Культура11

У Жыровіцкім манастыры разабралі іканастас, з якога раней выкінулі беларускія абразы

У Свята-Успенскім саборы манастыра пачалася рэстаўрацыя аднаго з найстарэйшых у краіне барочных іканастасаў, які ў мінулыя дзесяцігоддзі зведаў радыкальную русіфікацыю.

Разборка іканастаса ў Жыровіцкім манастыры. Скрыншот рэпартажа АНТ

У 2023 годзе ў Жыровічы ўжо выязджалі спецыялісты Нацыянальнага мастацкага музея, супрацоўнікі «Белрэстаўрацыі», якія вывучалі сітуацыю. У выніку абследавання стану іканастаса, былі выяўлены тыя элементы, якія неабходна аднавіць або поўнасцю замяніць.

Цяпер, як паведаміў тэлеканал АНТ, пачалі нарэшце дэмантаваць іканастас, які лічыцца адным з самых старых, што захаваліся на Беларусі. Яго рэстаўрацыя зойме каля двух гадоў.

Разборка іканастаса ў Жыровіцкім манастыры. Скрыншот рэпартажа АНТ

Першапачаткова ва Успенскім саборы быў толькі цэнтральны іканастас, пабудаваны каля 1730 года, які добра захаваўся да нашых дзён. У 1779 годзе для роспісу гэтага іканастаса, як і іканастаса Яўленскай царквы, быў запрошаны майстар Рыгор Мядзведскі. Іканастас сабора выкананы ў характэрным стылі барока. Звяртаюць на сябе ўвагу абразы апосталаў, цэнтральная выява «Спаса Уседзяржыцеля» ў сярэбранай раме. Бакавыя часткі іканастаса храналагічна адносіцца да рамонту храма ў 1860-я гг., як і сярэбраныя шаты на абразах.

Іканастас мае досыць вялікія памеры — цэнтральная частка 12 на 6 метраў, бакавыя элементы — 7 на 5. Дэмантаж, які пачалі з бакавых частак, рэстаўратары праводзячы выключна ўручную, каб нічога не пашкодзіць. 

Паступовая замена беларускіх барочных абразоў на «псеўдарускія»

У 2009 годзе па благаславенні Патрыяршага Экзарха ўсяе Беларусі Мітрапаліта Мінскага і Слуцкага Філарэта сем старадаўніх абразоў з іканастаса Успенскага сабора былі перададзены Жыровіцкім манастыром у Нацыянальны мастацкі музей Рэспублікі Беларусь.

Барочныя абразы былі заменены на сучасныя, якія выкананыя ў нібыта «старажытнарускім стылі» інакіняй Анфісай. Гэтыя абразы выбіваюцца па стылі з барочнага іканастаса і барочных інтэр’ераў храма.

Пасля з іканастаса прыбралі і разьбяны дэкор. Сёння частка дэкору вярнулася, праўда, зусім не таго, што быў раней.

Абразы з іканастаса Успенскага сабора Жыровіцкага манастыра на выстаўцы «Залаты век беларускага іканапісу. XVII стагоддзе». Невядомы віленскі (?) мастак. Пасля 1676 г. Фота: Нацыянальны мастацкі музей

Іканастас асобна прапісаны ў Дзяржаўным спісе гісторыка-культурных каштоўнасцей як частка дэкаратыўнага аздаблення сабора, які з'яўляецца часткай архітэктурнага ансамблю міжнароднага значэння. Абразы, як неад'емная частка іканастаса, таксама мусяць захоўваць гэты статус.

На думку актывістаў, у час рэстаўрацыі варта было б вярнуць у іканастас хаця б копіі арыгінальных барочных абразоў, але малаімаверна, што гэта будзе зроблена, бо ў гэтым не зацікаўлены сам манастыр.

«Наша Нiва» — бастыён беларушчыны

ПАДТРЫМАЦЬ

Каментары1

  • барбариска
    27.09.2024
    Очень хорошо, что спрятали от попов-оккупантов оригиналы в музее. Лучше там, чем в сыром подвале или сарае.

Цяпер чытаюць

Дзяржаўныя каналы нечакана паказалі, як выглядаюць рэзідэнцыі Лукашэнкі знутры. Раней камеры туды не траплялі15

Дзяржаўныя каналы нечакана паказалі, як выглядаюць рэзідэнцыі Лукашэнкі знутры. Раней камеры туды не траплялі

Усе навіны →
Усе навіны

У Наваполацку зафіксавалі злавесна-прыгожыя маланкі на захадзе сонца ФОТАФАКТ

Лясныя пажары сёлета знішчылі ў Еўропе тэрыторыю памерам з Люксембург1

Былога футбаліста «Крумкачоў» асудзілі за ўдзел у пратэстах1

На нарадзе ў Лукашэнкі публічна пасварыліся чыноўнікі. Ён не ведаў, каго падтрымаць19

ЗША паказалі ўласны аналаг іранскага дрона-камікадзэ

Лукашэнку далажылі, што камбайны не гатовыя да жніва ў кожнай трэцяй гаспадарцы3

Раскошны паўночнакарэйскі курорт для замежнікаў закрыўся праз тры тыдні пасля адкрыцця1

Сілавікі выпадкова раскрылі, як менавіта правяраюць тых, каго падазраюць у «экстрэмізме». Спаліўся адзін з адказных за гэта13

Еўрасаюз увёў поўную забарону на фінансавыя транзакцыі ў дачыненні да некалькіх банкаў Беларусі78

больш чытаных навін
больш лайканых навін

Дзяржаўныя каналы нечакана паказалі, як выглядаюць рэзідэнцыі Лукашэнкі знутры. Раней камеры туды не траплялі15

Дзяржаўныя каналы нечакана паказалі, як выглядаюць рэзідэнцыі Лукашэнкі знутры. Раней камеры туды не траплялі

Галоўнае
Усе навіны →

Заўвага:

 

 

 

 

Закрыць Паведаміць