Pryjšło leta. Usie paciahnulisia na pryrodu, na pryhožyja biełaruskija aziory, u lasnuju cišu… Ale adpačynak moža abiarnucca trahiedyjaj. Kali pra niebiaśpieki ekzatyčnych krain usie vandroŭniki imknucca daviedacca zahadzia, to svaja biełaruskaja terytoryja ŭ śviadomaści ludziej vyhladaje pryjaznaj. Ale heta nie zaŭsiody tak.
Klimat u nas umierany, tamu atrutnyja raśliny na kožnym kroku nie traplajucca. Ale heta nie značyć, što ich niama. Pavodle acenak navukoŭcaŭ, tolki ŭ Minskaj vobłaści zarehistravana 36 vidaŭ atrutnych raślin.
Adna z najbolš niebiaśpiečnych raślin — cykuta
Jana ž — vichah šalej (ras. viech jadovityj, košaċja pietruška, viacha, omieh, omiežnik, vodianaja biešienica, vodianoj bolihołov, mutnik, sobačij diahil). Jana raspaŭsiudžanaja na terytoryi ŭsioj Biełarusi. U 2013 hodzie cykuta była zaŭvažanaja na Błakitnych aziorach u Miadzielskim rajonie, kali ad atručvańnia joju prosta na miescy za 40 chvilin pamior bajdaračnik Michaił Šaramiet.
Raślina vyhladaje biaskryŭdna i jaje lohka zbłytać sa zvyčajnymi travami. Usie pradstaŭniki siamiejstva parasonavych dla nieadmysłoŭca vyhladajuć adnolkava — što krop, što kmien, što barščeŭnik, što cykuta. Ale ŭ tym i padstupstva: ni vyhlad, ni smak, ni pach ničym nie vydajuć śmiarotnuju pahrozu. U cykuty pryjemny markoŭny pach, smačnaje karenišča, jakoje nahadvaje bručku abo redźku i nahadvaje vadziany tapinambur.
Dziejańnie hetaj raśliny pačynajecca praź niekalki chvilin: jaje jad vyklikaje młosnaść, vanity i koliki ŭ nižniaj častcy žyvata, chistkuju chadu, pienu z rota, a prypadki i kurčy mohuć skončycca paraličam i śmierciu.
Raście cykuta ŭ bałocie, brudzie, ciažkadastupnych i hrazkich miescach. Zdavałasia b, jana sama chavajecca ad vačej. Ale znajści jaje ŭsio roŭna možna. I hetaja znachodka moža stać apošniaj. Bo čałaviek moža zahinuć tolki ad adnaho dotyku da raśliny. Dastatkova paśla hetaha nie pamyć ruki pierad ježaj, kab pamierci ŭ pakutach.
Simptomy atručvańnia
Jad cykuty dziejničaje na centralnuju niervovuju sistemu. Dla śmiarotnaha zychodu dastatkova, kab na skuru patrapiła trochi jaje soku. Da simptomaŭ atručvańnia, jakija vyjaŭlajucca adrazu na miescy, adnosiać horyč u rocie, bol u žyvacie, pieraryvistaje dychańnie.
Kali raptam takoje adbyvajecca, treba adrazu ž na miescy lubymi srodkami vyklikać vanity. Paśla čaho pastaracca trapić u balnicu dla pramyvańnia straŭnika. Kali raptam na pryrodzie ŭ vas abo ŭ dziciaci zakružyłasia hałava, źjavilisia panos abo vanity, treba nieadkładna vyklikać chutkuju dapamohu.
Kali nie jeści hryby ŭ lesie dzieci jašče siak-tak byvajuć pryvučanyja, to na raśliny, i, tym bolš, na «kvietački», takoje praviła zvyčajna nie raspaŭsiudžvajecca. Tamu lepš u lesie i na aziorach naohuł ničoha nie vykopvać ź ziamli i nie jeści i travu ŭ rot nie brać. I na nieznajomaj terytoryi nie spuskać ź dziaciej vačej.
Ciapier čytajuć
Praź dzieviać miesiacaŭ paśla vyzvaleńnia pamior palitviazień Valeryj Bohdan7
Kamientary