Fanataŭ BATE aryštoŭvajuć za akcyjusalidarnaści z Ukrainaj.
26 studzienia 23 chłopcy ŭ Barysavie źnialisia z płakatami «Ukraina, my z taboj», «Słava hierojam». U rukach jany taksama trymali bieł-čyrvona-bieły ściah. Nazaŭtra fotazdymak u padtrymku kijeŭskaha Majdanu ablacieŭ internet. Navina ŭ siecivie žyvie maksimum niekalki dzion, pahladzieli ludzi dy zabylisia. Adnak hetaj spravie tak chutka źniknuć ź pieršych pałos ŚMI nie dali. Užo dva chłopcy adbyli administratyŭny aryšt za svaju salidarnaść z Ukrainaj. Astatnija — u vyšuku.
«Chacieli razam pryjści ŭ RAUS»
Saša — niepasredny ŭdzielnik toj akcyi. U jaho kvatery na ścienach sapraŭdny «ikanastas» fanata. Dziasiatki šalikaŭ BATE, polskaha «Piasta» (siabroŭski kłub barysaŭskaj kamandy), a taksama niekatorych inšych «žoŭta-sinich» kłubaŭ, vympieły, znački.

«U subotu-niadzielu ŭ barysaŭskim Fizkulturna-azdaraŭlenčym centry (FAC) byŭ valejboł. Tam prysutničali niekatoryja chłopcy. Jość zapisy z kamier videanazirańnia, ale niama nivodnaha zapisu, što z płakatami stajać mienavita hetyja ludzi», — kaža Saša.
Užo ŭ aŭtorak milicyja pačała pošuk udzielnikaŭ akcyi. 21-hadovy Jaŭhien pieršy atrymaŭ zvanok z haradskoha RAUS. Jaho paklikali na razmovu ŭ milicyju. Nie čakajučy ničoha kiepskaha, chłopiec pajšoŭ u pastarunak, pierad hetym papiaredziŭ siastru. Načavać damoŭ jon nie viarnuŭsia. Pakinuli ŭ IČU. Nazaŭtra sudździa Lidzija Małčanava (taja samaja, što sudziła svajho ciozku palitviaźnia Alaksandra Małčanava) asudziła Ženiu na piać sutak aryštu.
«Druhoha chłopca aryštavali tak: pazvanili dadomu, kab pryjšoŭ. Jon paprasiŭ dasłać pozvu. Pryjechali i zamiest pozvy prosta zabrali z saboj, —raskazvaje Saša. — Dapytali jahonuju dziaŭčynu, jana skazała, što była na valejbole ź im, ale bolej ničoha nie bačyła. U pakazańniach ža zapisali, što paćviardžaje ŭdzieł u akcyi. Praŭda, jana podpis tak i nie pastaviła. Joj jašče pakazvali fotazdymak, dzie strełačkami i kružočkami byli padpisanyja inšyja ŭdzielniki. Kaža, što było apaznana čałaviek vosiem».
Heta ŭžo nie pieršy vypadak, kali chłopcy sutykajucca z supracoŭnikami pravaachoŭnych orhanaŭ. «Pierad pačatkam siezona zaŭsiody byli prafiłaktyčnyja hutarki, kab nie chulihanili. A jašče niadaŭna na mini-futbole vyviešvali «Pahoniu», dyk mieli razmovu z kadebistami. Nikomu nie dakažaš, što heta historyka-kulturnaja kaštoŭnaść, staradaŭni hierb». Ale voś na sutki za baniery pakul što nikoha nie sadžali.
«U nas navat była dumka pryjści ŭsim razam u RAUS dy skazać: «Sadžajcie na piać sutak, možna biez suda». Ale potym vyrašyli, pakul što chaładnavata. Jašče pabiehajem», — śmiajecca Saša.
Naprykancy pytajusia, čamu ž chłopcy vyrašyli padtrymać Majdan. «Mientaŭskaja dziaržava dastała», — schodu adkazvaje Saša. A potym dadaje, što vypadak z kazakom Michaiłam Haŭrylukom, jakoha bierkutaŭcy trymali hołym na marozie, staŭ apošniaj kroplaj.
«Heta nie fanaty»
U barysaŭskim RAUSie nas zhadžajecca pryniać namieśnik načalnika Uładzimir Anatoljevič Vołkaŭ. «Chto vam skazaŭ, što heta fanaty? Nijakija jany nie fanaty», — jašče ŭ faje kaža jon nam. Prachodzim u kabiniet. «Chto z vas starejšy?» — pytajecca Vołkaŭ. Tak i karcić da dać: «pa zvańni». Prosić Siarhieja Hudzilina vyjści na kalidor, zastajemsia adzin na adzin. Kažu: «Sprava atrymała vialiki rozhałas, dumaju, vy sami bačyli ŭ internecie». «Mnie niama kali internet čytać. Dadomu prychodžu paśla 22-ch, nie da internetu», — kaža načalnik.

