Уран і Няптун літаральна выпхнулі дзявятую планету за межы Сонечнай сістэмы.
У Сонечнай сістэме калісьці існавала дзевяць планет, пяць з якіх былі гігантамі. Дзявятая планета была літаральна выпхнутая за межы сістэмы, што выратавала Зямлю ад катастрафічнага разбурэння.Так лічыць астрафізік Дэвід Нясворны з
Калі Сонцу споўнілася 600 млн гадоў і яно пачало збіраць вакол сябе нябесныя целы, вялікія планеты з вадароду і гелію — такія як Юпітэр, Сатурн, Уран і Нептун — рухаліся больш хаатычна. У той час іх арбіты яшчэ не ўсталяваліся, таму яны адштурхоўвалі ад сябе касмічныя целы меншага памеру. Некаторыя з іх ляцелі за межы сістэмы, у пояс Койпера, а некаторыя ўразаліся ў іншыя, што знаходзіліся бліжэй да Сонца і складаліся з жалеза і сілікатаў.
Аднак у працэсе гэтага хаатычнага сутыкнення арбіта Юпітэра паступова змянялася, што надавала больш інерцыі руху ўнутраных планет — Венеры, Зямлі і Марса. Рана ці позна гэта павінна было начыста разбурыць уладкаванне Сонечнай сістэмы. Але нешта перашкодзіла Зямлі з разгону ўрэзацца ў Марс або Венеру.
Нясворны з калегамі прапанаваў тэорыю «скачкоў Юпітэра». Яе сутнасць у тым, што гэтая планета рэзка змяніла сваю арбіту, адштурхнуўшыся ад Урана або Нептуна, калі праходзіла міма іх, і заняла звыклае месца ў сістэме, якое нам вядомае. Так Юпітэр перастаў ўплываць на арбіты ўнутраных планет і даваць ім залішні імпульс. Гэта і выратавала Зямлю ад катастрафічнага канца 4 млрд гадоў таму.
Але на гэтым гісторыя не канчаецца. Такі рух абавязкова павінна быў выпхнуць Нептун за межы Сонечнай сістэмы. А ён на месцы. Амерыканскія навукоўцы правялі больш за 800 кампутарных разлікаў і стварылі 40 розных мадэляў, каб зразумець, чаму пры «скачку Юпітэра» ўсё засталося на сваіх месцах.
І вось нядаўні эксперымент растлумачыў гэтую сітуацыю. Згодна з матэматычнымі разлікамі, планет некалі было дзевяць. За Нептунам размяшчалася яшчэ адно гіганцкае газавае ўтварэнне. Юпітэр выштурхнуў дзявятую планету за межы Сонечнай сістэмы, і яна прыняла цяперашні выгляд.
«Гэта падобна да шматходавай гульні, напрыклад, у шахматы. У выніку такіх перасоўванняў была выратаваная Зямля, дзе стварыліся ўмовы для зараджэння жыцця. У шахматах, каб выратаваць каралеву, вы ахвяруеце пешкай», — сказаў Нясворны.
Цяпер чытаюць
Анатоль Котаў ужо выязджаў у Турцыю і лічыў яе бяспечнай — крыніцы11
Каментары