ПАДТРЫМАЦЬ
напішыце нам сваю навіну
© Усе правы абароненыя. Выкарыстанне матэрыялаў дазваляецца пры ўмове ўказання крыніцы і наяўнасці актыўнай гіперспасылкі на nashaniva.com у першым абзацы.
ПАДТРЫМАЦЬ
Архіў
Бел Łac

Паўтара стагодзьдзя літоўскай фатаграфіі

Аўтар — Рамуальдас Пажэркіс. 1970-я.

У мінулы чацьвер у будынку Віленскай ратушы было сьвята. Тут прэзэнтавалі салідны альбом — «Літоўская фатаграфія да ХХІ стагодзьдзя». Гэта вялікая і доўгачаканая падзея для краіны, дзе існуе культ фотамастацтва. Дзе ў падручніках па мастацтвазнаўстве нават ёсьць артыкулы, прысьвечаныя творчасьці літоўскіх фатографаў. А ў Віленскай мастацкай акадэміі чытаецца асобны курс — фатаграфія.

Аўтар — Рамуальдас Пажэркіс. 1970-я.
Школа літоўскай фатаграфіі — унікальная зьява, і літоўцы моцна ўзяліся за яе сьцьвярджэньне. Прыкладам таму — тры фотагалерэі ў найлепшых пунктах Вільні, штомесячны часопіс «Vaizdas» (Від) і вялізны штогадовік Саюзу фотамастакоў «Lietuvos fotografija: vakar ir siandien» (Літоўская фатаграфія: учора і сёньня). А што казаць пра аўтарскія фотаальбомы і каталёгі, якія выходзяць адзін за адным навыперадкі! Папросту бракуе грошай, каб гэта ўсё набываць.

Літоўская фатаграфія зьявілася тады ж, калі Парыж заявіў аб тым, што можа захаваць выяву на срэбранай пласьцінцы. У тыя часы фатаграфія была цесна зьвязана з тэхнікай і хіміяй. Таму першыя здымкі, як працы альхіміка — маюць у сабе водбліск цуду...

Гартаючы старонкі альбому «Літоўская фатаграфія да ХХІ стагодзьдзя», можна сачыць за гісторыяй Літвы, бачыць, як мяняліся традыцыі й тэмы. Сымбалічна, што зьяўленьне гэтага фаліянту адбылося ў год, калі Саюз фотамастакоў Літвы сьвяткуе 70-ю гадавіну.

Складальнік альбому Станіславас Жвіргждас сам прызнаны фатограф, ён цягам некалькіх гадоў узначальваў Саюз фотамастакоў. С.Жвіргждасу давялося перагледзець тысячы дагератыпаў, амбратыпаў і першых фатаздымкаў, ня кажучы пра

. Невядомы аўтар. Пачатак ХХ ст
. Невядомы аўтар. Пачатак ХХ ст
сучасныя. З адабранай тысячы ён адкідаў і адкідаў па адным... Жвіргждас падкрэсьліў, што ў альбом увайшло толькі самае, на яго думку, прыгожае, што ёсьць у літоўскім фотамастацтве ад 1842 г., якім датуецца першы зьмешчаны дагератып, і да нашых часоў. З найбольш значных аўтараў — Корзан, Флеры, Чурлёніс. Пачатак ХХ ст., вядома ж, прадстаўлены Булгакам. Тут мноства здымкаў і аўтараў, якія публікуюцца ўпершыню, але большасьць складаюць вядомыя і прызнаныя.

Выйшаў фаліянт у выдавецтве Раймондаса Пакніса. Ідэя стварыць такую кнігу там зьявілася яшчэ пяць гадоў таму. Р.Пакніс зрабіў першую спробу выдаць альбом разам з Фотасаюзам, але апошні меў свае пляны на іншае выданьне. Мо гэта пайшло на карысьць, бо ў выніку кніга рыхтавалася і шліфавалася бязь сьпешкі. Яна выйшла якраз да дзесяцігодзьдзя з дня заснаваньня выдавецтва — такая сабе радасьць невялічкага калектыву. Р.Пакніс адзначыў, што «Літоўская фатаграфія» выдадзеная ня дзеля прыбытку, бо ў Літве нават на самых шыкоўных фотаальбомах яшчэ ніхто не зарабляў. Паліграфію прафінансаваў Дабрачынны фонд дапамогі Саўлюса Каросаса. Музэі й бібліятэкі, а таксама жывыя аўтары, чые здымкі трапілі ў выданьне, працавалі без ганарараў.

Фаліянт важыць амаль тры кілё і надрукаваны вельмі малым накладам — 550 асобнікаў. Добра, што нават «чорна-белыя» здымкі надрукаваныя ў поўны колер, каб перадаць усе адценьні, якія на іх нанёс час.

Альбом ужо атрымаў першую ўзнагароду на літоўскім штогадовым конкурсе «Мастацтва кнігі».

