Z 1 lipienia va ŭsich kramach zapracujuć novyja praviły — tłumačym, jak ciapier rabić pakupki
U Biełarusi buduć źmieny pra pakupcy niekatorych tavaraŭ. Užo z 1 lipienia dla ŭsich kram krainy ŭvodzicca abaviazkovaje praviła pa skanavańni śpiecyjalnych QR-kodaŭ na peŭnych praduktach. Novaŭviadzieńnie zakranie nie tolki kasiraŭ, ale i karystalnikaŭ kas samaabsłuhoŭvańnia.
Niekatoryja kramy ŭžo pačali testavać sistemu skanavańnia, ale bieź niuansaŭ pakul nie abychodzicca. Jak heta pracuje, raskazvaje Tochka.by.

Dla čaho patrebna śpiecyjalnaja markiroŭka
Jak rastłumačyli Tochka.by u Ministerstvie pa padatkach i zborach, markiroŭka tavaraŭ admysłovymi kodami patrebna dla taho, kab zmahacca z padrobkami i niezakonnym abarotam pradukcyi. Dvuchmierny kod Data-Matrix dazvalaje pakupnikam pierakanacca ŭ jakaści i lehalnaści tavaru.
Sistema z kodami pracuje nie tolki ŭ Biełarusi, ale i ŭ krainach JEAES (Armienii, Kazachstanie, Kyrhyzstanie i Rasii).
Zhodna z pastanovaj Saŭmina, markiroŭcy padlahajuć takija tavary, jak:
- čaj, kava, małočnaja pradukcyja, raślinny alej, ikra
- soki, vada, haziroŭki
- piva, słabaałkaholnyja napoi
- abutak, tavary lohkaj pramysłovaści, futravyja vyraby, hadzińniki
- matornaje masła, šyny i pokryŭki pnieŭmatyčnyja humovyja novyja, myjnyja srodki
- vadkaści dla elektronnych sistem kureńnia
- noŭtbuki, płanšety, pryntary, mabilnyja telefony, manitory, televizary i inšaje.
Jak časta ŭ biełaruskich kramach byli prablemy ź niajakasnaj i nielehalnaj pradukcyjaj, u ministerstvie nie ŭdakładnili.
Jak źmienicca praca kas samaabsłuhoŭvańnia
Zaraz dla taho, kab kupić peŭny tavar, nieabchodna budzie skanavać dva kody: zvyčajny štrych-kod (GTIN) i dadatkovy — DataMatrix. Pra heta vas «paprosić» sama kasa samaabsłuhoŭvańnia (dalej — KSA).
U toj ža čas u MPZ udakładnili, što niekatoryja madeli KSA mohuć skanavać tolki QR-kod i zdabyvać ź jaho patrebnuju infarmacyju pa zvyčajnym GTIN.
Kali raptam śpiecyjalny kod nie sčytvajecca, pakupnik moža źviarnucca da kansultanta abo kasira.
U suviazi z takimi navinami ŭvieś park kasavaha abstalavańnia, u tym liku i kasy samaabsłuhoŭvańnia, padlahajuć zamienie abo abnaŭleńniu. Jak zapeŭnili ŭ MPZ, hetyja raboty ŭ kramach užo zaviaršajucca.
Akramia taho, źmieniacca i čeki, jakija vydajucca na ruki. Ciapier u ich źjaviacca novyja QR-kody, jakija možna budzie praskanavać telefonam, kab takim čynam pravieryć lehalnaść praduktu.
Ci varta čakać čerhaŭ?
Adkazvajučy na pytańnie ab tym, ci varta čakać čerhaŭ u kramach, u MPZ adznačajuć, što kazać pra heta pakul zaŭčasna.
«Kali ŭ kramach abnavili kasavaje abstalavańnie, navučyli piersanał i naładzili ŭsie astatnija nieabchodnyja biznes-pracesy, to pierachod da novaj sistemy skanavańnia pakupak pavinien adbycca biez nastupstvaŭ dla pakupnikoŭ», — kamientujuć u viedamstvie.
Jak iduć spravy nasamreč?
Pa nazirańniach žurnalistaŭ, praktyčna ŭsie handlovyja sietki ŭžo pierajšli na novuju sistemu skanavańnia tavaraŭ na KSA.
Tak, na kasie samaabsłuhoŭvańnia ŭ «Jeŭraopcie» pry kupli ŭmoŭnaj śmiatany sistema adrazu ž prosić prabić i dadatkovy QR-kod. Biez hetaha tavar prosta nie atrymajecca nabyć. U astatnim praces pracy KSA nijak nie źmianiŭsia.
Pry hetym, pa słovach adnaho z supracoŭnikaŭ kramy, ludzi davoli časta adčuvajuć ciažkaści z novymi QR-kodami. Redka, ale traplajucca takija pakupniki, jakija ŭ pryncypie nie viedajuć, što heta takoje i ŭ čym adroźnieńnie ad štrych-kodaŭ.
«U inšych ža jość prablemy z tym, kab adskanavać QR-kod ź pieršaha razu. Naprykład, čałaviek jaho prabiŭ, ale zakranuŭ jašče i štrych-kod. U takich vypadkach sistema pačynaje prasić jašče raz praskanavać DataMatrix», — adznačaje supracoŭnik.
Małady čałaviek prapanavaŭ łajfchaki: kab usio prajšło ŭdała, dastatkova prosta zakryć asnoŭny kod rukoj i praskanavać QR.
«Akramia taho, byvajuć składanaści z tym, što novyja kody drenna čytajucca. Asabliva hetaja prablema tyčycca maleńkich pitnych johurtaŭ i, u cełym, pradukcyi asobnych małočnych brendaŭ», — dadaje kansultant.
U lubym vypadku, pakupnikam varta pamiatać, što kala kas samaabsłuhoŭvańnia zaŭsiody pavinny dziažuryć supracoŭniki sietki, kab dapamahać i padkazvać u vypadku jakich-niebudź ciažkaściaŭ.
Jak pracuje dadatak «elektronny znak»?
Mabilny dadatak «Elektronny znak» dazvalaje spažyŭcam skanavać QR-kody na tavarach i atrymlivać pra ich nieabchodnuju infarmacyju. U tym liku možna daviedacca:
- datu vytvorčaści i termin prydatnaści (naprykład, u małočnych praduktaŭ)
- skład i vytvorcu
- typ upakoŭki i sposab markiroŭki
- chto i kali pramarkiravaŭ tavar.
Interfiejs samoha dadatku davoli prosty i zrazumieły: jość instrukcyja pa vykarystańni, a taksama tłumačeńnie taho, što takoje DataMatrix i jakija tavary padlahajuć praviercy.

