Na pravach rekłamy

Kirył Atamančyk: Jak zarabić na «saŭku»?

Mierkavańnie biełaruskaha pradprymalnika, kiraŭnika ahiencyi adpačynku i zabavaŭ Vilnius Relax Kiryła Atamančyka ab tym, jak Biełarusi treba manietyzavać svajo savieckaje minułaje.

U hetym karotkim artykule mnie chaciełasia b padzialicca dumkami adnosna mahčymaha vykarystańnia savieckaj historyka-kulturnaj spadčyny ŭ turyźmie, ale pačać usio ž varta ź niekalkich ustupnych tezisaŭ…

Paniaćcie «traŭma» daŭno viadoma ŭ miedycynie, ale ŭsio čaściej pra traŭmy davodzicca čuć i ŭ sacyjalnym, i ŭ hramadskim kantekstach. Kulturnaja traŭma moža paŭstać u vyniku transfarmacyjnych pracesaŭ, jakija čaściakom byvajuć nie tolki evalucyjnymi i praciahłymi pa časie, ale i radykalnymi, revalucyjnymi, jakija adbyvajucca dosyć chutka. U lubym vypadku hetyja pracesy viaduć da taho ci inšaha vyniku, jaki moža vyklikać adčuvańnie traŭmy ŭ vyznačanaj sacyjalnaj hrupy ci nasielnictva krainy, rehijona ci navat usiaho śvietu. U Biełarusi jość takija traŭmy, siarod ich traŭmy savieckaha minułaha i Druhoj suśvietnaj vajny. Vidavočna, što paśla razvału SSSR bolšaść ludziej zmahła adčuć nastalhiju pa prostym i zrazumiełym Savieckim Sajuzie. Heta nie dziva, pakolki aŭtarytarnaja forma sacyjalnaści źjaŭlajecca vielmi prostaj u tearetyčna-infarmacyjnym płanie, a taksama bolš žyvučaj, čym demakratyčnaja, tamu što jana praściejšaja i bolš zrazumiełaja dla abyvaciela. Z majho punktu hledžańnia, mienavita tut i adbyŭsia asnoŭny raskoł, jaki biełarusy nie mohuć pieraadoleć i pa siońniašni dzień. Palityka desavietyzacyi ŭ Biełarusi skončyłasia, tak i nie pačaŭšysia. Byli abranyja novyja orhany ŭłady, ale šmat jakija biełarusy zastalisia pa svajoj sutnaści «saŭkom» da mozhu kostak i pierajšli z BSSR u «BSSR-light».

Nižej mnie b chaciełasia ścisła i niepieraduziata acanić tuju savieckuju spadčynu, jakaja zastałasia ŭ Biełarusi (na prykładzie niekalkich abjektaŭ: «Linii Stalina», Kurapataŭ i miesca Biełaviežskaj damovy ŭ Viskulach), i toj patencyjał, jaki jość u našaj krainy dla jaje vykarystańnia.

«Haračyja hałovy» kažuć, što «Linija Stalina» – naš nacyjanalny zdabytak. Inšyja ž kažuć, što heta hańba nacyi, prafanacyja i naohuł daŭno treba pazbavicca hetaha abjekta. Takija proźviščy, jak Stalin, Hitler, Lenin i da t.p., zaŭsiody buduć vyklikać žyvuju zacikaŭlenaść. Žudasnyja i strašnyja miescy pryciahalnyja dla turystaŭ i zaŭsiody pakidajuć uražańni. Pracujučy doŭhi čas u Litvie, my prapanujem svaim klijentam tematyčnyja ekskursii «Vandroŭka ŭ SSSR» ci «Ciomnyja staronki savieckaj Vilni». Abjekty hetych ekskursij nadzvyčaj časta naviedvajucca ŭ Litvie. Raśpieščanyja pryhožymi siaredniaviečnymi haradami, zamkami i pałacami, zachodnija turysty šukajuć razynku ŭ krainach byłoha sacłahieru. Biezumoŭna, Biełaruś z-za stahodździaŭ razbureńniaŭ i vojnaŭ nie moža pachvalicca takim bahaćciem staradaŭniaj architektury, tamu razynkaj tut moža być jakraz savieckaja spadčyna, na jakoj možna i navat treba zarablać – praŭda, nie dobraachvotna-prymusovymi školnymi ekskursijami ŭ Chatyń ci Bresckuju krepaść, a zusim inšymi sposabami.

Pakolki my zakranuli temu «Linii Stalina», to ja źjaŭlajusia prychilnikam taho, kab hety kompleks nie tolki zastaŭsia adkrytym, ale i pakinuŭ svaju nazvu, adnak jaho «načynka» i interpretacyja pavinna być inšaj. Jość idei stvaryć tam park savieckich skulptur, adnak takim užo nie ździviš, pakolki padobnyja parki jość u Litvie i Vienhryi. Ja b rabiŭ staŭku na rekordy, «treš» i ekskluziŭnyja zabavy. Voś vam niekalki idej u jakaści mazhavoha šturmu i dyskusii: što kali sabrać tut, u adnym miescy, usie pomniki i biusty Leninu z usioj Biełarusi – heta ž adrazu Kniha rekordaŭ Hinesa; što kali arhanizavać tut strelbišča, kab była mahčymaść pastralać nie tolki z realnaj bajavoj zbroi, ale i, naprykład… tanka; što kali vynieści kazino za miežy Mienska na «Liniju Stalina» i žachnuć kahnityŭnym dysanansam, siurealizmam i kapitalizmam pa «kamunistyčnaj utopii»? Idu ŭ zakład, takoha miesca ŭ Jeŭropie nie znajści!

