaŭ — Brytanija. Pa stanie na 2024 hod u 11% tamtejšych škoł telefony całkam zabaronienyja. Pierad pačatkam navučalnaha dnia vučni, naprykład, chavajuć ich u śpiecyjalnyja šafy. U 52% brytanskich škoł telefony možna pakinuć u svaim zaplečniku, ale pry hetym nie vykarystoŭvać. U apošniaj, treciaj hrupie škoł telefony možna vykarystoŭvać na pierapynkach ci ŭ školnaj stałovaj.

Kali telefon zastajecca ŭ sumcy dziciaci, heta daje jamu mahčymaść lohka źviazacca z baćkami paśla zaniatkaŭ. Ale heta nie aznačaje, što telefon možna vykarystoŭvać. U brytanskaj škole Michaela Community School prydumali praviła: kali telefon pabačać padčas zaniatkaŭ ci pačujuć ad jaho niejki sihnał, hadžet zabiaruć.

Cikavaja situacyja skłałasia ŭ Sinhapury. Z adnaho boku, tamtejšy ŭrad usialak padtrymlivaje ideju vučyć dziaciej ličbavaj piśmiennaści. Dziela hetaha sinhapurskaje ministerstva adukacyi žadaje zabiaśpiečyć usich vučniaŭ ułasnymi hadžetami da 2028 hoda. Pryčym kali ŭ baćkoŭ dziciaci nie budzie na heta hrošaj, dziaržava zhodnaja dapamahčy.

Takim hadžetam moža być nie tolki smartfon, ale i płanšet ci noŭtbuk. Na ich płanujuć ustalavać śpiecyjalnyja prahramy, kab abmiežavać zališniaje karystańnie i, naadvarot, dapamahčy ŭ farmiravańni navykaŭ ličbavaj piśmiennaści.

Pry hetym u Sinhapury jość škoły, dzie abmiažoŭvajuć vykarystańnie telefonaŭ, ale ŭsio ž isnuje trend na vykarystańnie hadžetaŭ u metach navučańnia.

Abmiežavańni na telefony jość taksama ŭ škołach Niderłandaŭ, Kałumbii, Kitaja, Francyi, u 35 z 50 amierykanskich štatach. U Niderłandach, naprykład, telefony zdajuć pierad zaniatkami, u Kitai i ŭvohule dazvalajuć brać smartfon z saboj u škołu tolki pa piśmovym dazvole baćkoŭ.

Bačna, što ŭ roznych krainach abirajuć svaje stratehii. Nie ŭsie jany takija ž strohija, jak absalutny ban na hadžety, jaki ŭvodziać dniami ŭ biełaruskich škołach. 

«Naša Niva» — bastyjon biełaruščyny

PADTRYMAĆ

Kamientary5

  • nie tolki ŭ škole
    29.08.2025
    A i naŭohuł ich zabaranić treba.
  • ksm
    29.08.2025
    Problema,čto s 5-6let dieti privykajut k hadžietam pojaviłaś davno. Mnohoje zavisit ot roditielej. A v škołach,po mojemu, nado razriešať polzovaťsia na bolšoj pieriemienie,mało li čto riebienku ponadobiťsia...
  • dołho tołka nie budiet. užie kitaj pierieplunuł vsiech
    29.08.2025
    u nas zaprietili s 1 sientiabria tielefony, no ničieho za narušienije nie vvieli. v itohie učitiel ničieho sdiełať nie možiet, t.ie tolko naorať kak u nas priniato vo vriemia uroka i 10 minut vriemieni potratiť vpustuju v uŝierb učiebie.. a po idieje učitiel dołžien zanimaťsia tolko učieboj. a na narušitiela vyzyvať administraciju i ta pusť raźbirajetsia s roditielami i dieťmi.

    v sša po praviłam zapriet na tielefon i za narušienije śledujut pośledstvija. ni razu riebienok za 3 hoda nie słyšał čtoby na dietiej tam orali. potomu čto sistiema čietko i pravilno vystrojena

Ciapier čytajuć

36-hadovy palitviazień zahinuŭ u Mahiloŭskaj kałonii

Usie naviny →
Usie naviny

«Russki o*ueli». Taksist u Vilni admoviŭsia vieźci rasijskuju žurnalistku28

ZŠA źmianili praviły padačy na vizy2

«Dušeŭna!». «Biełorusskij siłovik» až precca ad kožnaha prylotu pa ŭkrainskich haradach26

Marharyta Simańjan raskazała, što joj dyjahnastavali «strašnuju ciažkuju chvarobu»14

Były vykładčyk Iniaza pierajšoŭ na biełaruskuju ŭ emihracyi. Jon razvažaje pra los univiersiteta, biełarusaŭ za miažoj i adroźnieńnie nas ad palakaŭ7

U jutub-pieradačy «Hadzińničak cikaje» novy viadučy9

«Vy što, zvarjaciełyja?» Žycharka Bresta ŭ šoku ad cen na jabłyki6

U ZŠA zajavili, što mohuć abrynuć ekanomiku Rasii. Ale treba dapamoha Jeŭropy26

U Hrodnie tysiačy hledačoŭ sabralisia pasłuchać rasijskuju pop-śpiavačku ŭkrainskaha pachodžańnia Mary Krajmbrery19

bolš čytanych navin
bolš łajkanych navin

36-hadovy palitviazień zahinuŭ u Mahiloŭskaj kałonii13

36-hadovy palitviazień zahinuŭ u Mahiloŭskaj kałonii

Hałoŭnaje
Usie naviny →

Zaŭvaha:

 

 

 

 

Zakryć Paviedamić