Što budzie ź Biełaruśsiu, kali ES uviadzie poŭnaje handlovaje embarha suprać Rasii
Politico paviedamlaje, što ES razhladaje varyjant uviadzieńnia poŭnaha handlovaha embarha suprać Rasii. Spytali ŭ ekanamista Źmitra Kruka, što heta moža aznačać dla Biełarusi, kali takoje rašeńnie budzie pryniataje.
Čatyry rasijskija i biełaruskija tavary, jakija hranična važnyja dla ES
Ekśpiert BEROC Dźmitryj Kruk skieptyčna stavicca da mahčymaści takoha rašeńnia, bo, niahledziačy na radykalnaje skaračeńnie ekspartu tavaraŭ z Rasii ŭ ES, zastajecca šerah adčuvalnych pazicyj, admova ad jakich stanie vielmi balučaj dla samoha Jeŭrasajuza.
Takich pazicyj čatyry.
«Pierš za ŭsio — heta haz. Choć ahulnyja abjomy pastavak rasijskaha hazu ŭ ES skaracilisia bolš čym napałovu ŭ paraŭnańni z davajennymi pakazčykami, rasijski haz dahetul zajmaje kala 20% ahulnaha abjomu. Pryčym u 2024 hodzie naziraŭsia rost pastavak zvadkavanaha hazu», — adznačaje ekśpiert.
Druhaja važnaja hrupa tavaraŭ, na jakija ES nie ŭvodziŭ sankcyi, — heta azotnyja i kalijnyja ŭhnajeńni.
«U adroźnieńnie ad Biełarusi, Rasija moža aficyjna pastaŭlać u Jeŭrasajuz uhnajeńni. Pa asobnych pazicyjach dola rasijskaha impartu ŭhnajeńniaŭ dasiahaje 20—25%. Kali brać u siarednim, to ad 7 da 10% impartu ŭhnajeńniaŭ u ES prypadaje na Rasiju», — kaža Kruk.
Treciaja hrupa tavaraŭ — heta mietały. U cełym na dolu Rasii prychodzicca kala 5—7% impartu mietałaŭ u ES. Adnak pa asobnych vidach, važnych dla jeŭrapiejskaj pramysłovaści, dola impartu z Rasii dasiahaje 20—30%.
Kruk taksama nazyvaje jašče adnu mienš zaŭvažnuju, ale vielmi adčuvalnuju dla asobnych krain pazicyju — jadziernaje paliva.
«Čechija, Słavakija, Vienhryja i Bałharyja praciahvajuć vykarystoŭvać rasijskija jadziernyja technałohii. Adpaviedna, pastaŭki jadziernaha paliva iduć z RF. Tamu patencyjnaje poŭnaje embarha faktyčna spyniła b mahčymaść funkcyjanavańnia hetaj haliny ŭ hetych krainach.
Kali ŭ ahulnych ličbach pa ES heta vielmi nizki abjom, to dla hetych čatyroch krain heta maje krytyčnaje značeńnie», — tłumačyć ekśpiert.
«Kali b heta nie byli nastolki adčuvalnyja pytańni, to heta zrabili b značna raniej. Jeŭrasajuz davoli paśladoŭny ŭ svaim kursie na pašyreńnie sankcyj, tamu ŭ pazasankcyjnym śpisie zastajucca tolki krytyčna važnyja dla ES pazicyi», — tłumačyć ekanamist.
Taksama, na dumku ekanamista, ES, uzvažvajučy ryzyki, budzie ŭličvać taki faktar, jak unutranyja kanflikty ŭnutry samoha Jeŭrasajuza.
Pry hetym Kruk całkam nie vyklučaje imaviernaści ŭviadzieńnia poŭnaha embarha, pakolki pry vialikim palityčnym žadańni jaho pryniaćcie mahčymaje. Adnak kali rabić heta chutka i ŭ poŭnym abjomie, to mohuć uźniknuć prablemy i dla ES.
Mahčymyja nastupstvy poŭnaha handlovaha embarha ES dla Biełarusi
Što tyčycca mahčymych nastupstvaŭ dla Biełarusi ad embarha na pastaŭki tavaraŭ z RF u ES, to sprahnazavać ich vielmi składana — u tym liku z-za taho, što nieviadoma, ci budzie embarha raspaŭsiudžvacca tolki na Rasiju ci taksama i na Biełaruś.
U vypadku, kali tearetyčnyja abmiežavańni zakranuć tolki Rasiju, to z adnaho boku Biełaruś atrymaje peŭnyja bieniefity praz roźnicu va ŭzroŭni abmiežavańniaŭ, a z druhoha — stracić z-za taho, što embarha budzie niehatyŭna ŭpłyvać na ekanomiku Rasii, asnoŭnaha ekanamičnaha partniora Biełarusi.
«Kali embarha raspaŭsiudzicca i na Biełaruś, to, napeŭna, admoŭnyja nastupstvy buduć pieravažać. Tamu tut isnuje vysokaja stupień niavyznačanaści. I hałoŭnaje — kali ŭjavić, što poŭnaje embarha budzie abjaŭlena, to vielmi chutkaj reakcyjaj stanie prystasavańnie i pošuk schiem jaho abychodu.
Nie sakret, što i ciapier Rasija šmat što pastaŭlaje ŭ ES praz trecija krainy, markirujučy tavary jak nibyta nie rasijskija. Praktyka apošnich troch hadoŭ pakazvaje, što mnohija pastaŭki praciahnucca, ale ŭžo pad vyhladam pradukcyi ź inšych krain.
Što da Biełarusi, tut paŭstaje pytańnie: ci zmoža jana zaniać svaju nišu ŭ hetych schiemach? A heta ŭžo budzie zaležać ad taho, ci budzie embarha raspaŭsiudžvacca i na Biełaruś», — tłumačyć ekśpiert.
Raptoŭna pamior Uładzimir Usier — niemałady aktyvist, jaki ŭlapaŭsia ŭ film BT i špijanaž u Polščy29
Kamientary
Tamu nie treba kanśpirałohij!