Što da Kurapataŭ, to, z majho punktu hledžańnia, hety miemaryjał pakazvaje ŭvieś trahičny los Biełarusi. Ja pierakanany, što tam nie patrebny pampieznyja pomniki i manumienty. U tych ułasnaručna zroblenych kryžach mahutnaja enierhietyka! Maje znajomyja z Centra daśledavańniaŭ hienacydu Litvy, pabyvaŭšy ŭ Kurapatach, zastalisia pad vielizarnym uražańniem, pakolki pračuli ŭsiu trahičnaść, moc i značnaść hetaha miesca dla biełarusaŭ. U Kurapatach pavinna być stvorana dobraŭładkavanaja terytoryja pad achovaj, naležnym čynam vyviedziena interpretacyja, a sam miemaryjał pavinien być uklučany va ŭsie turystyčnaje maršruty Mienska i Mienskaha rajona. Upeŭnieny, pry pravilnaj arhanizacyi naviedać heta miesca budzie dosyć šmat achvotnych.

Jašče adnym cikavym abjektam jak dla zachodnich, tak i biełaruskich turystaŭ pry naležnaj interpretacyi mohuć stać Viskuli. Nie treba kazać pra tuju histaryčnuju značnaść, jakaja zakładziena ŭ hetym abjekcie. Pa zrazumiełych pryčynach ciapier hety abjekt nie vykarystoŭvajecca ŭ poŭnaj miery, adnak, spadziajusia, heta kali-niebudź źmienicca.

Naprykancy chaču tolki dadać, što ŭ Biełarusi vielizarny patencyjał dla vykarystańnia savieckaj historyka-kulturnaj spadčyny, adnak tolki ŭ jaho transfarmavanym vyhladzie, pry inšaj interpretacyi. Nam jak narodu jašče pryjdziecca prykłaści namahańni, kab pieražyć savieckija kompleksy i traŭmy, kab iści dalej i być bolš adkrytymi da dyjałohu na niaprostyja temy, pakazaŭšy jak samim sabie, tak i zamiežnym haściam svaju historyju ŭ roznych jaje vyhladach.

Daviedka:

Kirył Atamančyk – pradprymalnik i hramadski dziejač. Rodam z horada Žłobina Homielskaj vobłaści (Biełaruś). Bolš za 8 hadoŭ žyvie ŭ Litvie. Bakałaŭr turyzma i rekreacyi, mahistr kulturnaj spadčyny Jeŭrapiejskaha humanitarnaha ŭniviersiteta. Kiraŭnik ahiencyi adpačynku i zabavaŭ Vilnius Relax.

ZAT «Praviekta fabryka» h.Vilnius, Litva

Kamientary

Ciapier čytajuć

Upieršyniu za čatyry hady Biełstat apublikavaŭ źviestki ab naradžalnaści i śmiarotnaści. Danyja žachajuć39

Upieršyniu za čatyry hady Biełstat apublikavaŭ źviestki ab naradžalnaści i śmiarotnaści. Danyja žachajuć

Usie naviny →
Usie naviny

«U Jehipiet ź dziećmi daražej źjeździć». Bresckaja błohierka vyrašyła pavialičyć hrudzi, pakul čakaje muža z kałonii20

U KR vybirajuć vice-śpikierku. Debataŭ nie atrymałasia, bo bałatavałasia tolki Lizavieta Prakopčyk7

Cichanoŭskaja: Kožny hod, 21 maja, serca ściskajecca ad bolu13

Tramp abviaściŭ pra stvareńnie novaj supraćrakietnaj abarony ZŠA «Załaty kupał», jakaja pavinna stać najlepšaj u śviecie5

Hruzija całkam zabaraniła reekspart aŭto ŭ Rasiju i Biełaruś. Što heta aznačaje dla biełarusaŭ na praktycy?9

U Minsku kiroŭca źbiŭ na pierachodzie siamihadovaha chłopčyka na samakacie1

Navukoviec raspavioŭ pra hieałahičnyja zahadki Biełarusi: irtuć ź ziamli i kratar ad padzieńnia mietearyta, jaki źniščyŭ usio žyvoje ŭ radyusie tysiač kiłamietraŭ9

Ułady Ispanii patrabujuć ad Airbnb vydalić bolš za 60 tysiač abjaŭ ab arendzie žylla1

Kiraŭnik «Jeŭraopta» vyjšaŭ na svabodu4

bolš čytanych navin
bolš łajkanych navin

Upieršyniu za čatyry hady Biełstat apublikavaŭ źviestki ab naradžalnaści i śmiarotnaści. Danyja žachajuć39

Upieršyniu za čatyry hady Biełstat apublikavaŭ źviestki ab naradžalnaści i śmiarotnaści. Danyja žachajuć

Hałoŭnaje
Usie naviny →

Zaŭvaha:

 

 

 

 

Zakryć Paviedamić