ПАДТРЫМАЦЬ
напішыце нам сваю навіну
© Усе правы абароненыя. Выкарыстанне матэрыялаў дазваляецца пры ўмове ўказання крыніцы і наяўнасці актыўнай гіперспасылкі на nashaniva.com у першым абзацы.
ПАДТРЫМАЦЬ
Культура7171
А Вы дзе бачылі пахаванні з надпісамі на беларускай мове?
Бел Łac

Кароткая гісторыя беларускамоўнага пахавання


Калі русіфікацыя дакацілася да вясковых могілак?


Нядаўна прыйшлося наведаць вясковыя могілкі на Вілейшчыне. Невялікая вёска Баранцы недалёка ад раённага цэнтра. Як правіла, калі трапляю на пахаванні, стараюся паглядзець, на якой мове помнікі. Зразумела, што амаль усе — па-расійску. Але часам сустракаюцца і беларускамоўныя. Іх і шукаю.
Вось і цяпер убачыў такое пахаванне. Чатыры магілы. Бацька, дачка, жонка і сын. Двое апошніх адышлі, як выглядае, не па сваёй волі. Год смерці — 1918: хлопцу было 20, а маці больш — дакладны год нараджэння не запомніў. Гаспадар памёр у 1950-м. Дачка — у 1987. Апошняя нарадзілася за год да смерці маці і брата. Позняе дзіця.
Што адразу выклікала ўвагу? Год смерці супадае з абвяшчэннем незалежнасці БНР. Адразу, канечне, падумалася, што гэта магло б быць забойства праз палітычнае разнагалоссе: час жа быў палітычна нестабільны. Што зробіш, хочацца мець сваіх герояў-пакутнікаў. Толькі гэта не так. 1918 — яшчэ і год заканчэння Першай сусветнай вайны. Тут блізка і немцы стаялі працяглы час. Верагодна, гэта акурат ахвяры вайны. Альбо проста вясковая трагедыя — пажар, напрыклад.
Што б не здарылася, звяртае на сябе ўвагу беларуская мова на трох надмагіллях. Сціплыя крыжы з металічнымі бляхамі, на якіх выбіты літары і лічбы.
Выглядае, што пахаванне неаднаразова ўпарадкавалі. Але падобна, што на першых трох магілах шыльды з’явіліся акурат пасля пахавання гаспадара. Яны аднатыпныя. Хто гэта рабіў? Магчыма, дачка. А вось ужо на яе надмагіллі ўсё па-расійску. Відаць, яе дзеці пераехалі ў горад і зрусіфікаваліся. А мова з могілак, прынамсі з гэтых, так і сышла ў 1950-х.

PS: Калі пакідаў клады, усё-ткі ўбачыў па-беларуску пахаванне і нашага часу.

А Вы дзе бачылі пахаванні з надпісамі на беларускай мове?

Чытайце яшчэ

Каментары71

Цяпер чытаюць

Дык усё ж ці бяспечны Telegram і для якіх мэтаў бяспечны? Вось што ясна на сёння2

Навука і тэхналогіі2

Дык усё ж ці бяспечны Telegram і для якіх мэтаў бяспечны? Вось што ясна на сёння

Усе навіны →
Цяпер чытаюць

Правялі ператрус на кватэры Ігара Барысава1

Важныя змены ў законе аб нерухомасці — яны тычацца рэгістрацыі маёмасці

Дык усё ж ці бяспечны Telegram і для якіх мэтаў бяспечны? Вось што ясна на сёння2

Латвія разварочвае пасажырскія аўтобусы і вяртае іх у Беларусь. Вось у чым прычына12

Аб'явілі збор на дастаўку ў Беларусь цела і пахаванне Аляксандра Класкоўскага-малодшага

