«Toje, što Izrail zrabiŭ ź Iranam, — heta toje, što Rasija chacieła zrabić z Ukrainaj»
Izrail atrymaŭ kantrol nad niebam Irana — dasiahnieńnie, niedasiažnaje dla Rasii va Ukrainie, adznačaje The Wall Street Journal.
Jak piša karespandent pa mižnarodnych spravach The Wall Street Journal uradženiec Ukrainy Jarasłaŭ Trafimaŭ, usiaho praz 48 hadzin paśla pačatku svajoj apieracyi suprać Irana Izrail abviaściŭ, što dasiahnuŭ panavańnia ŭ pavietry nad zachodniaj častkaj krainy, uklučajučy Tehieran. Heta toje, čaho Rasija nie zmahła damahčysia va Ukrainie za try z pałovaj hady poŭnamaštabnaj vajny.
Jak adznačaje Trafimaŭ, niazdolnaść Rasii atrymać kantrol nad niebam ad momantu niaŭdałaj sproby zachapić Kijeŭ u lutym 2022-ha pryviała da pazicyjnaha tupika, tranšejnaj vajny i masavych strat.
U svaju čarhu Izrail za 48 hadzin vajny ź Iranam atrymaŭ pavietranuju pieravahu. Izrailskija samaloty pačali skidvać bomby z pavietranaj prastory Irana zamiest taho, kab spadziavacca na darahija rakiety dalniaha dziejańnia.
Prykład Izraila i pamyłki Rasii
Niahledziačy na toje, što dźvie vajny istotna adroźnivajucca pamiž saboju — u izrailskaj kampanii ŭ Iranie niama tradycyjnaha suchaputnaha kampanientu — vopyt dvuch kanfliktaŭ padkreślivaje važnaść daŭno viadomaha staroha pryncypu: chto vałodaje niebam, toj vałodaje inicyjatyvaj u vajnie.
«Abiedźvie kampanii demanstrujuć fundamientalnuju važnaść pieravahi ŭ pavietry dla dasiahnieńnia metaŭ. U vypadku rasijska-ŭkrainskaj vajny my bačym, što adbyvajecca, kali nivodzin z bakoŭ nie moža hetaha dabicca: tupikovaja situacyja i pierachod vajny na źniasileńnie. U vypadku izrailska-iranskaj vajny pieravaha ŭ pavietry daje Izrailu nieabmiežavanuju svabodu dla naniasieńnia ŭdaraŭ nad asobnymi rehijonami, tam, dzie jon jaje atrymaŭ», —
tłumačyć hienierał ZŠA ŭ adstaŭcy Devid Deptuła (David Deptula), jaki kamandavaŭ avijaŭdarami suprać talibaŭ i «Al-Kaidy» ŭ Afhanistanie ŭ 2001-m.
Izrail pačaŭ apieracyju z vykarystańnia nievidzimak piataha pakaleńnia F-35, madernizavanych na izrailskich zavodach. Paśla taho jak asnoŭnyja iranskija SPA byli źniščany, da apieracyi dałučylisia bolš staryja F-15 i F-16. Izrail pačaŭ skidvać kiravanyja bomby JDAM i Spice, jakija bolš tannyja i bolš raspaŭsiudžanyja, čym rakiety z razburalnym efiektam.
Pavodle brytanskaha maršała ŭ adstaŭcy Marcina Sempsana, jaki kiravaŭ pavietranymi apieracyjami Vialikabrytanii suprać «Isłamskaj dziaržavy» ŭ Siryi i Iraku, ciapier Izrail moža vykarystoŭvać uvieś arsienał nastupalnaj zbroi z maksimalnaj efiektyŭnaściu. A voś Iran takoj mahčymaści nie maje.
Uroki z Ukrainy — i słabaść Irana
Biezumoŭna, adznačaje aŭtar, izrailskaja armija płanujučy svaju ŭłasnuju kampaniju suprać Irana, uvažliva praanalizavała rasijskija pravały i ŭkrainskija pośpiechi. Pavodle analitykaŭ, hałoŭny ŭrok: VPS Izraila našmat macniejšyja i bolš sučasnyja za rasijskija, u toj čas jak Ukraina značna lepš abaraniajecca, čym Iran.
«Izrail zdoleŭ zaśpieć Iran źnianacku i atrymaŭ pieravahu nad jaho sistemami supraćpavietranaj abarony, jakija amal pa ŭsich paramietrach byli značna praściejšaj mišeńniu, čym ukrainskija SPA», — adznačaje vajenny analityk Majkł Kofman (Michael Kofman) z Carnegie Endowment.