«Hrupa maładych ludziej sfatahrafałasia na hanku FAC. Ź ich słovaŭ vynikaje, što jany zrabili heta ŭ padtrymku padziej na Majdanie. Dvoje hramadzian byli ŭstanoŭlenyja i pryciahnutyja da administracyjnaj adkaznaści. My źviartalisia ŭ harvykankam, daviedvalisia, ci byŭ atrymany dazvoł na pikietavańnie. Adkazali, što nichto nie źviartaŭsia z takoj zajaŭkaj», — pačynaje apovied milicyjanier.
Jon pakazvaje padrychtavanuju zahadzia razdrukoŭku, dzie tłumačycca, što takoje pikiet. Čytaju vyznačeńnie: «Pikietavańnie — heta publičnaje vykazvańnie hramadzianinam ci hrupaj hramadzian hramadska-palityčnych, hrupavych, asabistych i inšych intaresaŭ abo pratestu (biez šeścia), u tym liku šlacham haładoŭki, pa jakich-niebudź prablemach z vykarystańniem abo biez vykarystańnia płakataŭ, transparantaŭ i inšych srodkaŭ».
Moža, jany hetkim čynam sa zbornaj Ukrainy pa futbole vykazvali salidarnaść? U čym palityka łozunha «Ukraina, my z taboj»? «Ja nie kažu pra palityku, jany vykazvali svaje intaresy».
I ŭ čym zaklučajecca intares? «Ja nie viedaju, u čym intares. Z pakazańniaŭ zatrymanych vynikaje, što jany salidaryzavalisia z Majdanam», — paŭtaraje, jak mantru, milicyjant.
A jak byli apaznanyja zatrymanyja? «Jość admietnaści, pa jakich znajšli». Što za jany — udakładniać nie staŭ.
Uładzimir Vołkaŭ pryznajecca, što praciahvajucca pošuki astatnich udzielnikaŭ. Zatrymanyja, choć i pryznali svaju vinu, ale skazali, što nie pamiatajuć ci nie viedajuć ludziej, ź jakimi stajali z płakatami.
«Pracujem, vyśviatlajem asoby. Spravy na ŭsich 23-ch udzielnikaŭ, jak pišuć u internecie, nie zavodzili, bo my navat nie viedajem hetych ludziej, to jak možam spravu pačać? Nichto nie dziejničaje tak, što na vulicy vychoplivajuć usich fanataŭ BATE. Dy i nie fanaty jany. Adzin kazaŭ, što raniej chadziŭ na 5-y siektar, ale ciapier pierastaŭ. Kažuć, što cikaviacca sportam, chodziać u trenažorki, ale da fanataŭ siabie nie adnosiać. Na fota, moža, čałaviek u piaci była na adzieńni niejkaja simvolika BATE».
«Kali b fotazdymak nie trapiŭ u internet, to spravy nie było b?»
«Nie było b», — adkazvaje Vołkaŭ.
«Ci praŭda, što ŭkazańnie zavieści spravu Vam pryjšło ź Minska?» — «Pryčym tut Minsk? My sami zacikaŭlenyja ŭ zachavańni dobraha imia milicyi».
«Nas navat na sud nie puścili»
U viečar paniadziełka pieršy z zatrymanych vychodziŭ na volu. Kala pastarunka sustrakajemsia ź siastroj Jaŭhiena Lenaj. Vysokaja śvietłavałosaja dziaŭčyna adrazu pieršaj zadaje pytańnie: «A vam nie strašna aśviatlać takija temy?»

Heta nie zahartavanaja adsiedkami palityčnaja apazicyja, ludzi ŭpieršyniu ŭ žyćci sutykajucca z takim, tamu šakavanyja.
«Nas navat u sud nie puścili. Milicyjant skazaŭ, što nie pałožana, — raskazvaje Lena. — A potym nie pryniali pieradaču. Ni adzieńnie, ni ježu, ni hihijeničnyja srodki. Ničoha».
Ženia pracuje rabočym u haradskich elektrasietkach, heta mietraŭ za dźvieście ad IČU. Pytajusia, ci nie mohuć jaho zvolnić za sutki. «Pracavać i tak niama kamu», — kaža dziaŭčyna.
Hetymi dniami Lena aktyŭna manitoryć niezaležnyja sajty. «Niepryjemna čytać niekatorych kamientataraŭ, što Ženia pieršym zdaŭ astatnich. Mały taki čałaviek sumlenny i spraviadlivy, što lepš adsiedzić lišnija sutki, čym niekaha zdaść».
Lena ni słovam, ni paŭsłovam nie asudžaje brata.
«Nam i milicyjant, i sudździa skazali: «My bačym, što dobry chłopčyk». Dyk čaho tady sutki dajacie tady?
Jaho pryvieźli na sud razam ź piaćciu inšymi. Tam žančyna-ałkahalička, niejkija debašyry. Dyk voś usich paśla suda adpuskali, davali štrafy. My byli pierakananyja, što Ženiu taksama adpuściać».
Chłopca vypuścili ź izalatara časovaha ŭtrymańnia bližej da dzieviatnaccataj hadziny. Na vyhlad chłopiec niečym nahadvaje aktyvista Paŭła Vinahradava. Dužy, u turmie barodka adrasła. «Narmalna siadziełasia. Tolki chałodna było», — kaža Ženia. «Ja sapraŭdy pryznaŭsia, što byŭ tam, trymaŭ płakat. Nie ŭmieju chłusić. Nastojvali, kab nazvaŭ imiony astatnich udzielnikaŭ, u takim vypadku abiacali adrazu adpuścić. Chto ž im pavieryć».
Kaža, što dapytvaŭ jaho asabista namieśnik načalnika RAUS Vołkaŭ, a nie niejki šarahovy supracoŭnik. «Jon ščyra skazaŭ, što spravu zahadali adkryć ź Minska». Baćka kivaje: «Mnie toje samaje kazali». Užo ŭ hety viečar Jaŭhien źbiraŭsia sustrecca ź siabrami, kab padzialicca dośviedam «sutak». Mahčyma, heta jašče budzie čakać niekatorych ź ich.
Kanstytucyja Respubliki Biełaruś
Artykuł 33. Kožnamu harantujecca svaboda pohladaŭ, pierakanańniaŭ i ich svabodnaje vykazvańnie.
Artykuł 35. Svaboda schodaŭ, mitynhaŭ, vuličnych šeściaŭ, demanstracyj i pikietavańnia, jakija nie parušajuć pravaparadak i pravy inšych hramadzian Respubliki Biełaruś, harantujecca dziaržavaj.
Kamientary