Дзяніс Раманюк

Чытайце яшчэ

Каментары

 
Націсканне кнопкі «Дадаць каментар» азначае згоду з рэкамендацыямі па абмеркаванні.

Цяпер чытаюць

Польшча прызнала Аляксандра Машэнскага непажаданай асобай35

Грамадства35

Польшча прызнала Аляксандра Машэнскага непажаданай асобай

Усе навіны →
Цяпер чытаюць

Даляр апусціўся ніжэй за 2,95 рубля

Прапагандысты пасля роліку ў тыктоку паехалі ў вясковую краму — там ужо ўсе задаволеныя, а паліцы поўныя

«Не ведаю, што вы там выпраўлялі, але мінус як быў так і застаўся». Кліенты банкаў працягваюць скардзіцца на няправільныя балансы

Папулярная мінская шаўрменная трапіла ў скандал. Што здарылася

Беларуска пасля платнай медыцыны пайшла ў дзяржаўную і расказала свае ўражанні1

У Абу-Дабі пачаліся перамовы Пашыняна і Аліева. Яны ўпершыню праходзяць без пасярэдніцтва Расіі2

Польшча прызнала Аляксандра Машэнскага непажаданай асобай35

Апошнія навіны

У Оршы хуткая рэакцыя мужчына выратавала сям’ю ад трагедыі

ЗША аднавілі пастаўкі ракет і снарадаў для Украіны1

Курс біткойна абнавіў гістарычны рэкорд

Што збудуюць у раёне «Мінск-Свет» да канца года?

Усе грошы экс-палітзняволенай Наталлі Дулінай сабралі за лічаныя гадзіны1

Барбі з цукровым дыябетам. Кампанія Mattel прэзентавала новую ляльку

Вызначыліся фіналісты клубнага чэмпіянату свету па футболе

«Лагістыка падводзіць». Калі беларусак пачнуць бясплатна прышчапляць ад віруса папіломы чалавека?

Балансы на картках трох банкаў адноўленыя

Мінскае «Дынама» прайграла «Лудагорцу», прапусціўшы ў канцы сустрэчы2

Wargaming прыпыніў працу офіса ў Кіеве

Прайшоў чарговы дэдлайн, а балансы картак усё яшчэ не выправіліся8

Трамп пацвердзіў, што разглядае магчымасць перадаць Украіне сістэму Patriot2

У адной з расійскіх абласцей пракуратура дабілася зносу помніка Сталіну1

Адзін з мабільных аператараў абвясціў пра павышэнне тарыфаў1

Аляксандр Глеб папрасіў выключыць яго з санкцыйнага спісу Польшчы і атрымаў адказ10

МЗС Польшчы пракаментавала праблемы з атрыманнем віз12

На мінскай вуліцы неспадзявана забіў гарачы фантан

Нейрасетка Ілана Маска выклікала скандал, ухвальна выказваючыся пра Гітлера

Жыхара Свіслачы асудзілі на 2 гады калоніі за напад на сілавіка

Гісторык Алег Латышонак пра эмігрантаў новай хвалі: «Гавораць па-расійску ў сітуацыі, калі маскаль топча Беларусь! Проста жах!»52

Былая палітзняволеная Наталля Дуліна просіць дапамогі9

Залужны і Зяленскі застаюцца шалёна папулярнымі ва Украіне

У Барысаве мужчына разбіў чужое аўто металічным ланцугом

Натхняльная навіна: «Наша Ніва» чэмпіён па адлічэннях ад падаходнага падатку5

Усе навіны

«Пякельная праца». Беларуска расказала, як зарабіць 200 рублёў у дзень на чарніцах

Прадставілі новую калекцыю школьнага адзення на будучы сезон ФОТЫ3

На лідара «Палаца» Алега Хаменку завялі крыміналку за супрацу з медыя2

Мінчане скардзяцца, што ў горадзе вельмі моцна смярдзіць. Санстанцыя кажа, што непакоіцца няма пра што5

Фэйкавая журналістка «Новая газета Еўропа» спрабавала ўзяць інтэрв’ю ў Паўла Латушкі4

Што насамрэч знаходзіцца побач з курскім пляжам, на якім ад украінскіх дронаў пацярпелі людзі4

Беларусы ва Уроцлаве плятуць маскіровачныя сеткі для Украіны1

На вайне ва Украіне загінуў расійскі актывіст, які быў супраць вайны і заклікаў не ісці на яе4

Фрыдман: Чаму амерыканцы раптам павінны паставіць сваёй мэтай вызваленне палітзняволеных у Беларусі і яшчэ больш — абмяняць іх на санкцыі?7

Самае чытанае
больш чытаных навін
Самае лайканае
больш лайканых навін
Апытанка

Польшча прызнала Аляксандра Машэнскага непажаданай асобай35

Грамадства35

Польшча прызнала Аляксандра Машэнскага непажаданай асобай

Галоўнае
Усе навіны →

Заўвага:

 

 

 

 

Закрыць Паведаміць