A brytanski maršał u adstaŭcy Edvard Strynhier (Edward Stringer), jaki kiravaŭ pavietranaj kampanijaj u Livii ŭ 2011 hodzie, ličyć, što pośpiech Izraila tłumačycca nie tolki technikaj, ale kulturaj navučańnia, uzajemadziejańniem z raźviedkaj, inavacyjami i kibiermahčymaściami.
«Usio, što majuć ruskija — heta piłoty. Jany ich vučać prosta kiravać latajučaj artyleryjaj», -– iranizuje Strynhier.
Iran, jak i Ukraina ŭ 2022 hodzie, nie mieŭ sučasnych samalotaŭ, zdolnych supraćstajać vorahu. Ale ŭ adroźnieńnie ad Ukrainy jon nie arhanizavaŭ efiektyŭnaj sistemy SPA. Tehieran spadziavaŭsia nie na abaronu, a na strymlivańnie z dapamohaj ułasnych rakiet i padkantrolnych rehijanalnych hrupovak.
Ale hałoŭny elemient hetaha strymlivańnia — livanskaja hrupoŭka «Chiezbała» — była faktyčna źniščana izrailskimi ŭdarami jašče letaś. Akramia taho, suviazi pamiž Iranam i «Chiezbałoj» byli parušanyja praz kałaps režymu Bašara Asada ŭ Siryi. Paźniejšyja avijaŭdary Izraila pa siryjskich sistemach SPA rasčyścili Izrailu pavietrany kalidor da Irana, pa jakim ciapier bieź pieraškod ruchajucca bajavyja samaloty.
Faktar niečakanaści i ŭnutranaja słabaść Irana
U 2022 hodzie Ukraina mieła kudy bolš ustojlivuju supraćpavietranuju abaronu: savieckija sistemy S-300 i «Buk» prademanstravali svaju bolšuju nadziejnaść i intehravanaść, čym u Irana paśla napadu Izraila.
Nie mienš važnym byŭ elemient niečakanaści. Dziakujučy papiaredžańniam zachodniaj raźviedki ab padrychtoŭcy napadu z boku Rasii Kijeŭ paśpieŭ raściahnuć i schavać asnoŭnuju častku svaich mabilnych SPA.
Paśla taho, jak niekalki rasijskich samalotaŭ byli źbityja nad ukrainskimi haradami, rasijskaja avijacyja faktyčna pierastała latać za liniju frontu — i hetaja situacyja zachoŭvajecca dahetul.
Kab udaryć pa abjektach u hłybini ŭkrainskaj terytoryi, Rasija vymušanaja vykarystoŭvać abmiežavanyja zapasy rakiet ci dronaŭ, jakija pavolnyja, małaefiektyŭnyja i majuć nievialikuju bajavuju nahruzku. Va Ukrainy ž źjavilisia ŭłasnyja ŭdarnyja bieśpiłotniki — i jana nanosić udary ŭ adkaz.
U adroźnieńnie ad Ukrainy Iran nie čakaŭ udaru. Častkova svaju spravu zrabili izrailskija dezynfarmacyjnyja zajavy pra mahčymy napad u vypadku, kali amierykana-iranskija pieramovy, zapłanavanyja na 15 červienia, nie pryviaduć da prahresu. Ataka pačałasia na dva dni raniej.
U pačatku kampanii izrailskija śpiecpadraździaleńni trapili na terytoryju Irana i źniščyli SPA z dapamohaj dronaŭ, anałahična tamu, jak ukrainskaja raźviedka niekalki tydniaŭ tamu paškodziła rasijskija stratehičnyja bambardziroŭščyki.
U toj ža čas Izrailu ŭdałosia zabić bolšuju častku vajskovaha kiraŭnictva Irana — jašče adna apieracyja, jakaja stała mahčymaj dziakujučy vydatnaj pracy špijonaŭ.
«U pryncypie, toje, što Izrail zrabiŭ ź Iranam, — heta toje, što Rasija chacieła zrabić z Ukrainaj: jany dumali, što mohuć pravieści niejkuju sakretnuju apieracyju i źniščyć ukrainski režym», — skazaŭ Majkł Harovic (Michael Horowitz), izrailski analityk.
«Ale akazałasia, što ŭkrainskaje hramadstva maje ŭstojlivaść i nie tak lohka paddajecca praniknieńniu — u toj čas jak u Iranie režym nastolki niepapularny, što lohka znajści ludziej, jakija pahodziacca pracavać ź Izrailem».
Iran praciahvaje abstrelvać Izrail balistyčnymi rakietami, vyklikajučy śmierci i razbureńni. Ale, jak śćviardžaje hienierał ZŠA ŭ adstaŭcy Cimaci Rej (Timothy Ray), Izrail maje ŭsio bolš mahčymaściaŭ źniščać rakiety jašče na ziamli — da zapusku.
Čas, zdajecca, ciapier na baku Izraila — prynamsi ŭ bližejšaj pierśpiektyvie.
Kamientary