Архіў

Езыды

Езыды жывуць у Армэніі. Гэты народ займаецца высакагорнай жывёлагадоўляй.

Ёсьць два супрацьлеглыя погляды на іх паходжаньне: першы сьцьвярджае, што курды зьўляюцца продкамі езыдаў, другая тэорыя кажа абсалютна адваротнае — курды пайшлі ад езыдаў. Адзіная праўда ва ўсім гэтым тое, што галоўнае адрозьненьне адных ад другіх — гэта сынкрэтычная рэлігія езыдаў, якую яны захоўваюць цягам трох тысячагодзьдзяў.

Першыя згадкі аб храме езыдаў адносяцца да часоў Бабілёну, а на цяперашні момант адзіны храм езыдаў знаходзіцца ў ірацкім Масуле. Езыды — паганцы, яны пакланяюцца Сонцу, але адзіны бог, творца сусьвету, стварыў яго, гледзячы на паўліна. Паўлін зьяўляецца сьвятарнай птушкай езыдаў.

Езыды ня маюць сваёй Сьвятой кнігі, і ўсе рэлігійныя веды перадаюцца ў вуснай форме ў межах касты сьвятароў ад бацькі да сына. У іх тры асноўныя касты: шэйхі, піры — дзьве вышэйшыя касты, мрыды — ніжэйшая каста. Шлюбы дазваляюцца ў межах адной касты, і часам нявеста нават ня ведае, як выглядае яе будучы муж. Грамадзтва жорстка рэглямэнтавана правіламі табу, якія перадаюцца ад пакаленьня да пакаленьня. Напрыклад, нявеста ня можа размаўляць з старэйшым мужчынам зь сям’і жаніха альбо есьці пры ім, пакуль ён гэтага не дазволіць.

На вясельлі жаніх кідае яблык у галаву нявесьце. Чым на большую колькасьць кавалкаў разьляціцца яблык, тым лепей. Сьвяткаваньне Новага году ўключае ў сябе адведкі памерлых на могілках, дзе сталы стаяць побач з магіламі, прычым сталы жорстка падзелены: адны для мужчын, другія для жанчын і дзяцей. Падчас ахвярапрынашэньня пір (сьвятар) перад забіцьцём жывёліны засыпае ёй у нос соль, а потым чалавек з касты шэйхаў адразае галаву — іначай гэта будзе забойствам.

Самы драматычны момант у цыклі міграцыі езыдаў пачынаецца ў той месяц, калі яны з жывёлай пачынаюць падымацца на гару Ара, дзе напярэдадні ставяцца намёты, у якіх пастухі і іх сем’і пражывуць 5—6 месяцаў.

Фатаздымкі да рэпартажу глядзіце ў папяровай і pdf-вэрсіі “Нашай Нівы”

Каментары

Цяпер чытаюць

Затрыманы ў Польшчы беларускі таксіст-шпіён быў сябрам «Паспалітага рушэння»14

Затрыманы ў Польшчы беларускі таксіст-шпіён быў сябрам «Паспалітага рушэння»

Усе навіны →
Усе навіны

Дар‘я Шманай: Адчуваю сябе масквічкай27

Паветраную прастору Польшчы парушылі шматлікія беспілотнікі. Закрываліся аэрадромы, дроны збівала авіяцыя НАТА47

У Новай Зеландыі бацька забраў траіх дзяцей і чатыры гады жыў з імі ў лесе. Ён загінуў у выніку перастрэлкі з паліцыяй2

Дзяўчаты ламаюць сабе ногі, каб паменшыць рост — лічыцца, што аперацыя дапаможа знайсці каханне6

Палітвязень Паднябенны павесіўся ў ШІЗА магілёўскай калоніі4

Польшча збірае экстранную раду бяспекі6

Зяленскі: Пуцін сказаў Трампу, што захопіць Данбас за тры-чатыры месяцы2

«Гэта акт вайны»: кангрэсмен ЗША заявіў, што Расія атакавала НАТА10

Беларуска вярнулася з Польшчы і купіла сельскую школу, дзе раней вучылася — што яна там робіць?17

больш чытаных навін
больш лайканых навін

Затрыманы ў Польшчы беларускі таксіст-шпіён быў сябрам «Паспалітага рушэння»14

Затрыманы ў Польшчы беларускі таксіст-шпіён быў сябрам «Паспалітага рушэння»

Галоўнае
Усе навіны →

Заўвага:

 

 

 

 

Закрыць Паведаміць