У Беларусі ўводзяць новыя валютныя абмежаванні2

Украінскі F-16 збіў расійскі Су-35 дзякуючы дапамозе шведскага самалёта11

Апошнія навіны

Правялі ператрус на кватэры Ігара Барысава1

З пераездам праз «Беняконі» два дні могуць быць праблемы

Памёр адзін з заснавальнікаў Beach Boys Браян Уілсан

Брэсцкі аблвыканкам зноў закупаецца сувенірнымі зубрамі4

Удакладнілі парадак звальнення з вайсковай службы

Больш за 50 мігрантаў спрабавалі масава прарвацца праз беларуска-польскую мяжу

Польскі Сейм вынес вотум даверу ўраду Туска, ён працягне працу

«Людзі ад нас адвярнуліся». Жонка ўладальніка пашпарта прыкрыцця Івана Мішчука пракаментавала скандал з ім3

«У нас усе размаўляюць на рускай мове». Дзіцячы цэнтр не ўзяў на працу жанчыну, бо яна размаўляе па-беларуску25

Еўрасаюз хоча ўвесці поўную забарону на закупку прадуктаў з расійскай нафты3

На партале «Е-Паслуга» з’явілася новая опцыя

З'явілася новая партыя беларускіх 80-рублёвых банкнот

Белчыгунка на 6 дзён адмяніла некаторыя цягнікі

Расія і Украіна правялі чарговы абмен целамі загінулых вайскоўцаў. Ён ішоў праз Беларусь

«Раз'язджаліся проста па тратуарах». Каля новага стадыёна пасля матча адбыўся калапс1

Украінцы нанеслі ўдар высокадакладнымі снарадамі па базе расійскіх войскаў у Курскай вобласці ВІДЭА1

Спецслужбы выходзяць на кантакт з актывістамі праз фэйсбук: што вядома і як сябе абараніць1

Пад Смалявічамі двое школьнікаў забаўляліся, кладучы цагліну на рэйкі. Да іх прыйшла міліцыя

Трамп паведаміў пра ўгоду з Кітаем па тарыфах3

Па-беларуску выйшла кніга выбітнага ўкраінскага постмадэрніста Юрыя Іздрыка1

Мінздароўя баіцца, што пакістанцы прывязуць у Беларусь ліхаманкі Крым-Конга і Чыкунгунья8

Выпадак пад Полацкам: брат страляў у сястру з «рэмінгтана» 1889 года

Відэа, у якім кіраўнік Крычава прасіў жыхароў ахвяраваць на прыпынкі, выдалілі пасля рэзанансу1

У Пастаўскім раёне мужчына забіў сабаку: завялі крымінальную справу1

Ад 5 рублёў за штуку і букеты да 45 рублёў. На Камароўцы зацвілі півоні

Усе навіны

Аўтобус з 22 пасажырамі, мікрааўтобус і легкавы аўтамабіль патрапілі ў ДТЗ на трасе М-1 у Баранавіцкім раёне. Ёсць загінулы1

Самы папулярны тыкток-блогер у свеце, які высмейвае бязглуздыя лайфхакі, выдвараны з ЗША як нелегал7

Нахабныя страсальшчыкі грошай на праезд у Мінску ўжо просяць перавод на картку2

У Магілёве ідзе спектакль 18+, які карыстаецца шалёнай папулярнасцю — гледачы прыязджаюць з іншых гарадоў10

Грузія пастрожыць правілы знаходжання замежнікаў, ажно да выдварэння1

Каго часцей за ўсё кусаюць камары? Даведаліся ў вучонага1

Жанчыну не пусцілі ў рэстаран «Паедзем, паядзім» з дзіцём, якое заснула ў вазку6

У Крычаве выканкам збірае данаты на новыя прыпынкі2

Былы пракурор Крыма Наталля «Няш-мяш» Паклонская радыкальна змяніла імідж і ўдарылася ў язычніцтва35

Самае чытанае
больш чытаных навін
Самае лайканае
больш лайканых навін
Апытанка

Дык усё ж ці бяспечны Telegram і для якіх мэтаў бяспечны? Вось што ясна на сёння2

Навука і тэхналогіі2

Дык усё ж ці бяспечны Telegram і для якіх мэтаў бяспечны? Вось што ясна на сёння

Галоўнае
Усе навіны →

Заўвага:

 

 

 

 

Закрыць Паведаміць