Budaŭnictva najnoŭšaje Nacyjanalnaje biblijateki pryviadzie da stvareńnia novaha centru Miensku.
Architektura nia tolki adlustroŭvaje techničnyja dasiahnieńni nacyjaŭ, ale j inśpiruje ich. Tam, dzie źjaŭlajecca, naprykład, chram — tudy ž praciarebiać urešcie j darohu. Samaja bujnaja budoŭla XXI stahodździa ŭ Miensku viadziecca ŭ čystym poli, daloka ad centru, la «Maskoŭskaha» aŭtavakzału, pa darozie ŭ aeraport.
Paradaksalnaja sytuacyja — hałoŭnaja skarbnica viedaŭ i kultury vynosicca na ŭskrainu stalicy, a ŭ centry budujucca hihanckija aŭtastajanki j parkinhi.
Papiarednija pakaleńni dojlidaŭ imknulisia jak maha bolej centryčna skampanavać Miensk. Raniej sercam horadu była ratuša j hałoŭnyja śviatyni cełaj krainy, vakoł jakich hruvaścilisia najlepšyja kniharni, biblijateki, teatralnyja zali, muzei. Paśla apošniaje vajny zadača stała jašče bolš jasnaju, choć kanfihuracyja mienskaha centru była defarmavanaja — im faktyčna staŭ kavałak Stalinskaha praspektu ad Domu ŭradu da CK KPB. Dalej raźlahalisia zialonyja zony, transfarmavanyja na pačatku 1970-ch u šykoŭny «Vodna-zialony dyjametar». Centar Miensku nabyŭ jasny, zrazumieły j impazantny staličny vyhlad. Tut mieścilisia najvyšejšyja ŭłady, najbujniejšyja biblijateki j muzei, najhałoŭniejšyja instytucyi navuki j kultury, najlepšyja kramy. Hetkim jon i ŭvajšoŭ u padručniki j daviedniki pa architektury ŭ jakaści najvyšejšaha dasiahnieńnia savieckaha horadabudaŭnictva.
Lahična było b raźmiaścić hałoŭny abjekt ahulnanacyjanalnaje značnaści ŭ miežach trochkutnika pierasiačeńnia linijaŭ metrapalitenu (z ulikam perspektyvy budaŭnictva treciaje jaho čarhi). Vidavočna, što Nacyjanalnaja biblijateka vydatna ŭpisałasia b u ansambl Parkavaje mahistrali (Mašerava-Pieramožcaŭ), uzmacniŭšy rolu histaryčnaha j heahrafičnaha centru. Jaje hmach było b vidać i ź Vierchniaha horadu, i ad Centralnaje płoščy, i na ŭsiu perspektyvu vulicy Lenina ad praspektu. Ale ciapierašnija ŭłady nie chacieli dzialicca słavaju z papiarednikami. Tamu j vyrašyli inačaj...
Z pabudovaju novaha budynku Nacyjanalnaje biblijateki paniatak «centar Miensku» iznoŭ razmyvajecca. Vyniesieny na Starabarysaŭski trakt novy centar horadu imkliva budzie raźvivacca dziakujučy hustoj i zručnaj sietcy transpartu. Tam, dzie tańniejšyja ziamla j nieruchomaść. Adtul pramaja daroha viadzie ŭ aeraport, pad nosam — naviutki aŭtavakzał i metrapaliten. Jość sučasnyja kramy, mohiłki, chramy, parki, memaryjały, navat pomnik Skarynu. Raskiłzany da kalcavoje šašy novy centar horadu całkam źmienić svaje sacyjalnyja, kulturnyja j transpartnyja poviazi. Razmyvajecca paniatak centru horadu jak miesca intelektualnaha abmienu, sustrečaŭ i kantaktaŭ ludziej peŭnaha adukacyjnaha cenzu j kulturnych zapatrabavańniaŭ.
Tendencyja vynasu z centru stalicy muzejaŭ i teatraŭ prasočvałasia ŭžo raniej. Miž tym stary Miensk ź niedabudavanymi muzejami j zakrytymi na doŭhija ramonty teatrami patanaje ŭ kurodymie vychłapnych hazaŭ. Mała kamu pryjdzie da hałavy pašpacyravać siońnia ź dziciom pa Niamizie. Niesupynnyja spekulacyjnyja hulni tut ź nieruchomaściu ŭrešcie zrobiać jaho niepryvabnym i dla investaraŭ.
U sacyjalnym, kulturnym i ekalahičnym sensie staraśviecki centar Miensku dehraduje. Centram ža pryciahnieńnia najnoŭšaj biełaruskaj stalicy stanoviacca stancyja metro «Maskoŭskaja», aŭtavakzał «Maskoŭski» j Maskoŭskija mohiłki. Tamaka paŭstaje adziny na ŭsiu krainu hmach knihazboru — zamiest tysiačy pa ŭsioj krainie. Tam imkliva razrastajecca novaja sacyjalnaja infrastruktura. Ale pakul u hetym rajonie naraście intelektualny patencyjał, spatrebiacca doŭhija hady, kali nie pakaleńni.
Kamientary