Dzień pry dni adnoviacca pieramovy ab uvachodzie Biełarusi ŭ Suśvietnuju handlovuju arhanizacyju.
Žadańni i realnaść
Ministerstva zamiežnych spravaŭ nie stamlajecca paviedamlać, što pieramovy pra ŭstupleńnie Biełarusi ŭ SHA «vyjšli na finišnuju pramuju». Jašče ŭletku supracoŭnik MZS Anton Kudasaŭ aptymistyčna zajaviŭ: my nia tolki adnoj nahoj, ale ŭžo j hałavoj u Suśvietnaj handlovaj arhanizacyi. Čarhovy raŭnd pieramovaŭ projdzie ŭ najbližejšyja dni. Całkam praces dałučeńnia Biełarusi miarkujecca zaviaršyć da studzienia 2007 h. Adnak nia ŭsio tak biaschmarna — zvyčajna praces pryniaćcia zajmaje piać-siem hadoŭ. A Biełaruś pakul nie zaviaršyła pieramoŭ ź nivodnaj krainaj, tolki miarkuje padpisać damovy z Kitajem, Indyjaj, Kubaj, Małdovaj dy Kyrhyzstanam.
Vyhody SHA
Praz toje, što Biełaruś nie źjaŭlajecca čalcom SHA, jana hublaje kala 100 młn dalaraŭ štohod. Hałoŭnyja pieravahi siabroŭstva — skasavańnie barjeraŭ dla dostupu biełaruskaha ekspartu na suśvietnyja rynki tavaraŭ i pasłuh, a taksama dostup da mechanizmaŭ SHA ŭ vyrašeńni handlovych sprečak, što pazbaŭlaje ad dyskryminacyi ŭ handli.
Prakapovič — suprać
U adpaviednaści z normami SHA, Nacbank maje dazvolić zamiežnym bankam adčyniać filijały ŭ Biełarusi. Kiraŭnictva hałoŭnaj finansavaj ustanovy krainy nie žadaje pra heta j słuchać. «My nia možam acanić dziejnaść takoha banku, kali ŭ Biełarusi dziejničaje tolki jahony filijał. A kali dziejničaje daččyny bank, my možam poŭnaściu adsačyć jaho pracu», — kaža staršynia praŭleńnia Nacbanku Piatro Prakapovič. Bankaŭskaja systema Biełarusi «biednaja» ŭ paraŭnańni z zachodnimi krainami j Rasiejaj. Jość ryzyka, što ŭ vyniku liberalizacyi bankaŭskaj prastory biełaruskija banki pieratvoracca ŭ filijały zamiežnych.
Palohka dla metalurhaŭ, biada dla tekstylu
Ad ustupleńnia ŭ SHA moža paciarpieć sielskaja haspadarka: dziaržavie daviadziecca spraścić impart zamiežnych praduktaŭ i źmienšyć padtrymku pradpryjemstvaŭ APK. Ź inšaha boku, uradu daviadziecca aktyvizavać vysiłki pa raźvićci infrastruktury ahrarnych rynkaŭ dy zrabić krok da raźvićcia rynkavych mechanizmaŭ haspadarańnia ŭ ahrarna-pramysłovym kompleksie. Biełaruś užo hatovaja pastupova skaracić dziaržaŭnuju padtrymku vioski na 20% na praciahu šaści hadoŭ (z 504 młn dalaraŭ da 403 młn).
Ustupleńnie ŭ SHA naniasie ŭdar pa mašynabudavańniu — impart u Biełaruś vialiki, a pradpryjemstvy krainy — technalahična adstałyja. Niezajzdrosnyja perspektyvy i ŭ lohkaj pramysłovaści — daviadziecca kankuravać z tannym polska-kitajskim impartam.
Biassprečna vyjhrajuć ad ustupleńnia ŭ SHA paliŭnaja pramysłovaść i čornaja metalurhija. Buduć admienienyja antydempinhavyja sankcyi ŭ dačynieńni da ekspartavanaj ź Biełarusi metałapradukcyi, što značna pašyryć rynki zbytu.
A što tam Rasieja?
U śniežni zavieršacca pieramovy pa dałučeńni da SHA Rasiei. Aptymisty miarkujuć, što ŭstupleńnie Biełarusi j Rasiei ŭ arhanizacyju dyscyplinuje handlovyja dačynieńni. Nia treba bajacca, kažuć eksperty, što Biełaruś stracić rasiejski rynak. Staŭki mytnych pošlin na tavary, jakija składajuć asnovu ekspartu ŭ Rasieju, supastaŭnyja z ŭzroŭniem stavak, jakija Maskva prapanavała na pieramovach z SHA.
Hałoŭnaja prablema ŭ tym, što ŭ Rasiei ŭ dziaržaŭnym biudžecie kancentrujecca 26% VUP, u Biełarusi — bolš za 50%. Značycca — čakaj handlovych vojnaŭ, antydempinhavych i kampensacyjnych zachadaŭ nakštałt niadaŭniaj «cukrovaj vajny». Mahčymaje vyjście — uviadzieńnie pamiežnaha j mytnaha kantrolu pamiž dźviuma krainami. A jak ža tady «sajuznaja dziaržava»?
Biez «załatoj akcyi»
Kab trapić u SHA, uradu Biełarusi nieabchodna pierahledzieć bolš za 100 zakonaŭ, dekretaŭ i zahadaŭ. Heta tyčycca pastanoŭ, jakija ŭviali žorstkija mytnyja pracedury, «załatuju akcyju», nietaryfnyja abmiežavańni pa imparcie, zabaronu na adkryćcio pramych filijałaŭ zamiežnych bankaŭ, vysokija ŭvoznyja pošliny na impartnyja tavary — usie, što addalali biełaruskuju ekanomiku ad rynkavaj madeli, nabližajučy da kamandna-administracyjnaj. Prajekt ukazu prezydenta ab dapasavańni tych dekretaŭ i zahadaŭ da normaŭ SHA ŭžo hatovy. Zastałosia pastavić podpis.
∎
Suśvietnaja handlovaja arhanizacyja zasnavana 1 studzienia 1995 h. Naličvaje 148 krainaŭ-siabroŭ. SHA harantuje siabram uzajemnaje zabieśpiačeńnie režymu najbolšaha spryjańnia ŭ handli. Na pieršym etapie dałučeńnia da SHA rabočymi hrupami razhladajecca handlova-palityčny režym krainy dy ekanamičnyja mechanizmy. Na druhim etapie adbyvajucca kansultacyi j pieramovy z usimi krainami — siabrami rabočaj hrupy nakont kamercyjnych sastupak z abodvuch bakoŭ. U hety čas kraina atrymlivaje ŭsie pravy, jakimi vałodajuć siabry SHA, što aznačaje kaniec jaje dyskryminacyi na zamiežnych rynkach.
Kamientary