Tajvań choča adarvać svaju ekanomiku ad Kitaja. Nakolki heta realna?

Kitaj doŭhi čas byŭ hałoŭnym handlovym partnioram Tajvania, asnoŭnym pakupnikom jaho pradukcyi i miescam, dzie šmatlikija tajvańskija kampanii naładzili vytvorčaść. Ale Kitaj taksama źjaŭlajecca najbolšaj pahrozaj dla Tajvania i pretenduje na jaho jak na svaju terytoryju.

Jak piša The New York Times, ciapier kirujučaja partyja Tajvania zajaŭlaje, što choča prykłaści bolš namahańniaŭ dla razryvu handlovych suviaziaŭ, jakija dziasiatki hadoŭ padtrymlivali ekanamičny rost krainy.

Prezident Łaj Cynde zaklikaŭ kampanii, jakija zajmajucca vytvorčaściu paŭpravadnikoŭ — asnoŭnaj haliny tajvańskaj ekanomiki, — spynić handal z Kitajem. Na jaho dumku, tajvańskija firmy, što vyrablajuć bolšuju častku sučasnych kampjutarnych čypaŭ u śviecie, pavinny pierabudoŭvać svaje łancužki pastavak, zasiarodziŭšysia tolki na demakratyčnych krainach.

Pavialičyć

U červieni ŭrad Tajvania paviedamiŭ miascovym pradpryjemstvam, što ciapier dla prodažu pradukcyi dźvium klučavym kitajskim technałahičnym kampanijam — Huawei i SMIC — im spatrebiacca admysłovyja licenzii. Abiedźvie kampanii źjaŭlajucca centralnymi ŭ namahańniach Piekina naładzić ułasnuju vytvorčaść čypaŭ.

Hety krok adpaviadaje doŭhaterminovaj mecie ZŠA: pierakryć Kitaju dostup da pieradavych technałohij. Jon taksama padkreślivaje składanaść hieapalityčnaj situacyi, u jakoj apynuŭsia Tajvań, — u pastcy pamiž dźviuma zvyšdziaržavami. Prezident Donald Tramp pahražaje ŭvieści myty na pradukcyju Tajvania i dziasiatkaŭ inšych partnioraŭ ZŠA ŭžo na hetym tydni.

Pa mierkavańni daśledčyka Stenfardskaha ŭniviersiteta Charysa Templemana, kirujučaja partyja Tajvania choča, kab Vašynhton usprymaŭ jaje jak nadziejnaha siabra, navat kali heta pryniasie ekanamičnyja straty ŭ karotkaterminovaj pierśpiektyvie.

Ale Tajvań moža zapłacić vysokuju canu za pieranos svajoj ekanomiki z Kitaja, na jaki na praciahu dziesiacihodździaŭ amal usia zamiežnaja inviestycyjnaja dziejnaść jaho kampanij była aryjentavana. Takija hihanty, jak Taiwan Semiconductor Manufacturing Company (TSMC) i Foxconn, vyraśli dziakujučy inviestycyjam u vytvorčaść u Kitai i prodažu pradukcyi kitajskim kampanijam.

Foxconn vyrablaje pryłady dla takich hihantaŭ, jak Apple i Nvidia na svaich zavodach u centralnym Kitai i karystajecca vyhodami ad šmathadovych dziaržaŭnych kitajskich inviestycyj u infrastrukturu, a jaje zasnavalnik Tery Hoŭ, jaki bałatavaŭsia na prezidenckich vybarach u Tajvani ŭ 2024 hodzie, viadomy jak čałaviek, nastrojeny na supracoŭnictva z Kitajem.

Samy bahaty čałaviek Tajvania Bary Łem zarabiŭ svajo bahaćcie na vytvorčaści noŭtbukaŭ u Kitai z dapamohaj svajoj kampanii Quanta Computer. Hihant vytvorčaści charčovaj pradukcyi Want Want atrymlivaje asnoŭnuju častku prybytku ad kitajskaha rynku. Jaho zasnavalnik Caj En-men adkryta padtrymlivaje patrabavańni Piekina nakont Tajvania i kiruje prakitajskimi telekanałami i YouTube-kanałami.

U pastcy pamiž dźviuma impieryjami

Ščylnyja suviazi pamiž dźviuma ekanomikami ŭładami Tajvania, z adnaho boku, usprymajucca jak srodak strymlivańnia kitajskaj ahresii, ale z druhoha boku — jak sposab upłyvu Kitaja na vostraŭ.

Za apošniaje dziesiacihodździe niekatoryja tajvańskija kampanii pačali pierahladać svaju aryjentacyju na Kitaj. U 2014 hodzie, kali ŭłady Tajvania prapanavali pahłybić ekanamičnaje supracoŭnictva z Kitajem, tysiačy ludziej vyjšli na pratesty, bajučysia straty niezaležnaści. U vyniku płan byŭ adklikany.

Napružanaść u handli i pandemija Covid-19 jašče bolš padšturchnuli tajvańskija kampanii da dyviersifikacyi. U 2010 hodzie bolš za 80% novych zamiežnych inviestycyj z Tajvania išli ŭ Kitaj, a letaś — tolki kala 7%.

Tym nie mienš, analityki śćviardžajuć, što poŭnaściu raźjadnać dźvie ekanomiki budzie składana, bo Kitaj zastajecca hałoŭnym pakupnikom tajvańskaha ekspartu, asabliva paŭpravadnikoŭ.

Prezident ZŠA Donald Tramp zapatrabavaŭ ad vostrava rezkaha pavieličeńnia vajennych vydatkaŭ i abvinavaciŭ u kradziažy ŭ Złučanych Štataŭ lidarstva ŭ vytvorčaści čypaŭ. Ułady Tajvania paabiacali ścipła pavialičyć vajennyja vydatki, a TSMC — udvaja pavieličyć svaje inviestycyi ŭ ZŠA.

Pa pohlad analitykaŭ, pastaŭki technałahičnaha abstalavańnia ŭ Kitaj, chutčej za ŭsio, zastanucca krynicaj napružanaści i pradmietam pieramovaŭ pamiž Tajvaniem i administracyjaj Trampa.

U minułym hodzie abureńnie ŭ Vašynhtona vyklikaŭ fakt vyjaŭleńnia čypa vytvorčaści TSMC u kitajskaj pryładzie Huawei, niahledziačy na amierykanskija sankcyi. U adkaz Tajvań unios Huawei i SMIC u śpis kampanij z abmiežavanym handlem, što stała krokam da spynieńnia technałahičnaha ekspartu ŭ Kitaj.

Niahledziačy na hieapalityčny cisk, šmat tajvańcaŭ praciahvajuć vieści i zasnoŭvać biznesy ŭ Kitai.

• 0
• 0
• 0
• 0
• 0
• 0
• 0
• 0