«Niejak da jaje padsadzili realnuju varjatku». Byłaja palitźniavolenaja raskazała pra Maryju Kaleśnikavu
U vialikim intervju vydańniu «Salidarnaść» byłaja palitźniavolenaja Taćciana Kupčyna, jakaja vyjšła na volu ŭ studzieni 2024 hoda, raskazała siarod inšaha pra toje, što bačyła i čuła pra Maryju Kaleśnikavu, jakaja znachodziłasia tam.

— Ja była adnoj z tych, chto bačyŭ, jak pryvieźli z balnicy Mašu Kaleśnikavu. Ja jakraz pryjšła pa tabletki, i tut padjechała chutkaja. Pierad hetym na vydaču zajšoŭ staršy opier Alochin, pra niešta papiaredziŭ miedsiastru. Jon byŭ u cyvilnym adzieńni.
Ja vyjšła na vulicu, a tam padmacavańnie — jašče šeść miantoŭ, apranutyja pa cyvilnamu. Usie jany hladzieli, jak vyvodzili Mašu, jakaja realna tady ledź ruchałasia. Nam skazali chutka zajści ŭsiaredzinu i začynić dźviery. My zajšli, ale dźviery ja pryadčyniła i bačyła, jak joj dapamahali iści, jana była jašče z katetaram.
Paźniej my daviedalisia, što Mašu pakłali ŭ asobnuju pałatu i dahladać jaje prystavili adnu źniavolenuju, jakaja lažała ŭ sančastcy. U toj była ankałohija, paśla jana pamierła.
Niekalki razoŭ my z Mašaj akazvalisia ŭ adnoj čarzie da ŭrača. Adzin raz jana była ŭžo ŭ atradzie, ale jašče na balničnym.
Ja tady spytała ŭ jaje: «Jak vaša zdaroŭje?» Jana adkazała: «U pryncypie, ničoha». Mnie vielmi chaciełasia jaje padtrymać: «Nie viedaju, što vam skazać, ale vy trymajciesia, bieražycie siabie!» Mabyć, i jana zachacieła mianie padtrymać i skazała: «Vy taksama siabie bieražycie. My pieramožam. My ŭsio zmožam, paviercie».
Jana siadzieła ŭ sančastcy ŭ čarzie da lekara paśla ciažkaj chvaroby, ale była, jak zaŭsiody, z makijažam.
— A vy nie bajalisia ź joj razmaŭlać?
— Tam zaŭvažyć mahła tolki maja «vodziačaja» (jakaja supravadžaje), ale my ź joj byli ŭ dobrych adnosinach. Maša pabyła niejki čas na balničnym u atradzie, i jaje znoŭ zakryli ŭ ŠIZA. Našy žančyny, chto tudy traplaŭ, viartalisia i raskazvali ŭsio, što daviedvalisia, tamu što tam nasamreč dobraja čutnaść. Usie zachaplalisia jaje siłaj duchu.
Niejak da jaje padsadzili žančynu sa 106-m artykułam KK , heta značyć realnuju varjatku, i ja jaje viedaju. I Maša znajšła da jaje padychod i navat navučyła jaje śpiavać «Mury», i jany razam śpiavali «Razbury turmy mury».
— Što im za heta zrabili?
— A što mohuć zrabić, kali jana i tak užo ŭ ŠIZA? Maša zamacavanaja za 18-m atradam, jana była tam u śpisach, tam byli jaje łožak i matrac, i, ja viedaju, što niejki čas jaho nie dazvalali zajmać. Ale faktyčna jana nie była ŭ atradzie, jaje pieraviali ŭ PKT, ŠIZA i bolš u atrad jana amal nie viartałasia, tolki adrazu paśla balnicy.
Paśla apieracyi jana viarnułasia strašna schudniełaj. Kali ja tolki zajechała i ŭbačyła jaje pieršy raz, jana była narmalnaj vahi. Na samaj spravie tam žudasnaje charčavańnie, bieź vitaminaŭ i karysnych rečyvaŭ. Ale ŭ kašu i inšyja stravy dadajuć kombitłušč, i žančyny časam nie toje kab papraŭlajucca, a puchnuć.
Ja pamiataju jašče, jak da chvaroby Maša biehała ŭ «łakałcy», kab padtrymlivać formu. Kožny viečar u spartyŭnym kaściumie jana biehała tudy-siudy na hetaj nievialikaj terytoryi amal hadzinu. A potym jaje adpravili ŭ ŠIZA. U Mašy abvastryłasia jazva. I kali jaje pavieźli na chutkaj, uśled za joj vyjechała i pałova «dubačak» (kantralorak), jakija za nami nahladali. Ich pavieźli ŭ padmacavańnie tym, chto achoŭvaŭ balnicu i dziažuryŭ pa horadzie, pakul tam była chvoraja Maša.
Ź joj sapraŭdy nie dazvalali mieć znosiny. Ale ŭ stałovaj naša źmiena jeła adnačasova ź joj. I kali jana dziažuryła pa stale, niesła posud, zaŭsiody paśpiavała skazać: «Dziaŭčynki, trymajemsia!».
Da PKT jana z usimi pracavała na fabrycy i zaŭsiody vyłučałasia z bryhady navat chadoj, kali ich viali strojem. Maša zaŭsiody z padniataj hałavoj, z uśmieškaj. Jana moža padtrymać navat biez słoŭ.
***
Dla byłoj palitźniavolenaj Taćciany Kupčynoj ciapier adkryty zbor na «Bajsoł».
«Kaleśnikava kaža, što nie źbirajecca vychodzić, pakul nie vyjdzie apošni z palitviaźniaŭ»
«Kaleśnikavu pierad sustrečaj z baćkam sprabavali pryvieści ŭ paradak — jana była na ŭzmocnienym charčavańni»
«Atrymlivajem abryŭki infarmacyi, u nas niama suviazi». Siastra Maryi Kaleśnikavaj raskazała apošnija naviny pra jaje
«Jana parušaje režym». Łukašenka raskazaŭ Rozenbierhu z BBC pra Kaleśnikavu
Paźniak pra Kaleśnikavu: Niama adkazu na pytańnie, navošta ź jaje ŭparta raskručvajuć revalucyjaniera i lidara
Paźniak: Kaleśnikava — štučna razdźmutaja asoba, jakaja adznačyłasia infantylnymi pavodzinami i niedalokimi kazańniami
Kamientary