Pry pieršym adkryćci vam prapanujuć zarehistravacca, ale karystacca funkcyjanałam skaniera možna i biez hetaha.
«Hałoŭnaja pieravaha dadatku — pravierka lehalnaści tavaru. Kali kod zialony, značyć, tavar moža znachodzicca ŭ abarocie. Kali čyrvony — prodaž hetaha tavaru niezakonny», — tłumačać u MPZ.
Važna pamiatać, što dla roznych katehoryj tavaraŭ infarmacyja moža adroźnivacca. Tak, naprykład, na QR-kodzie «małočki» pakazany srodak identyfikacyi, tamu pry skanavańni karystalniku prykładańnia vydajecca poŭnaja infarmacyja ab pradukcie.

Tavary inšych katehoryj markirujucca ŭnifikavanymi kantrolnymi znakami. Tak, pry skanavańni myjnych srodkaŭ, harbaty, kava i inšych praduktaŭ vam vydajecca bolš paviarchoŭnaja infarmacyja ab tavary.

Padčas testavańnia prykładańnia žurnalisty sutyknulisia ź cikavaj situacyjaj. Pry skanavańni dźviuch butelek raślinnaha aleju roznych vytvorcaŭ i enierhietyka prykładańnie pakazała čyrvony kod. Mahčyma, heta źviazana z tym, što tavary vyrableny ŭ RF.

Kali pakupnik znachodzić padrobku abo parušeńnie, praz dadatak možna adpravić skarhu ŭ padatkovuju.
Adnak pytańnie, ci sapraŭdy hetyja tavary niedabrajakasnyja abo sistema z zamiežnymi kodami pakul niedapracavanaja, zastajecca adkrytym.
Kamientary
Soviet Biezopasnosti, DFR, KHB, Pohrankomitiet, SK"V Rośsii eto davno užie sdiełano", Nałohovaja ....
Apošnimi u baraćbie z prablemami kasiraŭ i pakupnikoŭ apynucca..Rasija i Biełaruś.
A prafsajuza, jaki b skazaŭ, što nam nie patrebny takija aŭtamaty, soft, niama. Nidzie.
Mova im niepatrebna była? A kody? Ich budzie: 1, 2, 3...?